Η Crystal Zevon, που δουλεύει στον τομέα της βιντεοσκόπησης, ασχολείται πολύ με τους Υπερασπιστές των Μαύρων Λόφων, μια πρωτοβουλία για την παύση της εξόρυξης ουρανίου, και έχει αφιερώσει εβδομάδες από τη ζωή της στο Standing Rock, υποστηρίζοντας την ομάδα «Προστασίας του νερού» στον αγώνα τους εναντίον του σχεδίου Dakota Access Pipeline. Παραθέτουμε εδώ τη συνέντευξή του.
Τι ατμόσφαιρα επικρατεί στο Standing Rock;
Πήγα στο Standing Rock δύο φορές. Την πρώτη ήταν Οκτώβριος και Νοέμβριος, πριν πέσει πολύ η θερμοκρασία. Αμέσως μόλις μπήκαμε στο Oceti Sakowin Camp (το κύριο καταυλισμό, που ονομάζεται σήμερα All Nations Camp), μας καλωσόρισαν. Οι άνθρωποι ήταν πολύ εξυπηρετικοί, μας εξήγησαν που βρίσκονται οι κουζίνες, που οι σκηνές των δωρεών (και για να αφήσουμε τις δωρεές που είχαμε φέρει αλλά και για να προμηθευτούμε χρήσιμα αντικείμενα), πού ήταν πάντα αναμμένη η κεντρική ιερή φωτιά και σε ποιο σημείο γίνονταν οι τελετές, οι προσευχές και πού παρεχόταν ανά τακτά διαστήματα ενημέρωση. Έχοντας ζήσει σε καταυλισμό στην Ουάσιγκτον για τέσσερις μήνες κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του κινήματος Occupy, η ατμόσφαιρα μου φαινόταν πολύ οικεία, παρόλα αυτά όμως υπήρχε κάτι διαφορετικό. Γρήγορα αντιλήφθηκα ότι οι καταυλισμοί στο Standing Rock είχαν ένα δυνατό πνευματικό υπόβαθρο κι αυτό βοηθούσε στο να υπάρχει μια πιο ομαλή ροή της καθημερινότητας. Οι άνθρωποι ήταν υπομονετικοί. Τα χαμόγελα και οι συμπεριφορές που είχαν σκοπό να σε υποστηρίξουν ήταν διάχυτα. Όπου τα έθιμα των ιθαγενών δεν γίνονταν κατανοητά, υπήρχε πάντα κάποιος εκεί να εξηγήσει.
Τη μέρα που οι φίλοι μου κι εγώ φτάσαμε στον καταυλισμό, έφτασαν μαζί μας περίπου 500 θρησκευτικοί ηγέτες από διάφορα ρεύματα. Η αίσθηση της αλληλεγγύης και της επιθυμίας να αγκαλιαστούν όλα τα ρεύματα πίστης ήταν εμφανής. Συμμετείχαμε σε διάφορες «δράσεις» μεταξύ διαφορετικών θρησκευτικών ρευμάτων, όλες ήταν γαλήνιες και βασισμένες στην προσευχή. Υπήρξε και ένας περίπατος συγχώρεσης, περπατήσαμε από ένα πάρκο στο Μπίσμαρκ μέχρι το γραφείο του σερίφη, χαιρετίσαμε δια χειρός μέχρι και αγκαλιάσαμε τους αστυνομικούς, προσφέροντας συγχώρεση για την κακή συμπεριφορά που είχαν δεχθεί κάποιοι από την αστυνομία και για κάθε είδους παραβάσεις είχαν διαπράξει μέλη της ομάδας «Προστασίας του νερού».
Η δεύτερη επίσκεψή μου ήταν τον Δεκέμβριο όταν έφτασε ένας βετεράνος. Είχε πολικό ψύχος και οι καταυλισμοί είχαν πλημμυρίσει από δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που είχαν έρθει να προσφέρουν βοήθεια. Πάλι, η υποδοχή ήταν πολύ καλή και διαπνεόταν από σεβασμό, υπήρξε μόνο λίγη ένταση κάποια στιγμή καθώς δεν υπήρχαν πολλοί εθελοντές να βοηθήσουν στον προσανατολισμό προς την Lakota. Οι βετεράνοι που δεν έμειναν στον καταυλισμό, δεν ήταν καλά οργανωμένοι κι αυτό δημιούργησε μια διαφορετική ατμόσφαιρα. Μόλις αυτό έγινε αντιληπτό, έγινε μια τελετή με στόχο να απομακρυνθεί κάθε είδους αρνητική ενέργεια. Βρισκόμουν στην κεντρική φωτιά όταν ο Πρόεδρος Dave Archambault ανακοίνωσε ότι τα σώματα μηχανικών του στρατού των ΗΠΑ είχαν αποφανθεί ότι δεν είναι σωστή η απαλλοτρίωση της γης. Αυτό προκάλεσε ανακούφιση και γιορτάστηκε. Παρόλα αυτά την επόμενη μέρα η εταιρία στην οποία ανήκει το Dakota Access Pipeline, η Energy Transfer Partners, αγνόησε αυτή την απόφαση και συνέχισε την εξόρρυξη, κάτι που έκανε σαφές ότι η δουλειά της ομάδας «Προστασίας του νερού» δεν είχε ολοκληρωθεί.
Τι σε ώθησε να υποστηρίξεις τον αγώνα των ντόπιων εναντίον του αγωγού;
Ίσως η σωστή ερώτηση να ήταν «τι με ώθησε να υποστηρίξω τους «Προστάτες του νερού» στον αγώνα τους να συνεχίσουν να έχουν καθαρό νερό για όλους, να σώσουν τους ιερούς τόπους και τα νεκροταφεία από βεβήλωση και να ζητήσουν μια νέα συνθήκη για την ανάκτηση του εδάφους τους.» Δουλεύω μαζί με ιθαγενείς εδώ και μερικά χρόνια. Μαζί δημιουργήσαμε την οργάνωση «Καθαρίστε τα ορυχεία» και έχουμε έτοιμο ένα νομοσχέδιο για να σταλεί στο Κονγκρέσο με στόχο τον καθαρισμό 15.000 εγκαταλειμένων ορυχείων ουρανίου στις ΗΠΑ. Μία από τις γυναίκες που δουλεύουμε μαζί, η Πρόεδρος White Face, είναι από τη φυλή Oglala Lakota Sioux και ένας ακόμα ο Klee Benally είναι Navajo. Από αυτούς έμαθα πολλά για τον πολιτισμό των ιθαγενών και έχω φτάσει σε ένα σημείο να πιστεύω ότι η λύση για μεγάλα παγκόσμια προβλήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, η μόλυνση του περιβάλλοντος, κλπ μπορούν να λυθούν μόνο αν καταφέρουμε να ακούσουμε την σοφία των ιθαγενών, αν αλλάζαμε τον τρόπο ζωής μας για να θεραπεύσουμε τη γη αντί να συνεχίζουμε να της κάνουμε κακό. Η βασική ώθησή μου να βρεθώ στο Standing Rock ήταν γιατί κάτι ιστορικό συμβαίνει εκεί. Καταφτάνουν άνθρωποι από παντού. Φυλές που είχαν, σε προηγούμενο χρόνο, διαφορές φτάνουν μαζί. Από τη στιγμή που έφτασα κάτι με άλλαξε. Το αίσθημα της προσευχής ήταν πολύ δυνατό…η αίσθηση ότι μαζί μπορούμε να ξεκινήσουμε να θεραπεύουμε τη γη, ήταν ορατή.
Υπήρξε κάποια στιγμή εκεί που σου έχει περισσότερο αποτυπωθεί;
Η αγαπημένη μου στιγμή ήταν μετά από μια δράση όπου περίπου 700 από μας πήγαμε σε έναν χώρο στάθμευσης όπου η εταιρία ασφαλείας του Dakota Access Pipeline και οι εργάτες πηγαίνουν να προσευχηθούν. Εκεί λοιπόν οι Ιθαγενείς και ο έγχρωμος κόσμος που είχε έρθει έφτιαξαν ένα κύκλο και έκαναν την τελετή θεραπευτικής ρόδας. Οι υπόλοιποι λευκοί που ήμασταν εκεί κάναμε έναν δεύτερο κύκλο προστατευτικό στον πρώτο που έκανε προσευχή. Ήρθε η αστυνομία και μας περικύκλωσε αλλά δεν έκανε καμία κίνηση εναντίον μας. Την επόμενη μέρα σε μια συζήτηση για τα όσα συνέβησαν ένας ντόπιος από την Lakota είπε: «Ήταν η πρώτη φορά εδώ και πολλούς μήνες που βρίσκομαι εδώ που καταφέραμε να ολοκληρώσουμε μια προσευχή, συνήθως η αστυνομία μας επιτιθόταν. Επομένως εσείς οι λευκοί, που σταθήκατε μεταξύ ημών και της αστυνομίας, δεν είστε πια σύμμαχοί μας. Είστε οι συγγενείς μας. Είστε οι αδερφοί και οι αδερφές μας». Συγκινήθηκα πολύ και η αίσθηση της συγγένειας με διαπέρασε με μεγάλη βαθύτητα.
Ποια είναι κατά τη γνώμη σου η αξία που έχει προσθέσει η μηβία σε αυτό τον αγώνα;
Νομίζω ότι αυτό που έδωσε δύναμη και αξιοπιστία σε αυτό το κίνημα ήταν η δέσμευση στην προσευχή και στη μηβία. Η αστυνομία συνέχισε να λέει ότι η ομάδα «Προστάτες του νερού» είναι υπεύθυνοι για βίαια περιστατικά. Κατά τη διάρκεια ενός μήνα και δυο φορών που έμεινα στους καταυλισμούς δεν είδα κανένα βίαιο περιστατικό να συμβαίνει. Η βία δημιουργεί ακόμα περισσότερη βία. Αυτό που κερδίζει είναι η αγάπη.
Πώς βλέπεις το μέλλον αυτού του αγώνα τώρα που ο Trump ανακοίνωσε την υποστήριξή του στο πρότζεκτ της εξόρυξης;
Δεν νομίζω ότι η φύση του αγώνα θα αλλάξει από την πλευρά της ομάδα «Προστασίας του νερού». Είναι αφωσιομένοι. Το θέμα αφορά το να σωθεί η γη για να παραδοθεί σε μελλοντικές γενιές. Ο φόβος μου υπάρχει καθώς η Lakota οδηγείται στο θάνατο. Τα πάντα θα είναι πιο δύσκολα με τον Trump, αλλά ξέρω ότι εμείς που αγαπάμε αυτή τη γη πρέπει να ενώσουμε τα χέρια και να συνεχίσουμε να την προστατεύουμε με κάθε κύτταρο της ύπαρξής μας.