Αν πήγε τόσο καλά στην Λιβύη (ανατρέποντας τον Καντάφι κι ένα επιτυχημένο πείραμα ευημερίας στην Αφρική), στο Ιράκ (ακυρώνοντας τα συμβόλαια εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων με ανταγωνίστριες χώρες) και στη Συρία (μετατρέποντας σε αμμοχάλικο μια χώρα εμπόδιο στην Pax Americana) γιατί να μην επιχειρηθεί το ίδιο και στο Σουδάν;
Στο Σουδάν μάλιστα τα πάντα φαίνονται -και είναι- πιο απλά για τον ιμπεριαλισμό επειδή η έλλειψη ενός ισχυρού, συνεκτικού αστικού κράτους, διευκολύνει την βύθιση της χώρας σε έναν εμφύλιο πόλεμο που μπορεί να διαρκέσει ακόμη και χρόνια. Οι αφορμές είναι πολλές, με πιο προσιτό τον λυσσαλέο ανταγωνισμό μεταξύ των δύο ισχυρών ανδρών της χώρας.
Ας δούμε επιλεκτικά τι χρειάζεται να ξέρουμε για τον «Όλυμπο και τον Κίσσαβο» του Σουδάν:
Διόλου ασήμαντα ωστόσο είναι κι όσα ενώνουν τους δύο πολέμαρχους που απειλούν να προκαλέσουν ποτάμια αίματος σε όλη την ανατολική Αφρική, καθώς η επέκταση του πολέμου είναι θέμα χρόνου αν δεν αποδώσουν οι προσπάθειες ειρήνευσης: Αμφότεροι διοικούν την χώρα από το 2019 κι επέδειξαν αγαστή συνεργασία και στα δύο μίνι πραξικοπήματα, σφάζοντας ακόμη και διαδηλωτές στο κέντρο του Χαρτούμ. Αμφότεροι επίσης συμφώνησαν τον Ιανουάριο του 2021 να συνάψουν σχέσεις με το κράτος απαρτχάιντ του Ισραήλ στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ, κι έτσι τον Φεβρουάριο του 2022 ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ επισκέφθηκε το Χαρτούμ, χαρακτηρίζοντας ιστορικό το ταξίδι του για τις διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών.
Επίσημη αιτιολογία για τις μάχες που μέσα σε λιγότερη από μια εβδομάδα προκάλεσαν τον θάνατο 200 ανθρώπων, ήταν το αίτημα διάλυσης των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης του Χεμεντί και υπαγωγής τους στον επίσημο στρατό του «κανονικού» δικτάτορα αλ Μπουρχάν. Πρόκειται για όρο που προβλεπόταν στο σχέδιο δημοκρατικής μετάβασης. Ο Χεμεντί όμως είχε άλλη γνώμη. Κι όχι μόνο αυτός…
Η στρατηγική σημασία του Σουδάν συνδέεται με την γεωγραφική του θέση. Αποτελώντας μια από τις 10 χώρες που βρέχει ο ποταμός Νείλος και με το προτέρημα να είναι η πιο φιλική προς την δικτατορία της Αιγύπτου εξελίχθηκε σε μακρύ χέρι του Καΐρου για να αποτρέψει την ολοκλήρωση του μεγάλου φράγματος που κατασκεύασε η Αιθιοπία. Η Αίγυπτος θέλοντας να κάνει πράξη αυτό που έγραφε ο Ηρόδοτος ότι «η Αίγυπτος είναι ο Νείλος και ο Νείλος η Αγυπτος» αντιδρούσε εξ αρχής στην κατασκευή του φράγματος, απειλώντας την Αιθιοπία με πόλεμο. Η ολοκλήρωσή του σε μεγάλο βαθμό μπορεί να γέμισε με υπερηφάνεια τους Αιθίοπες, που φιλοδοξούν να εξάγουν ενέργεια στην βόρεια και ανατολική Αφρική από τα νερά του, αλλά για την Αίγυπτο ήταν μια ήττα.
PM @AbiyAhmedAli announced the successful completion of the GERD’s 3rd filling. PM Abiy stated that Abbay is our gift, & it is Ethiopia’s responsibility to use it, while also emphasizing that the three basin countries share in this gift. (1/2) pic.twitter.com/TnytkYQlv6
— Office of the Prime Minister – Ethiopia (@PMEthiopia) August 12, 2022
Τίποτε φυσικά δεν έχει τελειώσει. Τα αντισταθμιστικά οφέλη από την λειτουργία του φράγματος και οι αποζημιώσεις θα αποτελούν στο διηνεκές αιτία προστριβών και μια σταγόνα από τα νερά του θα είναι αρκετή για έναν πόλεμο. Προϋπόθεση για να υλοποιηθεί η απειλή επέμβασης ακόμη και βομβαρδισμού του φράγματος από το Κάιρο, όπως έχει επανειλημμένως απειλήσει, είναι το προγεφύρωμα του Σουδάν. Ο άλλος δρόμος είναι μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, που προϋποθέτει ωστόσο όχι μόνο την συνεργασία Ερυθραίας ή Σομαλίας, αλλά και πάλι την έγκριση του Σουδάν καθώς η ακτογραμμή του μήκους 750 χιλιομέτρων στην Ερυθρά Θάλασσα του δίνει το προνόμιο επιτήρησης της ναυσιπλοΐας από την Μεσόγειο και το Σουέζ μέχρι τον Κόλπο του Άντεν, την Αραβική Θάλασσα και τον Περσικό Κόλπο.
Ο έλεγχος της Ερυθράς Θάλασσας και η δυνατότητα του Σουδάν (που είναι η τρίτη μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα της Αφρικής με 45 εκατ. πληθυσμό και διατηρεί σύνορα με 7 χώρες) να λειτουργεί ως πύλη εισόδου για όλη την ανατολική Αφρική και το Σαχέλ είναι που έχει μετατρέψει τη χώρα σε πεδίο σκληρού ανταγωνισμού κι επιρροής. Ακόμη και για τοπικές υπερδυνάμεις όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Αίγυπτος – θα ήταν ωστόσο ανιστορικό να τους αποδώσουμε ιμπεριαλιστικές βλέψεις.
Η άμεση αιτία ωστόσο της πρόσφατης αιματοχυσίας στο Σουδάν πρέπει να αναζητηθεί στην συμφωνία που υπέγραψε με την Ρωσία τον Νοέμβριο του 2020 για την κατασκευή ναυτικής βάσης στην Ερυθρά. Στις εγκαταστάσεις της θα μπορούσαν να ελλιμενίσουν 4 ρωσικά πλοία, περιλαμβανομένων πυροκίνητων και να διαμείνουν 300 άτομα.
Η ναυτική βάση στο Σουδάν θα ήταν η δεύτερη ναυτική βάση της Ρωσίας σε διεθή ύδατα, μετά την βάση της Ταρσού στην Συρία. Για να ξεκινήσει η οικοδόμησή της έπρεπε να διευθετηθεί μόνο μία εκκρεμότητα: να ψηφιστεί η σχετική συμφωνία από τη «Βουλή» του Σουδάν. Για την επιτάχυνση της ψήφισης της συμφωνίας ώστε να ξεκινήσει άμεσα η κατασκευή της βάσης πίεσε και ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στο ταξίδι του στο Σουδάν, τον Φεβρουάριο του 2023, όταν συναντήθηκε και με τον αλ Μπουρχάν στο Χαρτούμ.
Η συνέχεια είναι γνωστή, με την προοπτική βύθισης της χώρας σε έναν νέο εμφύλιο να ακυρώνει ακόμη και αυτή την τυπική διαδικασία ψήφισης της συμφωνίας. Προς όφελος φυσικά των ΗΠΑ, που διατηρούν το αυτοκρατορικό προνόμιο ελέγχου της παγκόσμιας ναυσιπλοΐας…
Με την πρόκληση ενός νέου εμφύλιου πολέμου στο Σουδάν οι Αμερικάνοι στοχεύουν σε πολλές περισσότερες επιδιώξεις από την ακύρωση της κατασκευής της ρωσικής ναυτικής βάσης στην Ερυθρά. Τα τελευταία χρόνια τόσο γενικά η Αφρική όσο και ειδικότερα οι χώρες του Σαχέλ βρίσκονται σε μια συνεχή πορεία διεύρυνσης και εμβάθυνσης των σχέσεων τους με τη Ρωσία. Η Μόσχα, αξιοποιεί το αβυσσαλέο και δικαιολογημένο μίσος που τρέφει κάθε υγιώς σκεπτόμενος Αφρικανός για την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, λόγω των εγκλημάτων τους την περίοδο της αποικιοκρατίας και όλου του 20ου αιώνα, και διευρύνει την οικονομική και πολιτική της επιρροή, συχνά με την βοήθεια της ρωσικής «σιδερένιας γροθιάς» της ομάδας Βάγκνερ, παίρνοντας υπό τον έλεγχό της, είτε την στρατιωτική είτε την οικονομική, ορυχεία χρυσού και άλλων πολύτιμων πρώτων υλών και μετάλλων. Το Σουδάν άλλωστε το πρώτο σε αξία είδος που εξάγει είναι χρυσός. Οι βασικότεροι δε εμπορικοί του εταίροι είναι η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Αίγυπτος. Ακολουθούν Κίνα, Ινδία, Ιταλία, κ.α.
Αμερικανοκίνητα πραξικοπήματα κι εμφύλιοι στοχεύουν να ανακόψουν αυτήν ακριβώς την πορεία απογαλακτισμού της Αφρικής από τον ιμπεριαλισμό ΗΠΑ και Ευρώπης. Η ρωσική ανάμειξη προφανώς δεν έχει ως κίνητρο την δημιουργία ανεξάρτητων κρατών ή πολύ περισσότερο την ανάδειξη φιλολαϊκών εξουσιών όπως του Τομά Σανκαρά στην Μπουρκίνα Φάσου ή του Πατρίς Λουμούμπα στο Κογκό. Τα ιδιοτελή της κρατικά συμφέροντα εξυπηρετεί η Μόσχα, όπως και το Πεκίνο που ασκεί πολύ μεγαλύτερη και πολυεπίπεδη επιρροή στην Αφρική. Από την άλλη όμως Ουάσινγκτον, Παρίσι κ.λπ. θωρακίζοντας την στρατιωτική τους ηγεμονία μάχονται για να παραμείνει η Αφρική κολλημένη στην ματοβαμένη προϊστορία φτώχειας κι εξαθλίωσης για πάντα…
Υγ. Την δική της βρόμικη συμβολή σε αυτή την πορεία οπιθοδρόμησης του Σουδάν είχε και η Ελλάδα που χρησιμοποιήθηκε σαν ενδιάμεσος σταθμός (ή καλύτερα σαν πλυντήριο) για να προσφέρει το Ισραήλ το λογισμικό παρακολούθησης Predator στον πολέμαρχο Χεμεντί που ευθύνεται για την έναρξη του εμφυλίου. Η παρέμβαση της Ελλάδας βοηθάει έτσι να κλείσει κι ο κύκλος των υπαιτίων του αιματοκυλίσματος με τα φιλοαμερικανικά καθεστώτα να λειτουργούν σαν γραμμή διαρκούς και high tech υποστήριξης των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης του φύλαρχου Χεμεντί. Η Ελλάδα έτσι αποδεικνύεται ιδανικός αυτόχειρας: αφού πρώτα εμφανίστηκε σαν σύμμαχος των μισητών Γάλλων στην Αφρική τώρα εμφανίζεται σαν το μακρύ χέρι του Ισραήλ…
Ο Βαρβιτσιώτης παραδέχτηκε ότι η Ν.Δ. έδωσε άδεια εξαγωγής του Predator στο Σουδάν https://t.co/vR4uHllt12
— Hot Doc (@hotdoc_mag) April 19, 2023
