Της Εβίτας Παρασκευοπούλου
Όταν η Σονίτα ήταν δέκα χρονών, οι γονείς της της είπαν: «Πρέπει να σε πουλήσουμε ως νύφη». Άρχισαν να της αγοράζουν ωραία ρούχα και να τη φροντίζουν περισσότερο από ποτέ.
Κάποτε ήταν ένα κορίτσι που ήθελε να οδηγήσει αυτοκίνητο. Ζούσε στη Σαουδική Αραβία, μια χώρα όπου οι θρησκευτικοί κανόνες απαγορεύουν στις γυναίκες να οδηγούν.
Κάποτε, στη Δαμασκό της Συρίας, ζούσε μια κολυμβήτρια που την έλεγαν Γιούσρα. Κάθε μέρα η Γιούσρα με την αδελφή της προπονούνταν με το μπαμπά τους στο τοπικό κολυμβητήριο. Η Συρία ήταν σε πόλεμο και μια μέρα έπεσε μια βόμβα στο κολυμβητήριο.
Έτσι ξεκινάνε 3 ιστορίες κοριτσιών που διάλεξα για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας μέσα από το βιβλίο «Ιστορίες της Καληνύχτας για Επαναστάτριες» των Elena Favilli και Francesca Cavallo.
Διαβάζοντας την ιστορία της Σονίτα Αλιζαντέχ, ράπερ από το Αφγανιστάν, αναρωτιέμαι αν η πραγματικότητα μιας άλλης μεριάς του πλανήτη είναι τόσο διαφορετική. Η Σονίτα λέει: «Στη χώρα μου τα καλά κορίτσια πρέπει να σιωπούν αλλά εγώ θέλω να μοιραστώ τις λέξεις που έχω στην καρδιά μου». Αυτό όμως ισχύει για όλα τα «καλά κορίτσια» του κόσμου. Τα στερεότυπα υπάρχουν ακόμα σε όλες τις κοινωνίες και τα εργασιακά και οικογενειακά περιβάλλοντα, ακόμα και στα παιδιά: ροζ χρώμα και κούκλες για τα κορίτσια, μπλε χρώμα και αυτοκινητάκια για τα αγόρια.
Η Σονίτα όμως έγραψε και τραγούδησε το τραγούδι «brides for sale» και το ανέβασε στο YouTube. Το βίντεο έγινε viral. Έτσι κέρδισε μία υποτροφία για μουσικές σπουδές στην Αμερική. Σήμερα είναι 20 χρονών και θα ήθελα πολύ να ακούσουμε και άλλες λέξεις από την καρδιά της.
Η δεύτερη ιστορία είναι αυτή της Μανάλ Αλ-Σαρίφ, η οποία παραβίασε τους θρησκευτικούς κανόνες στην Σαουδική Αραβία το 2011. Πήρε το αυτοκίνητο του αδελφού της και έκανε μια βόλτα. Βιντεοσκόπησε την βόλτα της και μετά ανέβασε το βίντεο στο YouTube για να πάρουν κουράγιο βλέποντάς την και άλλες γυναίκες.
Η ομιλία της στο TEDGlobal το 2013 ξεκινάει με την ερώτηση: «Ποια μάχη που δίνουμε πιστεύετε είναι η πιο δύσκολη: ενάντια στις καταπιεστικές κυβερνήσεις ή ενάντια στις καταπιεστικές κοινωνίες;».
Απαντάει στην ερώτησή της εξιστορώντας τα τελευταία 2 χρόνια της ζωής της.
Σε ένα σημείο στην ομιλία της η Μανάλ Αλ-Σαρίφ προτρέπει: «Ας σπάσουμε τα ταμπού». Και ταμπού υπάρχουν σε όλες τις κοινωνίες: αραβικές, ευρωπαϊκές, αμερικανικές, ασιατικές. Ας σπάσουμε τα ταμπού, λοιπόν!
Τον Σεπτέμβριο του 2017 η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει στις γυναίκες να οδηγούν.
Η τελευταία ιστορία είναι για ένα κορίτσι από την Συρία που μπήκε σε μία βάρκα από καουτσούκ για να πάει στην Μυτιλήνη. Στην μέση της θάλασσας χάλασε η μηχανή. Μέσα στην βάρκα χωρητικότητας 6-7 ατόμων που είχαν στριμωχτεί 20, η Γιούσρα Μαρντίνι κοίταξε την αδελφή της και φώναξε: «Είμαστε κολυμβήτριες, δεν θα πνιγούμε!». Πήδηξε στο νερό μαζί με την αδελφή της και ένα αγόρι, πιάσαν την βάρκα και την τράβηξαν κολυμπώντας για περίπου 3 ώρες μέχρι την στεριά.
Το 2016 συμμετείχε στη 1η ομάδα προσφύγων που έλαβε μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες στο Ρίο.
«Θέλω να διαδώσω το μήνυμα ότι οι πρόσφυγες είναι κανονικοί άνθρωποι που ζουν με ψυχολογικά τραύματα και υπό άθλιες συνθήκες», είχε πει η ίδια όταν αναδείχθηκε ειδική πρέσβειρα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στις αρχές του 2017.
Η πράξη της Γιούσρα Μαρντίνι να σώσει μαζί με την αδελφή της και έναν συνεπιβάτη της 18 ανθρώπους από βέβαιο πνιγμό με κάνει να σκέφτομαι πως η δύναμη της ψυχής μπορεί να ξεπεράσει κάθε φαινομενικά ανυπέρβλητο εμπόδιο.
Οι παραπάνω γυναίκες σίγουρα δεν είναι το «ασθενές φύλο». Όλοι είμαστε άνθρωποι, με όνειρα, αγωνίες, προσδοκίες, αποτυχίες, μικρές και μεγάλες μάχες, καλές και κακές στιγμές. Δεν διαφέρουμε και πολύ.