Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες έστειλε την Κυριακή ένα ισχυρό μήνυμα προς τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου: οι δεσμεύσεις που δόθηκαν στην COP28 στο Ντουμπάι υπολείπονται κατά πολύ των όσων απαιτούνται για την ουσιαστική αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Κατά την τέταρτη ημέρα της φετινής διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα, ο επικεφαλής του ΟΗΕ δήλωσε: «Η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων αρχίζει επιτέλους να ξυπνάει, αλλά οι υποσχέσεις που δόθηκαν υπολείπονται σαφώς των απαιτούμενων».
Αντιδρώντας στην υπόσχεση που ανακοίνωσαν το Σάββατο αρκετές μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου να μειώσουν τις διαρροές μεθανίου από τους αγωγούς τους έως το 2030, ο Γκουτέρες δήλωσε ότι είναι ένα «βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση», αλλά η υπόσχεση απέτυχε να αντιμετωπίσει ένα βασικό ζήτημα, δηλαδή την εξάλειψη των εκπομπών από την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων.
Το μεθάνιο (CH4) είναι κύριο συστατικό του φυσικού αερίου και ευθύνεται για το ένα τρίτο περίπου της πλανητικής υπερθέρμανσης που παρατηρούμε σήμερα. Είναι βραχύβιο, αλλά είναι πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα, το αέριο του θερμοκηπίου που ευθύνεται περισσότερο για την κλιματική αλλαγή. Χωρίς σοβαρή δράση, οι παγκόσμιες ανθρωπογενείς εκπομπές μεθανίου προβλέπεται να αυξηθούν έως και 13% από σήμερα έως το 2030.
Χαρακτηρίζοντας τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου ως τον «γίγαντα πίσω από την κλιματική κρίση», ο Γενικός Γραμματέας επεσήμανε επίσης ότι η δέσμευση δεν παρέχει σαφήνεια σχετικά με την πορεία προς την επίτευξη μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
«Η επιστήμη είναι σαφής: πρέπει να καταργήσουμε σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα εντός χρονικού πλαισίου συμβατού με τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου», επανέλαβε, αναφερόμενος σε έναν από τους βασικούς στόχους που τέθηκαν από τη συμφωνία-ορόσημο του Παρισιού του 2015.
«Δεν πρέπει να υπάρχει περιθώριο για πράσινο ξέπλυμα», είπε, αναφερόμενος στους κινδύνους που ενέχει η προώθηση παραπλανητικού μάρκετινγκ και ψευδών ισχυρισμών περί βιωσιμότητας.
Η εξόρυξη των ορυκτών που απαιτούνται για την πράσινη ενέργεια πρέπει να είναι βιώσιμη και δίκαιη
Ο Γκουτέρες, ο οποίος υποστηρίζει σθεναρά την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα, δήλωσε, χθες, στους ηγέτες της Ομάδας των 77 αναπτυσσόμενων χωρών, ότι η διαθεσιμότητα και η προσβασιμότητα των κρίσιμων ορυκτών της ενεργειακής μετάβασης είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί από τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015.
«Η COP28 πρέπει να δεσμεύσει τις χώρες να τριπλασιάσουν την ικανότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, να διπλασιάσουν την ενεργειακή απόδοση και να φέρουν καθαρή ενέργεια σε όλους, μέχρι το 2030», δήλωσε ο επικεφαλής του ΟΗΕ, τονίζοντας ότι είναι επίσης απαραίτητη η σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων με έναν οδικό χάρτη που θα είναι δίκαιος και με χρονοδιάγραμμα συμβατό με τον 1,5 βαθμό.
Ως εκ τούτου, είπε, «χρειαζόμαστε μια δίκαιη, εύλογη και ισότιμη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας… Η ίδια η ύπαρξη ορισμένων χωρών σε αυτή την αίθουσα εξαρτάται από αυτό».
Η έκρηξη της πράσινης ενέργειας είναι μια ευκαιρία για τις πλούσιες σε πρώτες ύλες αναπτυσσόμενες χώρες να μετασχηματίσουν και να διαφοροποιήσουν τις οικονομίες τους.
Ωστόσο, η έλλειψη παγκόσμιας κατεύθυνσης για τη διαχείριση αυτών των πόρων θα μπορούσε να επιδεινώσει τους γεωπολιτικούς κινδύνους και τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων στο νερό, τη βιοποικιλότητα, την υγεία και τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών.
«Η εξόρυξη κρίσιμων ορυκτών για την επανάσταση της καθαρής ενέργειας – από τα αιολικά πάρκα μέχρι τα ηλιακά πάνελ και την κατασκευή μπαταριών – πρέπει να γίνεται με βιώσιμο και δίκαιο τρόπο», δήλωσε ο επικεφαλής του ΟΗΕ, προσθέτοντας ότι η ζήτηση για ορυκτά, όπως ο χαλκός, το λίθιο και το κοβάλτιο, πρόκειται να τετραπλασιαστεί σχεδόν μέχρι το 2030.
«Δεν γίνεται να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος», με μια συστηματική εκμετάλλευση των αναπτυσσόμενων χωρών που περιορίζεται στην παραγωγή βασικών πρώτων υλών.
Με πληροφορίες από το UN News
