Επειδή θα εξασφάλιζε το πιο βασικό: τη διαβίωση. Και αυτό θα είχε τεράστιες σωματικές, ψυχολογικές… ατομικές και συλλογικές συνέπειες.
Αυτός ο σχολιασμός είναι το πρώτο μέρος της παρέμβασης της συγγραφέα στην διαδικτυακή συζήτηση με τίτλο Καθολικό και Άνευ Όρων Βασικό Εισόδημα, ένα δικαίωμα που εκκρεμεί, που διοργανώθηκε από το Κέντρο Ανθρωπιστικών Σπουδών Νέος Πολιτισμός στις 23 Ιουλίου.
Aν δεν διασφαλιστεί η διαβίωση, τα υπόλοιπα δικαιώματα είναι περιττά. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το σώμα, το στήριγμα στο οποίο διαμένουμε, μπορεί να ζήσει και να είναι υγιές.
Και ένα καθολικό, άνευ όρων, ατομικό και επαρκές βασικό εισόδημα θα εξασφάλιζε αυτή την πρώτη βάση, απαραίτητη για την επιβίωση και θα προετοίμαζε επίσης το έδαφος για να μπορέσουν να εφαρμοστούν τα υπόλοιπα δικαιώματα και δεν θα παραμένουν, για την πλειονότητα του πληθυσμού σε πλανητικό επίπεδο, στο χαρτί, μαζεμένα σε μια φανταστική Διακήρυξη γεμάτη καλές προθέσεις.
Πρέπει να είμαστε σοβαροί. Αν ανακηρυχθούμε υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πρέπει να δούμε πώς να εφαρμόσουμε μηχανισμούς για να γίνουν πράξη.
Μέχρι στιγμής, έχουμε φτάσει, στην καλύτερη περίπτωση, στη φιλανθρωπία. Εντάξει, η φιλανθρωπία έχει διασφαλίσει και συνεχίζει να διασφαλίζει ότι ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων έχει να φάει (όχι όλοι όσοι πεινούν, παρεμπιπτόντως. Όχι σε όλο τον πλανήτη, παρεμπιπτόντως) ενώ οι κυβερνήσεις, δέσμιες του μεγάλου διεθνούς κεφαλαίου, προσπαθούν σε ορισμένες περιπτώσεις και όπως μπορούν, να νομοθετήσουν έτσι ώστε αυτά τα ψίχουλα που ρίχνει το κεφάλαια να διανέμονται όσο το δυνατόν πιο δίκαια.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα ως ξεπέρασμα της φιλανθρωπίας που μας έφερε ως εδώ
Αλλά αν μιλάμε σοβαρά, ας μιλήσουμε για τα δικαιώματα.
Για να γίνει αυτό, το πρώτο πράγμα που πρέπει να αμφισβητήσουμε είναι η συγκέντρωση του πλούτου, ένας πλούτος που συσσωρεύεται με σκανδαλώδη ανήθικο τρόπο στα χέρια μερικών, ενώ η πλειοψηφία πεινά, ενώ η πλειοψηφία του πληθυσμού σε πλανητικό επίπεδο δεν έχει τις ελάχιστες συνθήκες για μια αξιοπρεπή ζωή, επειδή εκείνοι που συσσωρεύουν αυτόν τον πλούτο στερούν αυτές τις συνθήκες. Είναι απολύτως ανήθικο για έναν άνθρωπο, μόνο έναν, να λιμοκτονεί σήμερα με τον πλούτο που υπάρχει.
Αν εφαρμοζόταν ένα καθολικό βασικό εισόδημα, η παγκόσμια πείνα θα τερματιζόταν ξαφνικά και, παρεμπιπτόντως, θα άρχιζαν να εφαρμόζονται, να αναπτύσσονται τα άρθρα 22, 23 και 25.1 του Χάρτη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών.
Θα ήταν ένα βήμα για την αναδιανομή του πλούτου και, κατά συνέπεια, θα κερδίζαμε στην κοινωνική δικαιοσύνη.
Αλλά εκτός από τον τερματισμό της πείνας στον κόσμο, ένα βασικό εισόδημα θα επέτρεπε σε άλλα δικαιώματα να προχωρήσουν σε όλο τον πλανήτη: το δικαίωμα στην υγεία, την εκπαίδευση, τη σύνταξη στην τρίτη ηλικία…
Με άλλα λόγια, θα προχωράγαμε σημαντικά στο να έχουμε τις ίδιες ευκαιρίες για όλους… Και με αυτό, θα κερδίζαμε ελευθερία.
Όπως βλέπετε, θα γινόταν ένα ντόμινο που θα επηρέαζε την εφαρμογή άλλων δικαιωμάτων, τα οποία όπως όλοι γνωρίζουμε σήμερα παραμένουν νεκρό γράμμα για την πλειονότητα του πληθυσμού παγκοσμίως.
Αν εγγυηθούμε το δικαίωμα διαβίωσης (τροφή, νερό, στέγη, ενέργεια…), θα είμαστε ελεύθεροι να διαπραγματευτούμε για μια δουλειά, για παράδειγμα.
Φανταστείτε πώς θα άλλαζε η κατάσταση των γυναικών, όχι μόνο επειδή δεν θα έπρεπε να εξαρτώνται, για παράδειγμα, από έναν σύντροφο ή έναν πρώην σύντροφο (κάποιες φορές βίαιο, παρεμπιπτόντως), το οποίο είναι ήδη πολύ, αλλά επειδή θα αναγνωρίζονταν για την ανεκτίμητη συμβολή τους δουλεύοντας πάνω στην φροντίδα κάτι που συνήθως δεν πληρώνεται και όταν πληρώνεται είναι τίποτα. Μια εργασία, αυτή της φροντίδας, απαραίτητη για τη ζωή. Μια εργασία που συνήθως εκτελούν γυναίκες και κορίτσια, επίσης κορίτσια.
Φαντάζομαι, ελπίζω ότι οι μεγάλοι υπερασπιστές της απασχόλησης δεν πιστεύουν ότι τα παιδιά πρέπει επίσης να δουλεύουν για να έχουν υπόληψη ή για να αξίζουν να συντηρούνται
Και εδώ μπαίνουμε στο κεφάλαιο για την παιδική εργασία. Μιλούσαμε για την εργασία πάνω στην φροντίδα, που γίνεται πολλές φορές από κορίτσια.
Υπάρχει όμως και η απασχόληση που εκτελείται από κορίτσια και αγόρια. Αναφέρομαι στην παιδική εργασία.
Φαντάζομαι ότι οι παθιασμένοι υπερασπιστές της απασχόλησης ως μέσο διαβίωσης (επειδή το αντίθετο δημιουργεί τεμπέληδες – νομίζουν – ή επειδή η απασχόληση είναι αυτό που δίνει υπόληψη στον άνθρωπο κ.λπ.) Έλεγα ότι φαντάζομαι, ελπίζω ότι οι μεγάλοι υπερασπιστές της απασχόλησης δεν πιστεύουν ότι τα παιδιά πρέπει επίσης να δουλεύουν για να έχουν υπόληψη ή για να αξίζουν να συντηρούνται.
Ή μήπως όταν τα παιδιά δεν είναι λευκά, ή δεν έχουν γεννηθεί σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη, θα πρέπει να έχουν λιγότερα δικαιώματα;
Μπορούμε να φανταστούμε για μια στιγμή, μόνο για μια στιγμή, πόσες ευκαιρίες θα είχε ένα παιδί που εργάζεται για ένα πιάτο φαΐ, ή που πληρώνεται λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα για εργασία 10, 12, 14, 16 ωρών… αν είχε βασικό εισόδημα;
Ποιες ευκαιρίες θα είχε ένα κορίτσι που σήμερα αναγκάζεται να παντρευτεί έναν άντρα, ο οποίος έχει τα διπλάσια, τριπλάσια ή και περισσότερα χρόνια του, και που μείνει έγκυος μόλις το σώμα του έχει τη δυνατότητα; Ποιες ευκαιρίες θα είχε αυτό το κορίτσι αν είχε τα μέσα, αν η διαβίωσή του ήταν εξασφαλισμένη από τη γέννηση;
Επειδή όλο αυτό με τον παιδικό γάμο, με όλο το αφήγημα ότι είναι ένα πολιτιστικό φαινόμενο, φαίνεται να είναι δικαιολογημένο. Και φυσικά είναι πολιτιστικό, δεν είναι φυσικό, είναι πολιτιστικές πρακτικές, ναι, αλλά βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη φτώχεια, στη δυστυχία του κοριτσιού που καταδικάζεται να παντρευτεί επειδή η οικογένειά του δεν μπορεί να το στηρίξει ή επειδή με αυτόν τον τρόπο η οικογένειά του θα μπορεί να φάει.
Μπορείτε να φανταστείτε αν όλα αυτά τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να αναπτυχθούν πλήρως, σαν τα ιερά όντα που είναι;
Αλλά ας αφήσουμε αυτό το κεφάλαιο, τόσο οδυνηρό στην ιστορία του ανθρώπου και στο οποίο, δυστυχώς, βρισκόμαστε και που παράγει τόσο πλούτο, παρεμπιπτόντως, για να αναφέρουμε κάποια άλλα δικαιώματα που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν με την εφαρμογή ενός βασικού εισοδήματος.
…χωρίς το δικαίωμα διαβίωσης, αμφισβητούνται όλα τα άλλα δικαιώματα.
Μιλάω για το δικαίωμα στην ελευθερία της σκέψης και της πίστης, στην ελευθερία της έκφρασης, στην ελευθερίας της πληροφόρησης… όλα εξαρτώμενα αν δεν έχουμε εγγυημένη διαβίωση.
Όπως βλέπετε, χωρίς το δικαίωμα διαβίωσης, αμφισβητούνται όλα τα άλλα δικαιώματα.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και άλλα δικαιώματα: το δικαίωμα στην ιστορική αποκατάσταση και εδώ εκτός από τις γυναίκες, τα παιδιά, πρέπει να μιλήσουμε για ολόκληρους λαούς, ολόκληρες περιοχές του πλανήτη. Λαοί που σκλαβώθηκαν, λεηλατήθηκαν, λαοί καταδικασμένοι να γεννηθούν, να μεγαλώσουν, να ζήσουν άσχημα και να πεθάνουν εν μέσω πολέμων που διευκόλυναν αυτήν τη λεηλασία, που καταδικάστηκαν στη δυστυχία, τις ασθένειες και το θάνατο.
Πώς θα άλλαζε η ζωή όλων αυτών των πληθυσμών αν είχαν εγγυημένη διαβίωση!
Φίλες, φίλοι, ο πλούτος – που μεγαλώνει και μεγαλώνει κάθε μέρα λόγω της συμβολής του καθενός – θα επέτρεπε σε όλη την ανθρωπότητα να ζήσει σε αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, με περισσότερες ευκαιρίες για όλους σε όλους τους τομείς, με μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη και μεγαλύτερη ελευθερία. Αυτό θα μας βοηθούσε ως πλανητική κοινωνία να αρχίσουμε να χτίζουμε τον κόσμο στον οποίο φιλοδοξούμε οι περισσότεροι από εμάς.
Μέρος αυτής της φιλοδοξίας αντικατοπτρίστηκε σε ένα έγγραφο του 1948. Αυτή η Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μπορεί να αρχίσει να υλοποιείται για όλη την Ανθρωπότητα, αν ξεκινήσουμε διασφαλίζοντας τη διαβίωσή της. Και αυτό μπορεί να γίνει με ένα μέτρο όπως ένα βασικό εισόδημα καθολικό, ατομικό, άνευ όρων και επαρκές.
Αυτό είναι δυνατό σήμερα. Υπάρχει αρκετός πλούτος, περισσότερο από αρκετός, ένας πλούτος που ανήκει σε όλους.
Αυτή η δήλωση προθέσεων, ο Χάρτης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δεν μιλά ακριβώς για τον ιδανικό κόσμο στον οποίο φιλοδοξούμε, αλλά, αν υλοποιηθεί, θα αρχίσει να γράφεται το πρώτο κεφάλαιο αυτού του κόσμου. Ένας κόσμος στον οποίο τα ανθρώπινα όντα θα μπορούν να δουν το παρελθόν τους και να καταλάβουν ότι ήταν ένας λάθος υπολογισμός για μερικούς να σφετερίζονται ό,τι ανήκει σε όλους και θα ποντάρουν στη συμφιλίωση με την ιστορία τους. Ένας κόσμος στον οποίο κάθε άνθρωπος θα αναπτύσσει τον Σκοπό που θεωρεί ότι τον κάνει να αισθάνεται γεμάτος και από τον οποίο μπορεί να συνεισφέρει περισσότερο στην κοινότητα, στην οικοδόμηση του εαυτού μας, έναν χαλαρό κόσμο, έναν πιο διαυγή κόσμο, με υψηλότερο επίπεδο συνείδησης , έναν μη-βίαιο κόσμο, έναν κόσμο στο ύψος του ανθρώπου… Ο κόσμος που λαχταρούμε και, παρεμπιπτόντως, αξίζουμε.
Μετάφραση από τα ισπανικά: Pressenza Athens