Οι παγκόσμιες μέρες ως θεσμός δεν με άγγιξαν ποτέ. Τις βρίσκω κατασκευάσματα ενός αποσπασματικού τρόπου να βλέπουμε τα πράγματα, σήμερα να ασχολούμαστε με το νερό, αύριο με τη μητέρα, μεθαύριο με τη φυματίωση και πάει λέγοντας. Πολλές φορές η διάρκεια που έχει το ερέθισμα που αφήνουν στη μνήμη μας μπορεί να κρατήσει μερικά λεπτά ή ώρες. Θέλετε μέρες για κάποιες εξαιρετικές περιπτώσεις; Δεν θα σας χαλάσω χατήρι.
Οι παγκόσμιες μέρες μνήμης ανθρώπων που έχουν πεθάνει όμως, έχουν κάτι διαφορετικό, γιατί δεν πρόκειται ακριβώς για επέτειο ή μια γιορτή ή μια πολιτική ατζέντα αλλά για μια μέρα που καλούμαστε να θυμηθούμε ανθρώπους που «έφυγαν». Κάθε τι που μας κάνει να σκεφτόμαστε την απώλεια και το πεπερασμένο της ύπαρξής μας, το ζω με μια ιδιαίτερη συγκίνηση.
Το Δίκτυο Ομοτίμων Χρηστών Ψυχοδραστικών Ουσιών αποφάσισε να κάνει την πρώτη του δημόσια εκδήλωση χτες, ημέρα μνήμης των ανθρώπων που έφυγαν από χρήση ναρκωτικών. Το δίκτυο αυτό είναι προς το παρόν μια διαδικτυακή κοινότητα χρηστών ουσιών που – ως επί το πλείστον – βρίσκονται σε πρόγραμμα υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ. Έχει επιλέξει να κάνει τα πρώτα του βήματα χωρίς Προέδρους και Δ.Σ. γιατί τα μέλη του θέλουν να ζυμωθούν μεταξύ τους, να μάθουν να οργανώνονται και να μπορούν πολλοί να κάνουν από λίγα για αρχή. Συνεργάζονται στενά με την Praksis. Η Praksis μαθαίνει να κάνει τις δομές της φιλικότερες στους χρήστες ουσιών με τη δική τους συμβολή. Και εκείνοι μαθαίνουν να οργανώνονται από την Praksis. Προσκαλούνται με κάθε ευκαιρία σε συναντήσεις υψηλού επιπέδου (με Δήμους, Υπουργούς, Πρεσβείες, Ευρωβουλή) γιατί έχουν να προσφέρουν την άποψή τους και κυρίως να καταθέσουν την εμπειρία τους. Πράγμα σημαντικό και πολύτιμο, ειδικά για όσους διαμορφώνουν πολιτική.
Τα μέλη του Δικτύου στην χτεσινή τους «πρώτη» μίλησαν για την κοινότητά τους και τα κίνητρα που τους έφεραν κοντά. Μας έκαναν κοινωνούς της παγκόσμιας κατάστασης αναφορικά με τον πόλεμο κατά των ναρκωτικών που όπως χαρακτηριστικά είπαν «είναι πόλεμος κατά των ανθρώπων που κάνουν χρήση». Αναφέρθηκαν στα στοιχεία του ΕΚΤΕΠΝ που μιλούν για πτώση θανάτων από το 2005 και αναρωτήθηκαν πώς γίνεται ενώ εκείνοι ξέρουν κάθε χρόνο πόσοι φίλοι και φίλες τους φεύγουν, τα επίσημα στοιχεία να μιλούν για πτώση.
Η Σοφία Γαληνάκη είναι ψυχολόγος, εργαζόμενη στη διεκδίκηση δικαιωμάτων της ΜΚΟ Διογένης. Δούλεψε στον ΟΚΑΝΑ για όσο το κέντρο επιτηρούμενης χρήσης «Οδυσσέας» κατάφερε να επιζήσει στην σκληρή και αφιλόξενη ελληνική πραγματικότητα για τα προγράμματα μείωσης βλάβης. Συμμετείχε, δηλαδή, στην ομάδα που έσωσε περίπου 120 ανθρώπους από υπερδοσολογία εκεί στο κτίριο της Γ’ Σεπτεμβρίου γωνία με Καποδιστρίου. Σώσανε χρήστες που αλλιώς θα είχαν πεθάνει στο δρόμο, αβοήθητοι, γιατί είτε δεν ξέρουμε ότι αυτό που περνάνε είναι υπερδοσολογία, είτε γιατί δεν ξέρουμε τι να κάνουμε για να τους βοηθήσουμε, είτε γιατί απλά δεν τους παρατηρούμε είτε γιατί «…πού να μπλέκεις τώρα». Πρόσφερε στη συνάντηση οδηγίες για την αντιμετώπιση της υπερδοσολογίας, μίλησε για τη χρήση της ναλοξόνης, για μύθους και πραγματικότητες. Ειδικό έντυπο βασισμένο σε αυτή την παρέμβαση και στο πλαίσιο χορήγησης της ναλοξόνης θα αποτελέσει μελλοντικά μια ακόμα δράση του Δικτύου Ομοτίμων.
Ξέρετε ποιοι άλλοι ήταν εκεί; Γονείς και σύντροφοι ανθρώπων που κάνουν χρήση και βρίσκονται σε προγράμματα υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ. Μοιράζονται τις ίδιες αγωνίες, θέλουν αλλαγή εδώ και τώρα γιατί πρόκειται για τα παιδιά τους, για τον σύντροφό τους, για τα αδέρφια τους. Ζητούν και πλέον απαιτούν την κατάργηση της λίστας αναμονής για τη χορήγηση υποκατάστασης, σοβαρή ψυχολογική υποστήριξη και δημιουργική απασχόληση.
Ήμουν κι εγώ εκεί. Έγραψα, στον τοίχο που μου ζήτησαν, για τη δική μου ιστορία απώλειας από τα ναρκωτικά. Διερωτήθηκα για το τι τελικά σημαίνει θάνατος από ναρκωτικά και πώς αυτό καταγράφεται, ερευνητικά και στη καρδιά μας. Ένιωσα περήφανη που στηρίζω όσο μπορώ, που μαθαίνω από την εμπειρία των φίλων μου. Κατάλαβα τι πρέπει να γίνει για να σώσουμε ακόμα περισσότερες ζωές. Βίωσα για μια ακόμα φορά την ίδια αδυναμία να καταλάβω τον όρο «κοινωνική επανένταξη» σε μια κοινωνία που έχεις απορρίψει. Έσφιξα ένα ακόμα χέρι γονέα που έχει χάσει παιδί από ναρκωτικά. Ευχήθηκα καλό καλοκαίρι και υποσχέθηκα ακόμα περισσότερη στήριξη σε πρωτοβουλίες και κοινές δράσεις από Σεπτέμβρη.
