Σε μια συμφωνία που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια των παρατάσεων στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών COP29 για το κλίμα στην Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, την περασμένη Κυριακή, τα πλουσιότερα έθνη του κόσμου συμφώνησαν σε μια συνδυασμένη ετήσια συνεισφορά τουλάχιστον 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Γράφει η Κρίστεν Χέμινγουεϊ Τζέινς*
Οι αναπτυσσόμενες χώρες είχαν ζητήσει βοήθεια άνω του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων ετησίως και χαρακτήρισαν τη συμφωνία «προσβλητικά χαμηλή», υποστηρίζοντας ότι δεν παρέχει βασικούς πόρους για την επαρκή αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ανέφερε το UN News.
«Μια συμφωνία στην COP29 ήταν απολύτως απαραίτητη για να διατηρηθεί ζωντανό το όριο του 1,5 βαθμού», ανέφερε σε δήλωσή του ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. «Ήλπιζα σε ένα πιο φιλόδοξο αποτέλεσμα – τόσο για τη χρηματοδότηση όσο και για τον μετριασμό των επιπτώσεων – για τη μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε. Αλλά η συμφωνία αυτή παρέχει μια βάση πάνω στην οποία μπορούμε να χτίσουμε».
Μετά από δύο εβδομάδες διαπραγματεύσεων, οι εκπρόσωποι της COP29 συμφώνησαν στην ετήσια δέσμευση για τη χρηματοδότηση του κλίματος, με γενικό στόχο χρηματοδότησης «τουλάχιστον 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2035», ανέφερε το UN News.
Ο υφιστάμενος στόχος χρηματοδότησης ύψους 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων πρόκειται να λήξει το επόμενο έτος και θα αντικατασταθεί από τον νέο συλλογικό ποσοτικό στόχο (ΝΣΠΣ).
Ο ΝΣΠΣ «πρέπει να τηρηθεί πλήρως και εγκαίρως. Οι δεσμεύσεις πρέπει να γίνουν γρήγορα μετρητά. Όλες οι χώρες πρέπει να ενωθούν για να διασφαλίσουν την επίτευξη του ανώτερου άκρου αυτού του νέου στόχου, δηλαδή τη συλλογικότητα», δήλωσε ο Γκουτέρες.
Παρά τις ζητωκραυγές και τα χειροκροτήματα που ακολούθησαν την ανακοίνωση, πολλά έθνη ήταν απογοητευμένα.
«Το ποσό που προτείνεται να κινητοποιηθεί είναι αβυσσαλέα φτωχό. Πρόκειται για ένα ευτελές ποσό», δήλωσε στη διάσκεψη η Λίλα Ναντάν, γραμματέας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Δασών και Κλιματικής Αλλαγής της Ινδίας, όπως μετέδωσε το BBC News.
Τα μικρά νησιωτικά έθνη εξέφρασαν επίσης την απογοήτευσή τους για τη συμφωνία των 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Όπως ολοκληρώθηκε αυτή η COP29, δεν μπορούμε να σαλπάρουμε στο ηλιοβασίλεμα. Βουλιάζουμε κυριολεκτικά», δήλωσε εκπρόσωπος μικρών νησιωτικών κρατών, όπως μετέδωσε το UN News. Ο εκπρόσωπος πρόσθεσε ότι το αποτέλεσμα ανέδειξε «σε πόσο διαφορετική βάρκα βρίσκονται οι ευάλωτες χώρες μας σε σύγκριση με τις ανεπτυγμένες χώρες».
Οι αφρικανικές χώρες ήταν απογοητευμένες από το αποτέλεσμα, το οποίο ο εκπρόσωπος της Σιέρα Λεόνε δήλωσε ότι «σηματοδοτεί την έλλειψη καλής θέλησης από τις ανεπτυγμένες χώρες», προσθέτοντας ότι η συμφωνία ήταν «λιγότερο από το ένα τέταρτο αυτού που η επιστήμη δείχνει ότι χρειάζεται και μόλις και μετά βίας είναι αρκετό για να προλάβει μια κλιματική καταστροφή».
Σε απρόσμενα θετικό τόνο όσον αφορά τον νέο στόχο, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δήλωσε ότι «απλά θα φέρει πολύ, πολύ περισσότερα ιδιωτικά χρήματα στο τραπέζι, και αυτό είναι που χρειαζόμαστε. Και με αυτά τα κεφάλαια, είμαστε βέβαιοι ότι θα επιτύχουμε τον στόχο των 1,3 τρισεκατομμυρίων».
Σε ομιλία του την Κυριακή, ο Σάιμον Στιλ, εκτελεστικός γραμματέας του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, χαρακτήρισε το νέο στόχο χρηματοδότησης ως «ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο για την ανθρωπότητα».
«Η συμφωνία αυτή θα διατηρήσει την άνθιση της καθαρής ενέργειας και θα προστατεύσει δισεκατομμύρια ζωές. Θα βοηθήσει όλες τις χώρες να μοιραστούν τα τεράστια οφέλη της τολμηρής δράσης για το κλίμα: περισσότερες θέσεις εργασίας, ισχυρότερη ανάπτυξη, φθηνότερη και καθαρότερη ενέργεια για όλους/ες. Αλλά όπως κάθε ασφαλιστήριο συμβόλαιο – λειτουργεί μόνο – εάν τα ασφάλιστρα καταβληθούν πλήρως και εγκαίρως», δήλωσε ο Στιλ.
Κατά τη σύνοδο κορυφής για το κλίμα, τα έθνη συμφώνησαν σε κανόνες για μια παγκόσμια αγορά άνθρακα που θα υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ για να διευκολύνει την εμπορία πιστωτικών μορίων άνθρακα. Ωστόσο, ορισμένοι εξέφρασαν φόβους ότι το σύστημα των πιστωτικών μορίων άνθρακα θα οδηγήσει σε «πράσινο πλυντήριο» των κλιματικών στόχων των χωρών.
«Αυτές οι τελευταίες διεθνείς συνομιλίες απέτυχαν να λύσουν το ζήτημα της χρηματοδότησης του κλίματος», δήλωσε ο Μάικ Τσάιλντς, επικεφαλής πολιτικής των Φίλων της Γης, όπως μετέδωσε το BBC News. «Αντ’ αυτού, τα πέταξαν όλα με μια κλωτσιά».
* Η η Κρίστεν Χέμινγουεϊ Τζέινς είναι περιβαλλοντική δημοσιογράφος και συγγραφέας μυθοπλασίας. Κατέχει απόφοιτη της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Όρεγκον και έχει μεταπτυχιακό στη δημιουργική γραφή από το Birkbeck του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Είναι συγγραφέας της συλλογής διηγημάτων The Smallest of Entryways, καθώς και της ταξιδιωτικής βιογραφίας Ernest’s Way: Ένα διεθνές ταξίδι μέσα από τη ζωή του Χέμινγουεϊ.