Με ένα Δελτίο Τύπου οι «Φίλοι της Φύσης Ελλάδας» με αφορμή την πρόσφατη ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την έξοδα από τη Συνθήκη για τον Ενεργειακό Χάρτη, ζητάνε την τοποθέτηση της κυβέρνησης και των κομμάτων για αυτή τη συνθήκη, που χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων για να μηνύσει τις κυβερνήσεις για το κλίμα.

Την Τετάρτη 24 Απριλίου 2024 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της εξόδου από τη Συνθήκη για τον Ενεργειακό Χάρτη που καταστρέφει το κλίμα

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ;

Την Τετάρτη 24 Απριλίου 2024, η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε ένα βήμα πιο κοντά στην έξοδο από τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας υψηλού κινδύνου (ECT), όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από τη Συνθήκη. Αυτή η ελάχιστα γνωστή και ξεπερασμένη συνθήκη χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων για να μηνύσει τις κυβερνήσεις για δισεκατομμύρια για τις πολιτικές για το κλίμα.

Όλο και περισσότερες χώρες αποχωρούν από τη συνθήκη, προκειμένου να βάλουν τέλος στον κίνδυνο που αυτή εγκυμονεί.

Τα τελευταία δύο χρόνια, έντεκα χώρες ανακοίνωσαν ότι αποχωρούν από το ECT: Ισπανία, Γαλλία, Γερμανία, Κάτω Χώρες, Σλοβενία, Πολωνία, Λουξεμβούργο, Δανία, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ηνωμένο Βασίλειο. Η Ιταλία αποχώρησε νωρίτερα, το 2016.

Τώρα η ίδια η ΕΕ βρίσκεται στο χείλος της ένταξης στην έξοδο. Η απόφαση χρειάζεται ακόμη ένα τελικό πράσινο φως από τις κυβερνήσεις της ΕΕ στο Συμβούλιο, αλλά καθώς έχει ήδη επιτευχθεί προκαταρκτική συμφωνία, αναμένεται ευρέως ότι αυτή μπορεί να έρθει τον Μάιο.

Ωστόσο, μέχρι στιγμής η κυβέρνηση της Ελλάδας δεν έχει δεσμευτεί να συμμετάσχει στην απόσυρση.

Η Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας αποτέλεσε τροχοπέδη για τη φιλοδοξία της ΕΕ για το κλίμα, επιτρέποντας στις εταιρείες να αμφισβητήσουν ζωτικής σημασίας πολιτικές για το κλίμα και να διεκδικήσουν δισεκατομμύρια χρήματα των φορολογουμένων. Η σημερινή ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αποτελεί ορόσημο για την έξοδο της ΕΕ από αυτήν την επικίνδυνη συνθήκη. Είναι καιρός η Ελλάδα να συμμετάσχει στην έξοδο, διαφορετικά θα μείνει πίσω σε μια συνθήκη που καταρρέει, αναλαμβάνοντας όλο τον κίνδυνο, ενώ άλλες προχωρούν. Είναι κοινή λογική: για να προστατεύσουμε τους φορολογούμενους και το κλίμα χρειαζόμαστε την έξοδο της χώρας μας από τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας.

Ιστορικό – Η ψηφοφορία την Τετάρτη 24 Απριλίου 2024

Η ψηφοφορία αφορούσε την πρόταση της Επιτροπής να αποχωρήσουν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και η Ευρατόμ από τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ECT δεν συνάδει με την έννομη τάξη της ΕΕ, την επενδυτική πολιτική και τη νομοθεσία της, καθώς και τους στόχους της για την ενέργεια και το κλίμα. Η πρόταση έσπασε μήνες αδιεξόδου αφήνοντας ανοιχτή την επιλογή για ορισμένα κράτη μέλη να παραμείνουν στη συνθήκη ενώ παράλληλα διευκολύνει την ομαλή έξοδο για άλλα.

Η ψηφοφορία υπερψηφίστηκε με 560 ψήφους υπέρ, 43 κατά, 27 αποχές.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε προηγουμένως εγκρίνει ψήφισμα τον Νοέμβριο του 2022 υπέρ της εξόδου της ΕΕ από τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας.

Ποιο είναι το επόμενο: Η πρόταση θα πάει τώρα στην υπουργική σύνοδο του Συμβουλίου για τελική απόφαση τον Μάιο του 2024.

Σχετικά με τη Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας/ECT

Η Συνθήκη για τον Χάρτη Ενέργειας δίνει στις εταιρείες σαρωτικά δικαιώματα να μηνύσουν τις κυβερνήσεις μέσω παράλληλων ιδιωτικών δικαστηρίων ή μηχανισμών ISDS (επενδυτής-κράτος επίλυσης διαφορών). Αυτό επιτρέπει σε εταιρείες, ακόμη και σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων που καταστρέφουν το κλίμα, να διεκδικούν δισεκατομμύρια χρήματα των φορολογουμένων εάν οι κυβερνήσεις εγκρίνουν ή επιβάλουν νόμιμους και τόσο απαραίτητους νόμους για το κλίμα και το περιβάλλον. Οι υποθέσεις εκδικάζονται σε μυστικά δικαστήρια εκτός του εθνικού νομικού συστήματος.

Μερικά παραδείγματα περιπτώσεων:

  • Το 2021, οι γερμανικές εταιρείες άνθρακα RWE και Uniper ζήτησαν αποζημίωση 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ από την ολλανδική κυβέρνηση κατά την προθεσμία σταδιακής κατάργησης του άνθρακα το 2030. Και οι δύο περιπτώσεις έχουν πλέον διακοπεί.
  • Το 2022, η βρετανική εταιρεία πετρελαίου Rockhopper έλαβε 190 εκατομμύρια ευρώ συν τόκους βάσει της Συνθήκης για τον Χάρτη Ενέργειας, αφού η Ιταλία απαγόρευσε τις υπεράκτιες γεωτρήσεις, μετά από μια δεκαετία αγώνα από τις ιταλικές παράκτιες κοινότητες που πολέμησαν την παραγωγή πετρελαίου στις ακτές τους.
  • Τον περασμένο Νοέμβριο, η εταιρεία πετρελαίου Klesch Group Holdings Limited μήνυσε την ΕΕ, τη Γερμανία και τη Δανία για τουλάχιστον 95 εκατομμύρια ευρώ για απροσδόκητους φόρους βάσει της Συνθήκης για τον Χάρτη Ενέργειας. Η αγωγή της εταιρείας πετρελαίου στόχευε τις προσπάθειες της Ευρώπης να μετριάσει τον οικονομικό αντίκτυπο των υψηλών τιμών της ενέργειας.

Οι ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ Ελλάδας/ Naturefriends Greece και η Συνθήκη για το Χάρτη Ενέργειας – Σύντομο ιστορικό:

Οι ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ Ελλάδας/ Naturefriends Greece έχουν πάρει θέση κατά του Συνθήκης του Χάρτη Ενέργειας, έχουν προσυπογράψει Ευρωπαϊκά Ψηφίσματα και έχουν καλέσει τα Ελληνικά κόμματα πριν από τις εθνικές εκλογές του 2023 να πάρουν θέση για την αποχώρηση της Ελλάδας. Ωστόσο απάντησαν κατά σειρά μόνο τρία κόμματα μέχρι 8 Μαΐου 2023: ΜΕΡΑ25, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΠΡΑΣΙΝΟ – ΜΩΒ. https://tinyurl.com/4jzcvskz.

Με αφορμή τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024, τα κόμματα οφείλουν να πάρουν θέση για την αποχώρηση ή όχι της Ελλάδας από τη Συνθήκη του Χάρτη Ενέργειας.