Σε μια μελέτη που διεξήχθη στις Ηνωμένες Πολιτείες μεταξύ 1977 και 1995, οι ψυχολόγοι Leonard Eron και Rowell Huesmann κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μεγαλύτερη έκθεση κοριτσιών και αγοριών στη βία στα μέσα ενημέρωσης είναι αιτία πιο βίαιων συμπεριφορών στη νεολαία και την ενήλικη ζωή.
Τα κορίτσια, τα αγόρια και οι νέοι μαθαίνουν μέσω της μίμησης και γι’ αυτό υπάρχουν κανονισμοί που υποχρεώνουν τα τηλεοπτικά κανάλια να αναγράφουν τη σήμανση καταλληλόλητας του κάθε προγράμματος που μεταδίδουν.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι εικόνες και οι πληροφορίες που προβάλλονται από το πρωί μέχρι και το βράδυ στις ειδήσεις δεν θα περνούσαν την τηλεοπτική σήμανση αν ήταν μυθοπλασία. Οι γυναικοκτονίες, οι ανθρωποκτονίες, η έμφυλη και ξενοφοβική βία, η πολιτική και θρησκευτική βία, το κοινό έγκλημα και η διακίνηση ναρκωτικών, οι ληστείες και οι απαγωγές αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της τηλεόρασης. Η τηλεόραση ρυθμίζεται σε κάποιο βαθμό, αλλά όχι η πρόσβαση σε εφαρμογές, κοινωνικά δίκτυα, streaming, ιστοσελίδες και ηλεκτρονικά παιχνίδια και η πρόσβαση σε αυτά εξαρτάται μόνο από την καλύτερη ή χειρότερη επίβλεψη των ενηλίκων στην οικογένεια ή στο σχολείο.
Η μάθηση μέσω της μίμησης δεν περιορίζεται μόνο στη βία, μαθαίνει κανείς καλά και κακά πράγματα. Αυτό που τραβά περισσότερο την προσοχή μας στο Ίδρυμα Semilla είναι οι υπερ-ανταγωνιστικές συμπεριφορές κάτω από ένα μοντέλο: «όποιος μπορεί να σώσει τον εαυτό του και με οποιοδήποτε κόστος», γιατί μόνο εγώ, η επιτυχία μου και η ευημερία μου έχουν σημασία.
Η κανονικοποίηση των ατομικιστικών συμπεριφορών οδηγεί πολλά κορίτσια, αγόρια και νέους ανθρώπους να προσπαθούν να βρουν τον δικό τους δρόμο μιμούμενοι πραγματικούς ή/και φανταστικούς χαρακτήρες που έχουν επιτύχει. Οι περισσότεροι αποτυγχάνουν και αντιμετωπίζουν αρνητικά αποτελέσματα όπως απογοήτευση, αγωνία και άγχος επειδή, ενώ η ατομική προσπάθεια είναι απαραίτητη, είναι απολύτως ανεπαρκής για την επιτυχία.
Οι άνθρωποι που φτάνουν στην κορυφή δεν το κάνουν μόνοι τους, το κάνουν συλλογικά και ως μέρος μιας ομάδας. Δυστυχώς, το εκπαιδευτικό σύστημα έχει τοποθετήσει τα κίνητρα σε λάθος θέση, προωθώντας την ατομική μάθηση μαζί με την αξιολόγηση, επίσης, σε ατομική βάση.
Είναι τόσο ριζωμένος ο υπερ-ατομικισμός στην κουλτούρα μας που τη σειρά Το Παιχνίδι του Καλαμαριού είδαν σε όλο τον κόσμο εκατό δέκα εκατομμύρια άνθρωποι κατά τον πρώτο μήνα κυκλοφορίας της, όπως αναφέρει το Netflix. Η πιο επιτυχημένη σειρά στον πρώτο μήνα προβολής της.
Πρόκειται για 456 υπερχρεωμένους, γεμάτους προβλήματα και συντετριμμένους ανθρώπους που συμμετέχουν σε έξι παιδικά παιχνίδια στα οποία οι κανόνες είναι απλοί και γνωστοί. Όσοι κερδίζουν έχουν πρόσβαση σε ένα έπαθλο σχεδόν 33 εκατομμυρίων ευρώ. Όλα επιτρέποντα για να κερδίσει κάποιος και οι ηττημένοι όχι μόνο χάνουν το παιχνίδι, αλλά χάνουν και τη ζωή τους.
Το διακύβευμα είναι πολύ μεγάλο, το ίδιο και η ανταμοιβή. Επομένως, τόσο το σχολικό σύστημα όσο και η οικογένεια πρέπει να ασκήσουν μια δύναμη που να αντισταθμίζει τον ατομικισμό, καθιστώντας ένα καλό παράδειγμα αξιών αλληλεγγύης και σεβασμού των δικαιωμάτων, που να είναι άξιο μίμησης από τα κορίτσια, τα αγόρια και τη νεολαία.
Μετάφραση από τα ισπανικά/ επιμέλεια: Pressenza Athens
