Το εκλογικό αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου 2023 ήταν αδιανόητο και απρόβλεπτο ακόμη και για το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Από νωρίς το απόγευμα όταν άρχισαν να φτάνουν στα κομματικά γραφεία τα αποτελέσματα των exit polls, κανείς δεν αναλάμβανε το ρίσκο να ανακοινώσει δημόσια ό,τι έδειχναν οι κοινές μετρήσεις όλων των δημοσκοπικών, λόγω του φόβου της διάψευσης.
Το αποτέλεσμα αποδείχθηκε τόσο σαρωτικό, υπέρ της ΝΔ, στα όρια του θριάμβου, όσο και εξευτελιστικό, για τον ΣΥΡΙΖΑ, μετά τα όρια της πανωλεθρίας.
Η νίκη της Νέας Δημοκρατίας ερμηνεύεται πρώτα και κύρια λόγω της ενθουσιώδους υποστήριξης της ολιγαρχίας. Η ΝΔ σε μια περίοδο κρίσης έσπρωξε στους ολιγάρχες δισεκατομμύρια ζεστά ευρώ, επιστρατεύοντας κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο, με τις απ’ ευθείας αναθέσεις να αποτελούν πταίσμα.
- Ας θυμηθούμε τα δισεκατομμύρια που πήραν οι καναλάρχες από την λίστα Πέτσα, μεταξύ πολλών άλλων πηγών. Επιδοτήσεις ακόμη και σε λαθρόβια έντυπα και «μαϊμού» ιστοσελίδες ξεπέρασαν τις χρηματοδοτήσεις στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
- Ας θυμηθούμε τα μυθικά κέρδη που αποκόμισαν οι ολιγάρχες της ενέργειας, είτε στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης είτε αξιοποιώντας τον πόλεμο στην Ουκρανία για να αυξήσουν τις τιμές. Μόνο η Μότορ Όιλ του Βαρδινογιάννη το 2022 τριπλασίασε τα κέρδη της σε σχέση με το 2021, εμφανίζοντας 1,7 δισ. ευρώ – παρότι μάλιστα μειώθηκαν οι πωλήσεις πετρελαιοειδών.
- Ας θυμηθούμε τα κέρδη ρεκόρ που αποκόμισαν οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο, αξιοποιώντας στο έπακρο το πράσινο φως της κυβέρνησης Μητσοτάκη να αυξάνουν τις τιμές στα προϊόντα τους μετακυλίοντας τις αυξήσεις των πρώτων υλών στους καταναλωτές, με το ανάλογο «καπέλο».
- Ας θυμηθούμε την κατάργηση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (δια της αναβάθμισής του), και τις άδειες εισαγωγής ξένων εργατών σε ξενοδοχειακές και αγροτικές επιχειρήσεις ώστε να συνεχίσουν να τους αμείβουν με ψίχουλα. Μόνο με την ΚΥΑ 3/4/2023 αναμένεται η εισαγωγή 167.925 εργαζομένων!
- Ας θυμηθούμε τα δισεκατομμύρια που εισρέουν σε μια χούφτα ολιγάρχες μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης επιβαρύνοντας μάλιστα το δημόσιο χρέος (μιας και συνοδεύονται από δάνεια που αναλαμβάνει το ελληνικό δημόσιο) το οποίο εμείς θα κληθούμε να πληρώσουμε σε λίγα χρόνια.
- Ας θυμηθούμε τα εκατομμύρια που κλέβουν καθημερινά οι χρεοκοπημένοι τραπεζίτες από τις προμήθειες κάθε διατραπεζικής πράξης που πραγματοποιούν αναγκαστικά νοικοκυριά κι επιχειρήσεις.
- Τέλος, ας μην ξεχνούμε τον ιμπεριαλισμό. Το χρίσμα στη ΝΔ ήταν η επιβράβευση των Αμερικανών και της ΕΕ απέναντι στον Μητσοτάκη για τον οπλισμό που προσφέρει αφειδώς στην Ουκρανία αδειάζοντας τα ελληνικά νησιά και συνεχίζοντας έτσι τον πιο αιματηρό πόλεμο του 21ου αιώνα. Είναι η αμοιβή του Κ. Μητσοτάκη για τα δισεκατομμύρια που συνεχίζουμε να δίνουμε, υποτίθεται, για αμυντικούς εξοπλισμούς οι οποίοι αποδεικνύονται παλιοσίδερα όπως τα συστήματα Πάτριοτ στην Ουκρανία ή είναι εντελώς άσχετες με τις ανάγκες της Ελλάδας, όπως τα F35. Ο Μητσοτάκης μετέφερε δισεκατομμύρια στα ταμεία της αμερικανικής, γαλλικής και ισραηλινής βιομηχανίας πολέμου κι οι κυβερνήσεις τους τον αντάμειψαν αδρά!
Η στήριξη του κεφαλαίου, μαζί με τις παροχές της κυβέρνησης στους πιο φτωχούς, τις αθρόες υποσχέσεις και τον γυάλινο κόσμο της τηλεόρασης έριξαν σε δεύτερη μοίρα τους νεκρούς της πανδημίας, τα σκάνδαλο παιδεραστίας, τις μαζικές παρακολουθήσεις από το γραφείο του Μητσοτάκη, τις πυρκαγιές, το έγκλημα των Τεμπών με την επιχειρούμενη ατιμωρησία, τις αυξήσεις, κοκ. Παρότι μάλιστα αυτή η επιλογή, συνδέεται με μια πτώση της αντιδεξιάς ψήφου κατά παραπάνω από 5 ποσοστιαίες μονάδες, η άποψή μας είναι ότι συμπεράσματα για συντηρητική στροφή είναι αυθαίρετα και δεν συνάδουν με μια ευρύτερη πολιτική στάση – πλήρη αντιφάσεων προφανώς, όπως πχ αποτυπώνεται σε δημοσκοπήσεις όπου το 61% θεωρεί τον καπιταλισμό κάτι κακό, το 57% θεωρεί τις ιδιωτικοποιήσεις κάτι κακό, κ.α.
Η τιμωρία του ΣΥΡΙΖΑ
Η αναμενόμενη ανταμοιβή στη ΝΔ εξελίχθηκε σε θρίαμβο λόγω της τιμωρίας που επιφύλαξε ο λαός στον ΣΥΡΙΖΑ. Η καταβαράθρωση του ΣΥΡΙΖΑ σηματοδοτούσε την απόρριψη της δεξιάς στροφής του εκ μέρους των ψηφοφόρων του. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέγραψε τα υψηλότερα ποσοστά του όσο επαγγελλόταν την ρήξη: όσο υποσχόταν διαγραφή δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, κρατικοποίηση των τραπεζών, κατάργηση των πλειστηριασμών, επανακρατικοποίηση δημόσιων οργανισμών και σύγκρουση με την ΕΕ και το ευρώ. Αν διεκδικώντας όλα αυτά τα αιτήματα έφθασε στο απόγειο της εκλογικής του επιρροής, δεν χρειάζεται κι η χρήση αλγορίθμων για να υποθέσουμε που θα έφθανε ο ΣΥΡΙΖΑ του τρίτου μνημονίου, των πλειστηριασμών, των ιδιωτικοποιήσεων, της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, της ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και της προδοσίας της λαϊκής ετυμηγορίας του δημοψηφίσματος, όταν το 62% του λαού είπε «όχι» στους δανειστές.
Την θέση του ΣΥΡΙΖΑ στην αριστερά επιδείνωσαν οι εγγυήσεις προς τους ολιγάρχες, την αμερικανική πρεσβεία και τις Βρυξέλλες, η συνεπακόλουθη άρνησή του να συμπεριλάβει λαϊκά αιτήματα, η διεύρυνση των ψηφοδελτίων του με αντιμητσοτακικούς δεξιούς, η προσωποποίηση της αντιπαράθεσης, σε βαθμό ο αντινεοφιλελευθερισμός να καταντήσει σε αντιδεξιές κορώνες κι αυτές να εκφυλιστούν σε αντιμητσοτακισμό – το άκρον άωτο του παλαιοκομματισμού. Κι όλα αυτά μάλιστα για χάρη των ολιγαρχών…
Το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ διαγράφεται ακόμη πιο μουντό από το βράδυ των εκλογών της 21ης Μαΐου λόγω των επιλογών που θα κάνει. Η αστική τάξη επιδιώκοντας την πλήρη ενσωμάτωσή του πιέζει στην κατεύθυνση μιας ακόμη πιο δεξιάς στροφής. Οι παραινέσεις των τηλε-αστέρων το βράδυ της Κυριακής από τα πάνελ ήταν πλήρως ενδεικτικές. Από την άλλη, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είτε υπό τον Αλέξη Τσίπρα, είτε υπό οποιονδήποτε άλλον επίδοξο αρχηγό, δεν έχει κανέναν πολιτικό ή ηθικό ενδοιασμό να στραφεί ακόμη πιο δεξιά, με την ελπίδα να σταθεί ξανά ο δικομματισμός στα πόδια του, με τον ΣΥΡΙΖΑ στη θέση του αντι-δεξιού πόλου.
Μόνο που η αντιδεξιά ρητορική έχει πολύ καλύτερους και δοκιμασμένους εκφραστές στην Ελλάδα. Η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ δεν τροφοδότησε μόνο τη ΝΔ, με την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ να είναι υπόλογη για την απογοήτευση που προκάλεσε σε τόσες εκατοντάδες χιλιάδες πολιτών, αλλά επανέφερε στην φυσική κοίτη κι άλλες χιλιάδες παραδοσιακούς ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Η άνοδος του ΚΙΝΑΛ (από 8,1% το 2019 σε 11,5% τώρα), μπορεί να ιδωθεί κι ως τροχιοδεικτική βολή για τις εκλογικές μετακινήσεις που θα προκαλέσει η συντηρητικοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ. Όσο πιο υποταγμένος και θεσμικός θα γίνεται ο ΣΥΡΙΖΑ τόσο περισσότερο θα διεκδικεί το ΠΑΣΟΚ την αντιστροφή της μετα-μνημονιακής ρευστοποίησης του, με την επιστροφή του ΣΥΡΙΖΑ στα ποσοστά της δεκαετίας του ΄90 να γίνεται διαρκής απειλή για τα στελέχη του.
Αναμφισβήτητα το εκλογικό αποτέλεσμα προκάλεσε σοκ κι από την οπτική γωνία της μετακίνησης των ψηφοφόρων στη ΝΔ. Αυτή η στροφή ήταν αποτέλεσμα των ελπίδων που δημιούργησε η ρητορική του κόμματος και των αμέτρητων κουπονιών με τα οποία η ΝΔ εξαγόρασε ψήφους: Επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ενέργειας και στα καύσιμα, market pass υποτίθεται για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, φθηνά στεγαστικά δάνεια για νέους, κ.λπ., κ.λπ. Σε 2 το πολύ 3 μήνες όμως, ο χορός των επιδομάτων τελειώνει. Το αποφάσισαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μαζί με την επαναφορά στους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας, κι είναι θέμα χρόνου ο λογαριασμός του ρεύματος, δηλαδή οι επιδοτήσεις στους αεριτζήδες ολιγάρχες της ενέργειας, να ξεπερνούν σε ύψος ακόμη και τους μισθούς. Τότε θα φανεί η συνοχή της κυβέρνησης Μητσοτάκη!
Μην ξεχνάμε ότι και τον Οκτώβριο 2009 ο έτερος γόνος, ο Γιώργος Παπανδρέου συγκέντρωσε 43,92% των ψήφων: ένα από τα υψηλότερα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ. Και τότε ο χάρτης της Ελλάδας είχε βαφτεί μονοχρωμία, με εξαίρεση 6 μόνο περιφέρειες που πέρασαν στην ΝΔ. Σε λιγότερο από ένα χρόνο ωστόσο μετατράπηκε στον πιο μισητό πρωθυπουργό της Ελλάδας και το ΠΑΣΟΚ διαλύθηκε εις τα εξ ων συνετέθη.
Η κατάσταση, 13 χρόνια μετά, με την Ελλάδα να είναι στο στόχαστρο οίκων και οργανισμών, δεν απέχει σημαντικά από το 2009. Η οικονομία είναι χάλια, με αδιάψευστο μάρτυρα την απροθυμία των οίκων αξιολόγησης να δώσουν επί 4 χρόνια στην Ελλάδα την πολυαναμενόμενη επενδυτική βαθμίδα: Η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην ΕΕ ως ποσοστό του ΑΕΠ, στην ανεργία καταγράφουμε την δεύτερη χειρότερη επίδοση με 11%, το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αποτελεί ρεκόρ μετά το 2008, οι επενδύσεις υπολείπονται σημαντικά των αναγκαίων, το ΑΕΠ παραμένει ακόμη κάτω από τα προ κρίσης επίπεδα, κοκ. Η δε διαρκής επιδείνωση της θέσης της εργαζόμενης πλειοψηφίας είναι το μοναδικό αξιόπιστο μέτρο για την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ κεφαλαίου κι εργασίας, κι όχι οι αυξήσεις των εκλογικών ποσοστών των μεγάλων και μικρών κομμάτων της κομμουνιστικής Αριστεράς…
Η κρίση του 2009 μας δίδαξε ότι κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα, χρόνιες ανισορροπίες στο παραγωγικό σύστημα εκρήγνυνται, προκαλώντας οικονομική κρίση και φτώχεια. Παρασέρνουν δε μαζί τους όχι μόνο μισθούς και συντάξεις, αλλά επίσης στέρεες κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες κι εκλογικούς θριάμβους…
