Παραμένουν τα δομικά προβλήματα στην πρόσβαση των αναγνωρισμένων προσφύγων σε νομιμοποιητικά έγγραφα και στα δικαιώματά τους, σύμφωνα με τη νέα ετήσια έκθεση που δημοσιεύουν σήμερα η Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA) και το Ίδρυμα PRO ASYL. Τα προβλήματα αυτά αναδεικνύονται στην έκθεση και μέσα από τις προσωπικές ιστορίες πολλών προσφύγων, τις υποθέσεις των οποίων έχει αναλάβει η RSA.
Ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε στις αρχές του 2023 να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει κατά της χώρας για πλημμελή εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου και χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία έχουν ταχθεί κατά των απελάσεων δικαιούχων διεθνούς προστασίας προς την Ελλάδα, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων, εξακολουθούν να επιστρέφονται άνθρωποι στη χώρα χωρίς καμία υποστήριξη, πληροφορία ή έγγραφα σε ισχύ.
Οι περισσότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας αφορούν την πρόσβαση στην Άδεια Διαμονής Ενιαίου Τύπου (ΑΔΕΤ), την οποία παρακωλύει μία σειρά από διοικητικά εμπόδια, καθώς και σημαντικές καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των διαφορετικών σταδίων της διαδικασίας έκδοσης ή/και ανανέωσης της άδειας, οι οποίες μπορούν να υπερβούν το ένα έτος. Χωρίς έγκυρη ΑΔΕΤ, οι πρόσφυγες δεν δύνανται να έχουν πρόσβαση σε κοινωνικά επιδόματα, σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στην απασχόληση, ακόμη και να εξουσιοδοτήσουν δικηγόρο για τη νομική τους εκπροσώπηση.
Επιπλέον, οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ως προς την πρόσβαση σε κοινωνική πρόνοια, αν και αποτελούν κατ’ εξοχήν μια πληθυσμιακή ομάδα που έχει αυξημένη ανάγκη σε αυτήν. Οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας αποκλείονται εκ των πραγμάτων από την πρόσβαση σε επιδόματα, στα οποία έχουν πρόσβαση οι Έλληνες πολίτες, καθώς τα επιδόματα αυτά υπόκεινται σε προϋποθέσεις μακροχρόνιας διαμονής στη χώρα και δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες περιστάσεις των προσφύγων. Κατά συνέπεια, οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας υφίστανται διακριτική μεταχείριση έναντι των Ελλήνων πολιτών και εκ των πραγμάτων αποκλεισμό από τις περισσότερες μορφές κοινωνικής πρόνοιας, όπως επεσήμανε στην πρόσφατη διαδικασία επί παραβάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τέλος, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια στην πρόσβαση στη στέγαση, ιδίως λόγω της διακριτικής μεταχείρισης κατά των προσφύγων, των υφιστάμενων προϋποθέσεων της απόδοσης ΑΦΜ και της κατοχής τραπεζικού λογαριασμού και της έλλειψης ακινήτων σε προσιτές τιμές. Ο κίνδυνος αστεγίας και ένδειας παραμένει υψηλός για όσους λαμβάνουν καθεστώς διεθνούς προστασίας στην Ελλάδα, δεδομένου ότι δεν έχουν πρόσβαση στα απαραίτητα έγγραφα και μέσα για την εξασφάλιση της στέγασης εντός της τριακονθήμερης προθεσμίας που δίνεται στους ανθρώπους από τη χορήγηση του καθεστώτος για να αποχωρήσουν από τις δομές υποδοχής που λειτουργούν για τους αιτούντες άσυλο. Τον κίνδυνο αυτό επέτεινε σημαντικά ο τερματισμός λειτουργίας του προγράμματος ESTIA στα τέλη του 2022, οι επωφελούμενοι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας του οποίου έμειναν άστεγοι.
Βρείτε την έκθεση στον σύνδεσμο.
