Η Ελλάδα θα είναι από τις ελάχιστες, αν όχι η μοναδική χώρα που αποκλείει τα ΛΟΑΤΚΙ ζευγάρια από τις υπηρεσίες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ● Ποιες αλλαγές ζητούν οι φορείς.
Γράφει ο Δημήτρης Αγγελίδης, πρώτη δημοσίευση Εφημερίδα των Συντακτών.
Σημαντικές βελτιώσεις του νομοσχεδίου για την ισότητα στον πολιτικό γάμο ζήτησαν επτά ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεις, η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ο Συνήγορος του Πολίτη και η Διεθνής Αμνηστία, η μεγάλη πλειονότητα δηλαδή των 17 φορέων που συμμετείχαν χθες στη συζήτηση του νομοσχεδίου στην κοινή συνεδρίαση των συναρμόδιων επιτροπών της Βουλής.
Υπογράμμισαν ότι το νομοσχέδιο που θεσπίζει τον «γάμο ανεξαρτήτως φύλου» (πιο συμπεριληπτική ορολογία σε σχέση με τον όρο «γάμος ομοφύλων» που χρησιμοποιεί στην παρούσα μορφή του το νομοσχέδιο) αποτελεί ένα σημαντικό, αν και καθυστερημένο, βήμα προς την κατεύθυνση της συμπερίληψης, της ισότητας και του σεβασμού των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ, το οποίο όμως παραμένει λειψό και προβληματικό, καθώς είτε διαιωνίζει εμπόδια και διακρίσεις κατά των ΛΟΑΤΚΙ είτε δημιουργεί νέα.
Διότι μπορεί με το νομοσχέδιο η Ελλάδα να γίνεται η 21η ευρωπαϊκή χώρα και η 37η στον κόσμο που θεσπίζει «γάμο ανεξαρτήτως φύλου», γίνεται όμως επίσης μία από τις ελάχιστες, αν όχι η μοναδική, που αποκλείει τα ΛΟΑΤΚΙ ζευγάρια από τις υπηρεσίες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, συμπεριλαμβανομένης της παρένθετης κυοφορίας, υπηρεσίες στις οποίες έχουν πρόσβαση τα ετερόφυλα ζευγάρια στη χώρα μας. Γάμος ανεξαρτήτως φύλου α λα ελληνικά, λοιπόν, αλλιώς, γάμος μετ’ εμποδίων για τους ΛΟΑΤΚΙ, σε μια εμφανή προσπάθεια της κυβέρνησης να ισορροπήσει πατώντας και στη βάρκα του φιλελευθερισμού και στη βάρκα της αντιδραστικής Ακροδεξιάς, όπως εκφράζεται από την Εκκλησία, την ακροδεξιά αντιπολίτευση αλλά και τη σκληρή δεξιά πτέρυγα της Ν.Δ.
Εκτός από την άρση της θεμελιώδους διάκρισης ως προς την πρόσβαση σε υπηρεσίες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, διάκριση την οποία μάλιστα διαφήμισε ο ίδιος ο πρωθυπουργός στη γνωστή συνέντευξή του στην ΕΡΤ με την οποία προανήγγειλε το νομοσχέδιο, η πλειονότητα των φορέων ζητά να γίνουν αλλαγές, έστω την τελευταία στιγμή, σε διακρίσεις που προσθέτουν υπέρμετρο γραφειοκρατικό φόρτο και εμπόδια στην καθημερινότητα των ΛΟΑΤΚΙ ζευγαριών:
● Τεκμήριο γονεϊκότητας: πρόκειται για το σημερινό «τεκμήριο πατρότητας», που σημαίνει ότι για παιδί που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια ετερόφυλου γάμου θεωρείται ότι ο σύζυγος είναι ο πατέρας, εκτός αν δηλωθεί διαφορετικά. Αν δεν θεσπιστεί αντίστοιχο «τεκμήριο γονεϊκότητας» και για τα ΛΟΑΤΚΙ ζευγάρια, ο μη βιολογικός γονέας, για παράδειγμα, η σύζυγος μιας γυναίκας που γεννά με ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, στην οποία έχουν πρόσβαση γυναίκες μόνες, δεν θα αναγνωρίζεται γονέας παρά μόνο αφού προχωρήσει σε χρονοβόρα και κοστοβόρα διαδικασία τεκνοθεσίας του παιδιού της. «Τουλάχιστον για έξι έως εννέα μήνες τα παιδιά μας θα είναι απροστάτευτα. Θα είμαστε στη δυσάρεστη θέση, εάν η μία μαμά που αναγνωρίζεται ως έννομη γονέας –μέχρι να μπορεί και η άλλη να υιοθετήσει το παιδί–, αν δεν είναι καλά και βρεθεί, όπως έγινε τώρα, σε μια μονάδα εντατικής λόγω της γέννας της, η άλλη δεν μπορούσε ούτε να βγάλει ΑΜΚΑ στο παιδί ούτε να το πάρει ούτε τίποτα» σημείωσε η Στέλλα Μπελιά από τις Οικογένειες Ουράνιο Τόξο. Πρόσθεσε ότι πρέπει να υπάρξει επίσης αναγνώριση των παιδιών των ΛΟΑΤΚΙ γονέων που έχουν χωρίσει, με δήλωση εκ μέρους των γονιών, καθώς θα ήταν παράλογο ή ανεφάρμοστο να πρέπει να ξαναπαντρευτούν σήμερα για να αναγνωριστούν τα παιδιά τους και στη συνέχεια να ξαναχωρίσουν.
● Μεταβολή ληξιαρχικών εγγράφων των παιδιών των τρανς γονέων: Σήμερα, αν ένας τρανς γονιός αλλάξει τα έγγραφά του ώστε να αντικατοπτρίζουν την ταυτότητα φύλου και το όνομά του, η αλλαγή αυτή δεν περνά στα ληξιαρχικά έγγραφα των παιδιών του, όπου παραμένει ο γονέας γραμμένος με φύλο και όνομα ανύπαρκτα – φάντασμα. Η Αννα Απέργη–Κωνσταντινίδη, από το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, αναφέρθηκε σε τρανς άνδρα με τρία βιολογικά παιδιά, το μεγαλύτερο 30 ετών, ο οποίος «δεν μεταβάλλει τα στοιχεία του μέσω της διαδικασίας της νομικής αναγνώρισης ταυτότητας φύλου, διότι αν το κάνει θα χάσει κάθε γονεϊκό δικαίωμα, μια και η πολιτεία δεν θα τον αναγνωρίζει ως γονέα των βιολογικών του παιδιών. Στην ουσία, δηλαδή, εδώ η πολιτεία τον βάζει να επιλέξει μεταξύ δύο θεμελιωδών δικαιωμάτων του. Του δικαιώματος στην οικογένεια, στο να είναι γονιός, και του δικαιώματος στην αναγνώριση της ταυτότητας φύλου του».
«Ημίμετρα και αποκλεισμοί»
«Αυτό το νομοσχέδιο θα μπορούσε να είναι εμβληματικό για τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και για εμάς να είναι μόνο αφορμή γιορτής. Δυστυχώς, δεν είναι. Δεν είναι, αν παρουσιάζεται ως μια πράξη μερικής διευθέτησης με ημίμετρα και αποκλεισμούς» σημείωσε από την πλευρά της η Ελενα-Ολγα Χρηστίδη από το Orlando LGBT, επιστημονικό φορέα για την ψυχική υγεία των ΛΟΑΤΚΙ. Και αναφέρθηκε στα συγκλονιστικά στοιχεία ότι τα έφηβα και νεαρά ΛΟΑΤΚΙ άτομα είναι τέσσερις φορές πιο πιθανό να κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας, με το ποσοστό όσων σκέφτηκαν σοβαρά την αυτοκτονία το 2023 να ανέρχεται στο 41%, ενώ στα τρανς άτομα το ποσοστό ανεβαίνει στο 50%. Απευθυνόμενη σε βουλευτές των «Σπαρτιατών» και της Νίκης, που καταψηφίζουν το νομοσχέδιο με τη γνωστή ακροδεξιά ομοφοβική αντιεπιστημονική επιχειρηματολογία, είπε ότι αιτία των αυτοκτονικών σκέψεων είναι οι διακρίσεις και ο αποκλεισμός που βιώνουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα «και βέβαια ο μεθοδικός τρανσφοβικός δημόσιος λόγος, πόσω μάλλον από βουλευτές με ακροδεξιές ρητορικές, σαν τις δικές σας».
Ο Νικόλαος Μακρής, πρόεδρος της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας, αναφέρθηκε σε εκατοντάδες μελέτες τις τελευταίες δεκαετίες που πια τεκμηριώνουν ότι «τα παιδιά ομόφυλων οικογενειών αναπτύσσονται με υγιείς και τυπικούς για την ηλικία τους τρόπους, σε μια σειρά τομέων όπως η συναισθηματική ευημερία, οι σχολικές και ακαδημαϊκές επιδόσεις, η συμπεριφορική προσαρμογή και οι σχέσεις τους με τους συνομηλίκους», όπως και ότι «τα υιοθετημένα από ομόφυλους γονείς παιδιά παρουσιάζουν λιγότερα προβλήματα από τα υιοθετημένα από ετερόφυλους γονείς παιδιά».
Φαίνεται ότι τα στοιχεία αυτά δεν τα άκουσε, ή δεν τα δέχεται, η Δήμητρα Ινές Αγγελή, γενική γραμματέας της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδας, η οποία σημείωσε, χρησιμοποιώντας το αντιεπιστημονικό εφεύρημα της «συμπληρωματικότητας των φύλων των γονιών», ότι «το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού είναι να έχει πατέρα και μητέρα γιατί η συμπληρωματικότητα των οποίων εξασφαλίζει την καλή ανάπτυξη του παιδιού», καταλήγοντας ότι ο γάμος των ομόφυλων δεν αποτελεί δικαίωμα.
Από την πλευρά της, η Χριστίνα Σκαλούμπακα, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας, σημείωσε ότι το νομοσχέδιο «στρώνει τον δρόμο στην ενίσχυση της εμπορευματοποίησης της διαδικασίας της τεκνοποίησης όπως και της τεκνοθεσίας», «για να αντικατασταθούν οι γυναίκες και οι έγκυες μητέρες από τα άτομα που κυοφορούν ή τα άτομα με μήτρα».
«Το ζήτημα της ελεύθερης πρόσβασης στην παρενθεσία με αυστηρό κρατικό έλεγχο είναι ένα ζήτημα που άπτεται της αυτοδιάθεσης των γυναικείων και των θηλυκών σωμάτων και των σωμάτων με μήτρα και η φράση “Ατομα με μήτρα” είναι μια φράση για να συμπεριλαμβάνει τα τρανς άτομα», σημείωσε η κ. Χρηστίδη.
«Διακρίσεις ως προνόμια»
Απαντώντας στον βουλευτή της Ελληνικής Λύσης, Παύλο Σαράκη, που ζήτησε να μάθει τι σημαίνουν τα αρχικά Κ(ουίρ), Ι(ντερσεξ) και + του ακρωνυμίου ΛΟΑΤΚΙ + και που είπε ότι ο γάμος των ΛΟΑΤΚΙ δεν είναι δικαίωμα αλλά προνόμιο, η κ. Μπελιά σημείωσε ότι οι ΛΟΑΤΚΙ βιώνουν διακρίσεις και όχι προνόμια και ότι η ίδια έχει πέντε παιδιά σε ομόφυλη σχέση, αλλά δεν θεωρείται πολύτεκνη ούτε απολαμβάνει τις, έστω πενιχρές, παροχές προς τους πολύτεκνους.
Και η κ. Απέργη επισήμανε καταχειροκροτούμενη: «Οι βουλευτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχει και ένας κώδικας κοινοβουλευτικής δεοντολογίας που προστατεύει και την ταυτότητα φύλου και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, όλα τα ατομικά και ανθρώπινα δικαιώματα. Κι αυτό οφείλουν να το σέβονται και να μην εκφράζονται ρητορικές μίσους και ρατσιστικός λόγος μέσα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Κακοποιούμαστε έξω, μέσα στο Κοινοβούλιο δεν θα κακοποιούμαστε».
