Πρωτοπόρος και σπάνια μαχητικός, ο Σπύρος Ριζάκος (1960-2024) άνοιξε δρόμους σε δράση μας με τις όμορες Νορβγικές ΜΚΟ και μέσα από το ΕΠΣΕ [βλπ. παρακάτω] και στη συνέχεια σε συνεργασία με το ΕΠΣΕ που μεταξύ άλλων οδήγησε στην αναστολή εφαρμογής από τη Νορβηγία του Κανονισμού του Δουβλίνου το 2008 με τη διακοπή επιστροφής στην Ελλάδα αιτούντων άσυλο. Τιμούσαμε πάντα πως δεν μασούσε τα λόγια του ακόμα και όταν είμασταν αντικείμενο της εποικοδομητικής κριτικής του.
Γράφει για τον Σπύρο Ριζάκο ο Παναγιώτης Δημητράς, αναδημοσίευση από τη σελίδα Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι.
Όπως έγραψε ο Δημήτρης Αγγελίδης της Εφημερίδας των Συντακτών (31 Οκτωβρίου 2024) “Σπύρο, καλό ταξίδι, θα σε θυμόμαστε πάντα για τον ανυποχώρητο αγώνα σου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για τη μαχητικότητά σου, για τη γενναιοδωρία σου, για το διακριτό προσωπικό σου στίγμα. Προσωπικά του χρωστώ πολλά γιατί στα πρώτα μου βήματα στην κάλυψη του προσφυγικού ήταν πάντα εκεί για να απαντήσει υπομονετικά και με πληρότητα σε πλείστες όσες ερωτήσεις και απορίες προέκυπταν στο ρεπορτάζ, και μάλιστα επί του πιεστηρίου, ώρες ακατάλληλες για έναν οικογενειάρχη δικηγόρο που έτρεχε από νωρίς το πρωί μια οργάνωση. Συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους οικείους του.”
Όπως έγραψε (σ.τ.σ εχθές) ο Πρόεδρος του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες Βασίλης Παπαδόπουλος “Έφυγε σήμερα από τη ζωή, ένας ακούραστος υπερασπιστής των δικαιωμάτων των προσφύγων και των μεταναστών. Ο Σπύρος Ριζάκος από τα χρόνια της δεκαετίας του 2000 ασχολήθηκε ενεργά και αφιέρωσε τη ζωή και τον αγώνα του στην υπεράσπιση προσφύγων και μεταναστών, ως εθελοντής αρχικά στη Διεθνή Αμνηστία, κατόπιν στο Ελληνικό Παρατηρητήριο Συμφωνιών του Ελσινκι και την Ομάδα Δικηγόρων για τα Δικαιώματα Προσφύγων και Μεταναστών, μετέπειτα στο Οικουμενικό Πρόγραμμα Προσφύγων της Εκκλησίας της Ελλάδος, και από το 2008 με την οργάνωση ΑΙΤΗΜΑ, της οποίας ήταν ο ιδρυτής και βασικός στυλοβάτης, έως το 2020 που διέκοψε τη λειτουργία της. Ενεργό μέλος της πρωτοβουλίας Καμπάνια για την Πρόσβαση στο Ασυλο από την ίδρυσή της έως σήμερα, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και παρουσία στα κέντρα κράτησης μεταναστών (η φωτογραφία του Άγγελου Καλοδούκα από μια παρουσίαση της Καμπάνιας από τις περίφημες αυτοψίες της στα κέντρα αυτά που είχε γίνει στο Δικηγορικό Σύλλογο της Αθήνας το 2014). Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείτο σε ενημερώσεις σωματείων και φορέων εκπροσώπησης προσφύγων και μεταναστών για τα δικαιώματά τους, με τελευταίο φορέα το Φόρουμ Μεταναστών, όπου παρείχε νομική συμβουλευτική έως πριν να φύγει. Ιδρυτής της οργάνωσης Intercultural Steps με δράσεις προώθησης πολιτισμικής αλληλεπίδρασης και καταπολέμησης του ρατσισμού και ενεργός επίσης σε δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος. Θα τον αποχαιρετήσουμε τη Δευτέρα 4/11/2024 και ώρα 15.00 στο αποτεφρωτήριο Ριτσώνας.”
Δημοσιεύσεις από τη συνεργασία του Σπύρου Ριζάκου με το ΕΠΣΕ:
Report on the violation of asylum seekers’ Human Rights by Greece (press release)
A gamble with the right to asylum in Europe.
Human Dimension Implementation Meeting (Warsaw, 29 September – 10 October 2008)
Ο κανονισμός Δουβλίνο ΙΙ και η ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου