Στη δημοσιογραφία είναι πάντα επικίνδυνο να κάνεις προβλέψεις, ειδικά για αποτελέσματα εκλογών. Στο Μεξικό, στις 2 Ιουνίου 2024, θα διεξαχθούν προεδρικές εκλογές μαζί με την εκλογή μεγάλου αριθμού βουλευτών, κυβερνητών και άλλων αρχών σε ολόκληρη τη χώρα. Οι μέχρι στιγμής δημοσκοπήσεις μάς λένε ότι η υποψήφια Κλαούντια Σεϊνμπάουμ Πάρντο, του κόμματος MORENA, του προέδρου Αντρές Μανουέλ Λόπεζ Ομπραδόρ, θα εκλεγεί με ισχυρό προβάδισμα έναντι των δύο συνυποψηφίων της. Αυτό συμβαίνει έναντι της Χότσιτλ Γκάλβεζ, η οποία υποστηρίζεται από το πρώην PRI, το δεξιό PAN και το PRD, ένα κόμμα που παρά τη σημερινή του κατάσταση εξακολουθεί να ισχυρίζεται ότι είναι αριστερό. Διαφαίνεται να είναι επίσης μπροστά από τον Χόρχε Άλβαρεζ του κόμματος Movimiento Ciudadano, ο οποίος προβλέπεται να έχει μόνο το 5% των ψήφων.
Η νίκη της Κλαούντια Σεϊνμπάουμ θα την καταστήσει επίσης την πρώτη Μεξικανή γυναίκα που κερδίζει την Προεδρία της Δημοκρατίας, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό για μια χώρα όπως το Μεξικό με περισσότερους από 180 εκατομμύρια κατοίκους. Χαρακτηρίζεται επίσης από τον φεντεραλισμό και τη δράση των ισχυρών de facto ομάδων που αγωνίζονται για να διασφαλίσουν ότι δεν θα επαναληφθεί μια κυβέρνηση όπως αυτή του Λόπες Ομπραδόρ. Έναν ηγέτη που, μετά από έξι χρόνια στην εξουσία, αφήνει μια τεράστια κληρονομιά επιτευγμάτων, μια ουσιαστική βελτίωση του κατώτατου μισθού (από 88 σε 172 πέσος), ενάμισι εκατομμύριο νέες θέσεις εργασίας και μια εντυπωσιακή εργασιακή μεταρρύθμιση, η οποία έβαλε τέλος στις συνδικαλιστικές μαφίες που επιβλήθηκαν στους εργαζόμενους/ες.
Όσον αφορά τα δημόσια έργα, τα επιτεύγματα του Λόπες Ομπραδόρ είναι επίσης πολύ σημαντικά, όπως το τρένο των Μάγια μήκους 1554 χιλιομέτρων, το οποίο αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά επιτεύγματα της μεξικανικής μηχανικής. Πολλά είναι τα επιτεύγματα της εξαετούς θητείας του, αλλά αυτό που σκοπεύουμε να τονίσουμε εδώ είναι η ηθική φερεγγυότητα ενός κυβερνήτη που έθεσε τέλος στα προνόμια των προκατόχων του, άσκησε εξουσία με νηφαλιότητα, σεβόμενος πάντα τους δημοκρατικούς θεσμούς και διατηρώντας μια πολιτική αξιοπρέπειας και καλής γειτονίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, παρά τις σοβαρές προκλήσεις της μετανάστευσης, της διακίνησης ναρκωτικών και άλλων τεταμένων διμερών θεμάτων. Αυτό δεν τον εμπόδισε να ενισχύσει τις καλές σχέσεις του Μεξικού με τις χώρες της περιοχής και μάλιστα να εκφράσει τη φιλία και την αλληλεγγύη του προς τα τιμωρημένα καθεστώτα της Βενεζουέλας και της Κούβας.
Ως δημοσιογράφος, είχα την τυχαία ευκαιρία να γνωρίσω και να χαιρετήσω τον Λόπες Ομπραδόρ σε μια σεμνή συγκέντρωση στη γειτονιά της Νουέβο Βαγιάρτα, όταν μόλις είχε αρχίσει να αναδεικνύεται σε ηγέτη της Αριστεράς. Ακούγοντας από το στόμα του μια στέρεη πολιτική ιδεολογία μπροστά σε μια χούφτα υποστηρικτών, πείστηκα ότι αργά ή γρήγορα θα έρχονταν στην εξουσία, μετά τις προσπάθειες του Καουθέμος Κάρντενας, ο οποίος στερήθηκε δύο φορές την εκλογική νίκη κατά τη διάρκεια των σάπιων κυβερνήσεων του PRI. Με άλλα λόγια, ο λαός, τα μέσα ενημέρωσης και εκατομμύρια πολίτες τον διέκριναν ως τον ηθικό ηγέτη της μεξικανικής πολιτικής και έναν από τους ήρωες της ηπείρου.
Από τότε, παρακολουθώ στενά την καριέρα του AMLO (το ακρωνύμιο του Μεξικανού ηγέτη), το πολιτικό του έργο, καθώς και τα χαρακτηριστικά του ως αδιάφθορου πολίτη, με υποδειγματική οικογενειακή ζωή και τεράστια ικανότητα για εργασία. Ως αποτέλεσμα, έχει συγκεντρώσει τη μαζική υποστήριξη των πιο μετριοπαθών τμημάτων του πληθυσμού, τα οποία αναγνωρίζουν τις τεράστιες προσπάθειές του υπέρ της ασφάλειας των πολιτών και της διασφάλισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους, γεγονός που έχει οδηγήσει σήμερα το Μεξικό σε σημαντική μείωση του αριθμού των φτωχών ανθρώπων. Σε τέτοιο βαθμό, ώστε τα δύο τελευταία χρόνια της διακυβέρνησής του υποστηρίζεται ότι ο αριθμός των φτωχών μειώθηκε κατά 9 εκατομμύρια, αν και είναι αποδεκτό ότι το 30% των Μεξικανών εξακολουθεί να ζει σε συνθήκες φτώχειας.
Παρά τις προσπάθειες της αντιπολίτευσης να υπονομεύσει την αξιοπιστία του, δεν έχει κατηγορηθεί ποτέ για διαφθορά, παρόλο που ο ίδιος υποστήριξε το τέλος της ασυλίας της κυβέρνησής του, ώστε – αν και εφόσον χρειαστεί – να μπορούν να δικαστούν ως απλοί πολίτες.
Κανείς δεν πίστευε ότι ο Λόπες Ομπραδόρ θα διατηρούσε τον καθημερινό πρωινό διάλογο με τον Τύπο και την κατά πρόσωπο επαφή με τη χώρα για τόσα πολλά χρόνια. Έχει απουσιάσει μόνο δύο ή τρεις φορές για να ταξιδέψει στο εξωτερικό (μία φορά στη Χιλή), ενώ οι περισσότεροι Λατινοαμερικανοί ηγέτες ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο χωρίς καμία δικαιολογία και επιβαρύνοντας τους κρατικούς προϋπολογισμούς με μεγάλα έξοδα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο επερχόμενος θρίαμβος της Κλαούντια Σεϊνμπάουμ θα εξηγηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον καλό ρόλο του μέντορά της που βρίσκεται ακόμη στην κυβέρνηση. Αλλά αναμφίβολα μια από τις μεγάλες επιτυχίες του ήταν να υποστηρίξει μία υποψήφια με μεγάλα δικά της πλεονεκτήματα. Σε ηλικία 61 ετών, είναι γνωστό ότι έχει μια λαμπρή καριέρα ως δασκάλα, βιοχημικός και διδακτόρισσα ηλιακής μηχανικής. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ένας από τους στόχους της είναι να συμφιλιώσει το Μεξικό με τις καθαρές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, επενδύοντας κρατικούς πόρους από το φορολογικό σύστημα που, υπό τον Λόπες Ομπραδόρ, κατάφερε να μειώσει σημαντικά τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή, ιδίως από τους μεγάλους επιχειρηματίες. Επομένως, θα είναι δυνατή η ενίσχυση του “επιχειρηματικού κράτους”, προκειμένου να μειωθούν οι εισαγωγές, να ενισχυθεί η εθνική βιομηχανία και να διανεμηθεί το εισόδημα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια άλλη κληρονομιά του προέδρου που ολοκληρώνει τη θητεία του είναι η ιδεολογική συμβολή της κυβέρνησής του υπέρ του ρόλου του κράτους και της ανεξαρτησίας από τον έξω κόσμο. Αυτό θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως παράδειγμα για άλλους κυβερνήτες που δηλώνουν αριστεροί και κερδίζουν τις εκλογές στην περιοχή μας, μόνο και μόνο για να μαγευτούν στη συνέχεια από τις νεοφιλελεύθερες ιδέες και την παράδοση των φυσικών μας πόρων σε ιδιωτικές και πολυεθνικές εταιρείες. Να αποδυναμώσουν το κράτος, το οποίο, όπως γνωρίζουμε, ιστορικά έχει καταφέρει σημαντικά βήματα για την ανάπτυξη των χωρών μας. Υπό αυτή την έννοια, αρκεί να σκεφτούμε την εθνικοποίηση του πετρελαίου και του χαλκού ανάμεσα σε τόσα άλλα καλά παραδείγματα. Γίνεται πλέον εξοργιστικό το γεγονός ότι η χώρα μας έχει παραιτηθεί από την κυρίαρχη εκμετάλλευση των τεράστιων αποθεμάτων λιθίου.
Για τον ίδιο λόγο, η 2α Ιουνίου προβλέπεται επίσης να είναι ένας θρίαμβος των αδρανών, αλλά ακόμη έγκυρων, αξιών της αριστεράς έναντι εκείνων της δεξιάς, που εκπροσωπούνται ακριβώς από τους δύο υποψηφίους οι οποίοι θα ηττηθούν κατά κράτος, παρά τα εκατομμύρια δολάρια σε διαφημιστική χρηματοδότηση που έχουν λάβει από τη μεξικανική ολιγαρχία και τους άπληστους ξένους επενδυτές. Αποδεικνύοντας ότι το κυριότερο ήταν η συνέπεια και η καταλληλότητα του καθεστώτος του Λόπες Ομπραδόρ, καθώς και οι προοδευτικές ιδέες της διαδόχου του.