Το Delight Lab είναι ένα στούντιο τέχνης, σχεδιασμού και πειραματισμού που χρησιμοποιεί το φως, την ποιητική, τον ήχο και τον χώρο ως πρώτες ύλες. Οι παρεμβάσεις, οι δράσεις, οι παραστάσεις και τα έργα τους επιδιώκουν κυρίως να δημιουργήσουν ένα χώρο για προβληματισμό και περισυλλογή που συνδέεται με αδικίες και συγκρούσεις γύρω από περιβαλλοντικά, πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα.
Η αισθητική που τους χαρακτηρίζει λειτουργεί κυρίως από μια μινιμαλιστική, εφήμερη, φαντασμαγορική και site-specific τάξη. Το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς τους έχει πραγματοποιηθεί σε δημόσιους χώρους και στη φύση. Θεωρώντας ότι μπορεί να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης και για αντίστοιχες ομάδες στην Ελλάδα παραθέτουμε από το Instagram της ομάδας φωτογραφίες από παρεμβάσεις τους μεταφράζοντας τα σλόγκαν στα ελληνικά.
Πέντε χρόνια μετά την πυρπόληση των σταθμών του μετρό στο Σαντιάγο (18.10.2024), δεν έχουν γίνει οριστικές έρευνες ούτε έχει υπάρξει ενθάρρυνση από τις αρχές για να βρεθεί η αλήθεια. Σήμερα, εκείνοι που υποσχέθηκαν ποινικές διώξεις, επανίδρυση και εγγυήσεις κατά την προεκλογική εκστρατεία, μόλις ανέλαβαν την εξουσία, έχουν ξεχάσει όλες τις δεσμεύσεις και, αντίθετα, έχουν αφοσιωθεί στο ξέπλυμα της εικόνας του Πινιέρα και στη θωράκιση του στρατηγού Yáñez. Μακριά από οποιαδήποτε αρχική πρόθεση, το σημερινό κυβερνητικό σχήμα που διοικεί τη χώρα έχει το ρεκόρ της επένδυσης σε πόρους για την αστυνομία, εισάγοντας νόμους ατιμωρησίας και εγκαθιστώντας ένα πλήρες αστυνομικό κράτος, συνεχίζοντας την κατασταλτική κληρονομιά όλων των κυβερνήσεων μετά την υποτιθέμενη «επιστροφή στη δημοκρατία».
Ποια δημοκρατία μπορεί να οριστεί ως τέτοια όταν η ένοπλη πτέρυγα έχει δολοφονήσει και ακρωτηριάσει τον ίδιο της τον λαό ατιμώρητα;
Πώς μπορεί κανείς να μιλήσει για αλλαγή στην πολιτική όταν συνεχίζεται το μοντέλο της εξόρυξης και της καταστροφής των οικοσυστημάτων, όταν οι φυσικοί πόροι παραδίδονται για άλλη μια φορά στους συνεργούς του Πινοσετισμού;
Πώς μπορούμε να μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα όταν διατηρείται η ίδια μυστικότητα και αορατότητα των θυμάτων της κρατικής βίας και της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην Araucanía;
Ο αγώνας για κοινωνική δικαιοσύνη έχει καπελωθεί, σήμερα στη Χιλή οι πλούσιοι γίνονται όλο και πιο πλούσιοι και οι φτωχοί όλο και πιο φτωχοί. Τα αιτήματα παραμένουν τα ίδια και συγκεκριμένα.
Κάθε ον που εμπλέκεται με τη Γη (Mapu) έχει μια αίσθηση ύπαρξης, μια αίσθηση του γιατί να υπάρχει. Ο καθένας συμβάλλει στη ζωή ως σύνολο. Με την επέκταση των εξορυκτικών βιομηχανιών, όπως η δασοκομία, τα οικοσυστήματα καταστρέφονται και τα Ngen (προστατευτικά πνεύματα των φυσικών χώρων) φεύγουν. Όταν τα Ngen φεύγουν, οι Mapuche χάνουν Newen (δύναμη) και ολόκληρη η ύπαρξη και ο πολιτισμός τους αποσυντίθεται. Σε κατάσταση καταστροφής, η ισορροπία σπάει και δεν επιτυγχάνονται πλέον οι Küme Mongen (καλή διαβίωση) και Küme Felen (καλή αρμονία και υγιής συνύπαρξη). Εάν μια περιοχή καταστραφεί, ο αντίκτυπος δεν είναι μόνο υλικός, αλλά και πνευματικός και πολιτιστικός. Η ακεραιότητα των ανθρώπων και του περιβάλλοντος καταστρέφεται. Η ζωή αλλάζει καθώς οι πόλεις μεγαλώνουν και η οικονομία γίνεται πιο πολύπλοκη. Η Warria (πόλη) είναι σήμερα ο φυσικός βιότοπος των Che (ανθρώπων) και ως εκ τούτου ο ποικίλος rakizuam (συλλογισμός) τους. Στην πόλη είναι σχεδόν αδύνατο να έχει κανείς καλή διαβίωση επειδή δεν είναι ένας αρμονικός χώρος ζωής. Όμως οι Mapuche αντιστέκονται: έχουν προσαρμοστεί στη διαβίωση στην πόλη και ανακτούν σταδιακά χώρους, συμβιώνουν καλά και αναβιώνουν τις προγονικές τους γνώσεις. Αρμονία και υγιής συνύπαρξη σχεδιάζεται στο τσιμέντο, που είναι ό,τι υπάρχει, ενώ η αντίσταση προστατεύει τα δάση, τα ποτάμια και τα βουνά. Η δασοπονία διαλύει επίσης τον κοινωνικό ιστό και διχάζει τις κοινότητες.
Το πρόσωπο της Angela Loij προβλήθηκε σε μια πλαγιά της λίμνης Apen (Λευκή Λίμνη, Πάρκο Karukinka), ενός θεμελιώδους τόπου για την ανάπτυξη της πνευματικότητας του Selk’nam. Εκεί έλαβε χώρα η προτελευταία τελετουργία του hain (παραδοσιακή τελετή των Selk’nam στην Γη του Πυρός).
Ως παιδί, η Άντζελα έζησε την παραδοσιακή ζωή των Selk’nam, συμμετέχοντας μάλιστα ενεργά στην τελετουργία hain. Άφησε τη μαρτυρία της για την τελετή και επίσης γλωσσικές καταγραφές που ήταν πολύ σημαντικές. Χάρη σε αυτές τις ηχογραφήσεις, η φωνητική της Selk’nam-chan (γλώσσα Selk’nam) διδάχθηκε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια.
Σήμερα, η γλώσσα διατηρείται ζωντανή ως θεμελιώδες μέρος του αγώνα του λαού Selk’nam να διατηρήσει τον πολιτισμό του, χάρη στις προσπάθειες των νέων γενεών να συνεχίσουν να την μαθαίνουν και να τη διδάσκουν.
Η δράση αφιερώνεται στον αγώνα του λαού Selk’nam: στο δικαίωμά του να υπάρχει, να ζει στο έδαφός του, να διαιωνίζει τη γλώσσα, τον πολιτισμό και την κοσμοθεωρία του.
Δύο ακόμα installation της ομάδας Delight lab: