Όπως κάθε 16η Δεκεμβρίου από το 1995 και μετά, ο νοτιοαφρικανικός λαός τιμά την Ημέρα Εθνικής Συμφιλίωσης, μια ονομασία που καθιερώθηκε από την κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό την προεδρία του Νέλσον Μαντέλα με στόχο την επίτευξη συμφιλίωσης μεταξύ διαφορετικών εθνοτικών και κοινωνικών ομάδων, την οικοδόμηση ενός νέου έθνους και την προώθηση της αρμονίας και της ενότητας.
Το περιεχόμενο αυτής της γιορτής αντικατέστησε την Ημέρα του Όρκου, που προηγουμένως εορταζόταν μόνο από την κοινότητα των Αφρικάνερ. Πλέον περιλαμβάνει τόσο την ιστορική αναγνώριση που είχε για την κοινότητα των Αφρικάνερ σε ανάμνηση της μετανάστευσης των πρωτοπόρων που διέφυγαν από τον βρετανικό αποικιακό ζυγό, όσο και τον αγώνα κατά της καταπίεσης στην οποία υποβλήθηκε ο μαύρος πληθυσμός κατά την περίοδο του Απαρτχάιντ.
Στην αναμνηστική ομιλία του από την Κοιλάδα της Ειρήνης στην αγροτική πόλη Βρεντεντάλ, ο Πρόεδρος Σιρίλ Ραμαφόσα δήλωσε ότι η ημέρα είναι αφιερωμένη στην «επούλωση των ιστορικών πληγών και την οικοδόμηση νέων μελλοντικών προοπτικών».
Αφού αναφέρθηκε σε καταστάσεις εξώσεων που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν οι εργάτες γης από τους τοπικούς αγρότες, κάλεσε τους εργοδότες να συμπεριφέρονται ανθρώπινα στους υπαλλήλους και να παρέχουν αξιοπρεπή στέγαση και μισθούς.
«Επιμένουμε ότι όλοι πρέπει να διασφαλίσουν την τήρηση του νόμου και την προστασία των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων», δήλωσε ο Ραμαφόσα. «Το παρελθόν μπορεί να είναι πίσω μας, αλλά μας έχουν μείνει οι πληγές του. Έχουμε βαθιές ουλές ως υπενθύμιση των οδυνηρών εμπειριών μας. Υπάρχουν ακόμα πράγματα που πρέπει να κάνουμε, αν θέλουμε να θεραπεύσουμε αυτές τις ουλές.»
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο σημερινός πρόεδρος τόνισε ότι η συμφιλίωση δεν είναι μια συμβολική πράξη. Απαιτεί έναν θεμελιώδη μετασχηματισμό της κοινωνίας για τη δημιουργία ενός δίκαιου και ισότιμου έθνους.
Ο Ραμαφόσα βρήκε την ευκαιρία να ανακοινώσει ότι το 2025, στην 30ή επέτειο της δημοκρατίας στη χώρα, θα διεξαχθεί Εθνικός Διάλογος για να συζητήσουν οι πολίτες τη μορφή της μελλοντικής αναπτυξιακής πορείας στην οποία προσβλέπουν. «Αυτός ο διάλογος θα μας δώσει την ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε τα τελευταία 15 χρόνια, όπως η χαμηλή ανάπτυξη και η ανεργία, η φτώχεια και η πείνα, η κακή διακυβέρνηση, η αργή μεταρρύθμιση της γης και η διαφθορά. Θέλουμε επίσης ο Εθνικός Διάλογος να αντιμετωπίσει πιεστικές προκλήσεις, όπως η έμφυλη βία και οι γυναικοκτονίες, ο κοινωνικός κατακερματισμός, ο ρατσισμός, η ομοφοβία και ο σεξισμός, η βία και η αστάθεια», είπε.
Ο Ραμαφόσα συνέχισε τονίζοντας ότι το επόμενο έτος, η Νότια Αφρική θα γίνει η πρώτη αφρικανική χώρα που θα ηγηθεί της G20 με θέμα «Αλληλεγγύη, ισότητα και βιωσιμότητα».
Τέλος, κάλεσε τους πολίτες να γιορτάσουν την ημέρα αυτή με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, κάνοντας μια «συντονισμένη προσπάθεια να συμφιλιωθούμε και ως οικογένειες και ως φίλοι/ες».
Παρά τις τεράστιες προσπάθειες και τις ευγενείς φιλοδοξίες, η Νότια Αφρική παραμένει μια χώρα που χαρακτηρίζεται από βαθιές ανισότητες και διαιρέσεις που επηρεάζουν τις ζωές των ανθρώπων της. Κι όμως, η έκκληση για πραγματική συμφιλίωση για την αποκατάσταση του πόνου του παρελθόντος και τη συμμετοχή στην οικοδόμηση μιας αξιοπρεπούς ζωής για κάθε άνθρωπο της, συνεχίζει να λάμπει στον ορίζοντα ως η μόνη δυνατή διέξοδος προς τα εμπρός.