Η φετινή 17η Οκτωβρίου σηματοδοτεί την 31η επέτειο από την ανακήρυξη από τα Ηνωμένα Έθνη της Διεθνούς Ημέρας για την Εξάλειψη της Φτώχειας, αλλά η πρώτη φορά που γιορτάστηκε ήταν στις 17 Οκτωβρίου 1987 στο Παρίσι, όταν περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Τροκαντερό για να διαδηλώσουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία των θυμάτων της φτώχειας, της πείνας, της βίας και του φόβου.
Αν τις τελευταίες δεκαετίες, χάρη σε συνεχείς κυβερνητικές πολιτικές, η ακραία φτώχεια έχει μειωθεί σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες ανάξιες για τον άνθρωπο εξακολουθεί να είναι σημαντικός.
Μέχρι το τέλος του 2022, εκτιμάται ότι το 8,4% του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή 670 εκατομμύρια άνθρωποι, εξακολουθούσαν να ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, με ημερήσιο εισόδημα μικρότερο από 2,15 δολάρια ΗΠΑ.
Επιπλέον, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ΔΟΕ) εκτιμά ότι σχεδόν τα δύο τρίτα του παγκόσμιου ενεργού πληθυσμού, ή περισσότεροι από δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι, είναι άτυποι εργαζόμενοι, με τη Λατινική Αμερική και την υποσαχάρια Αφρική να έχουν τα υψηλότερα επίπεδα περιστασιακής εργασίας. Το 2020, μόνο το 46,9% του παγκόσμιου πληθυσμού καλυπτόταν πραγματικά από τουλάχιστον μία παροχή κοινωνικής προστασίας, αφήνοντας περισσότερο από το μισό πληθυσμό του πλανήτη εντελώς απροστάτευτο.
Επιπλέον, η φτώχεια γίνεται πλέον κατανοητή ως ένα πολυδιάστατο φαινόμενο που περιλαμβάνει επίσης την έλλειψη βασικών δυνατοτήτων για μια αξιοπρεπή διαβίωση, όπως επικίνδυνες συνθήκες εργασίας, ανασφαλή στέγαση, έλλειψη θρεπτικών τροφίμων, άνιση πρόσβαση στη δικαιοσύνη, έλλειψη πολιτικής εξουσίας και περιορισμένη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη. Με άλλα λόγια, μια απόλυτη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ταυτόχρονα, στο άλλο άκρο του φάσματος, ο πλούτος είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένος και τα δύο φαινόμενα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα. Όπως επεσήμανε η αναπληρώτρια γενική διευθύντρια της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) Manuela Tomei φέτος τον Φεβρουάριο, το πλουσιότερο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού κερδίζει σήμερα το 52% του παγκόσμιου εισοδήματος, ενώ το φτωχότερο μισό κερδίζει το 6,5%.
Επομένως, αν θέλουμε πραγματικά να φτάσουμε στη ρίζα του προβλήματος, για να εξαλείψουμε τη φτώχεια θα πρέπει όχι μόνο να ανεβάσουμε την κοινωνικοοικονομική κατάσταση εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά και να μειώσουμε την ξεδιάντροπη συσσώρευση πόρων των μειονοτήτων που σήμερα αναισθητοποιούνται από την πολυτέλεια και την αχαλίνωτη και ανορθολογική κατανάλωση.
Μια καλή αρχή θα μπορούσε να είναι η καθιέρωση ενός καθολικού βασικού εισοδήματος για κάθε άνθρωπο στη Γη, το οποίο θα επέτρεπε ευνοϊκότερες συνθήκες ανάπτυξης και, ταυτόχρονα, θα έδειχνε ξεκάθαρα ότι κάτι αλλάζει μέσα μας.
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens
