«Κυβερνιόμαστε δηλαδή με πολίτευμα, που δε ζηλεύει τους θεσμούς των άλλων, αλλά είμαστε μάλλον εμείς παράδειγμα για πολλούς, παρά που ξεσηκώνομε τα συνήθια τους. Και λέγεται με τ’ όνομα δημοκρατία, γιατί δεν κυβερνιέται για το συμφέρον των ολίγων, αλλά για τους πολλούς, κ’ έχουν όλοι τα ίδια δικαιώματα σύμφωνα με τους νόμους ως για τις ιδιωτικές διαφορές μεταξύ τους· […] κι ούτε εξ αιτίας της φτώχειας του, όταν μπορεί να προσφέρει κάτι καλό στην πολιτεία, αποκλείνεται από το αξίωμα επειδή είναι ταπεινός. […] κι όσο για τις υποψίες που γεννιώνται στον ένα για τον άλλον, δεν αγαναχτούμε με το γείτονά μας αν κάνει κάτι γιατί έτσι του αρέσει […] στα δημόσια πράματα δεν παραβαίνομε τους νόμους, το περισσότερο από σεβασμό γι’ αυτούς, υπακούοντας όσους βρίσκονται κάθε φορά στην εξουσία ως και τους νόμους, και ιδιαίτερα εκείνους που ισχύουν για την υπεράσπιση όσων αδικούνται […] δεν κάνομε φίλους εκείνους που μας ευεργετούν, αλλά εκείνους που ευεργετούμε εμείς. Πιο σίγουρος φίλος είναι όποιος έχει κάνει το καλό, έτσι ώστε να το διατηρεί σα χρέος από τον άλλον με την καλή του προαίρεση σ’ εκείνον που αυτός την έδωσε».[1]
Αυτά τα λόγια ειπώθηκαν από έναν ηγεμόνα που περιέγραφε τον πολιτισμό του λαού του πριν από 2.454 χρόνια.
Δεν θα ήταν λογικό να υποθέσουμε ότι μετά από τόσο καιρό που έχει περάσει μέχρι σήμερα, η κοινωνία μας παρουσιάζει μια πολιτισμική εξέλιξη που μας έχει μετατρέψει σε έναν παράδεισο, όπου οι διαπροσωπικές σχέσεις χαρακτηρίζονται από ευγένεια, κοινοτική συνεργασία και ευτυχία; Λαμβάνοντας υπόψη τις πολύτιμες συνεισφορές που έχουμε λάβει έκτοτε από τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη και όλη τη φιλοσοφία της Εποχής του Διαφωτισμού, από κινήματα όπως η Αναγέννηση, ο Ρομαντισμός, ο Ιμπρεσιονισμός και ο Μοντερνισμός, με την ανάπτυξη πολλών θρησκειών και συστημάτων πεποιθήσεων, με την εξαιρετική πρόοδο στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας, με την πρωτοφανή αύξηση της διασύνδεσης και της αλληλεξάρτησης μεταξύ των διαφόρων πολιτισμών του κόσμου.
Πώς μοιάζει λοιπόν ο σύγχρονος πολιτισμός μας;
Ο πολιτισμός μας αντιμετωπίζει επείγουσες προκλήσεις: κατά καιρούς προωθεί τον ακραίο ατομικισμό, όπου τα προσωπικά συμφέροντα συχνά υπερισχύουν του κοινού καλού, συχνά ενθαρρύνει την υπερβολική εστίαση στην κατανάλωση και τη συσσώρευση υλικών αγαθών, σε ορισμένες περιπτώσεις ο σύγχρονος πολιτισμός μπορεί να προάγει τη μισαλλοδοξία και την πόλωση, όπου οι διαφορές απόψεων αντιμετωπίζονται με επιθετικότητα αντί για διάλογο και αμοιβαία κατανόηση.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε, ωστόσο, ότι υπάρχουν πολλές κινήσεις και προσπάθειες για τη διόρθωση αυτών των προβλημάτων και ότι υπάρχουν δυνατότητες για θετικές αλλαγές στο μέλλον. Μέρος της καλλιέργειας μιας κουλτούρας μηβίας στην κοινωνία του 21ου αιώνα και της προώθησης της ειρήνης και της αρμονίας πρέπει να ξεκινήσει με την εκπαίδευση που προάγει την κατανόηση των αρχών της μηβίας από μικρή ηλικία, η οποία μπορεί να θέσει τα θεμέλια για μια κουλτούρα ειρήνης. Αυτό περιλαμβάνει τη διδασκαλία δεξιοτήτων αποτελεσματικής επικοινωνίας, μηβίαιης επίλυσης συγκρούσεων και ενσυναίσθησης.
Η τέχνη, η μουσική και άλλες μορφές πολιτιστικής έκφρασης μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά εργαλεία για την προώθηση της ειρήνης και της μηβίας.
Η διδασκαλία δεξιοτήτων όπως η διαχείριση των συναισθημάτων, η αυτογνωσία και η συναισθηματική ενσυναίσθηση μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να αλληλεπιδρούν με πιο θετικούς και μηβίαιους τρόπους.
Η προώθηση της ενσυναίσθησης για τους άλλους και η καλλιέργεια της στοργής είναι απαραίτητη για την οικοδόμηση υγιών σχέσεων και κοινοτήτων.
Υπάρχουν πολλές οργανώσεις που είναι αφιερωμένες στην προώθηση της μηβίας και της μηβίαιης επίλυσης συγκρούσεων. Η υποστήριξη του έργου τους και η συμμετοχή στις πρωτοβουλίες τους μπορεί να κάνει σημαντική διαφορά.
Κάθε άτομο έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει στην προώθηση μιας κουλτούρας μηβίας.
Μέσω της εκπαίδευσης, της δράσης και της προώθησης των μηβίαιων αξιών, μπορούμε να εργαστούμε από κοινού για να οικοδομήσουμε πιο ειρηνικές και αρμονικές κοινότητες και να καταστήσουμε τον πολιτισμό μας αντάξιο αυτού που οι πρόγονοί μας ονειρεύτηκαν πριν από 2.454 χρόνια.
Nelson Hidalgo Concha
Λα Σερένα, Χιλή, 2023
[1] Θουκυδίδης: Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου. Περικλέους Επιτάφιος, 431 π.Χ. (Μτφρ. Ε. Λαμπρίδη. 1962. Θουκυδίδου Ιστορία.)
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens
