Μια νέα μελέτη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) είναι πιθανότερο να αυξήσει τις θέσεις εργασίας παρά να τις καταστρέψει, αυτοματοποιώντας ορισμένες εργασίες αντί να τις αναλάβει εξ ολοκλήρου.
Η παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη είναι ένας τύπος συστήματος τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να παράγει κείμενο, εικόνες ή άλλα μέσα μέσω εντολών, με πιθανές εφαρμογές σε βιομηχανίες, τέχνη, συγγραφή, ανάπτυξη λογισμικού, σχεδιασμό προϊόντων, υγειονομική περίθαλψη, χρηματοοικονομικά, παιχνίδια, μάρκετινγκ και μόδα.
Η μελέτη με τίτλο «Generative AI and Jobs», υποστηρίζει ότι οι περισσότερες εργασίες και βιομηχανίες είναι μόνο εν μέρει εκτεθειμένες στην αυτοματοποίηση και είναι πιο πιθανό να συμπληρωθούν παρά να αντικατασταθούν από το τελευταίο κύμα της παραγωγικής ΤΝ, όπως το chatGPT.
Ως εκ τούτου, υποστηρίζει ότι «ο μεγαλύτερος αντίκτυπος αυτής της τεχνολογίας είναι πιθανό να μην είναι η καταστροφή θέσεων εργασίας, αλλά μάλλον οι πιθανές αλλαγές στην ποιότητα των θέσεων εργασίας, ιδίως η ένταση της εργασίας και η αυτονομία».
Η διοικητική εργασία είναι η κατηγορία με την υψηλότερη έκθεση στην τεχνολογία, με σχεδόν το ένα τέταρτο των καθηκόντων να θεωρούνται ιδιαίτερα εκτεθειμένα και περισσότερα από τα μισά καθήκοντα με μεσαίου επιπέδου έκθεση.
Σε άλλες επαγγελματικές ομάδες, όπως τα διευθυντικά στελέχη, οι επαγγελματίες και οι τεχνικοί, μόνο ένα μικρό ποσοστό καθηκόντων θεωρείται ιδιαίτερα εκτεθειμένο, ενώ περίπου το ένα τέταρτο είχε μεσαίο επίπεδο έκθεσης.
Η μελέτη, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα από τη ΔΟΕ από την έδρα της στην ελβετική πόλη, καταγράφει αξιοσημείωτες διαφορές στις επιπτώσεις σε χώρες με διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης, που συνδέονται με τις οικονομικές δομές και τα υφιστάμενα τεχνολογικά κενά.
Δείχνει ότι στις χώρες υψηλού εισοδήματος το 5,5% της συνολικής απασχόλησης είναι δυνητικά εκτεθειμένο στις επιπτώσεις της αυτοματοποίησης από την τεχνολογία, ενώ στις χώρες χαμηλότερου εισοδήματος ο κίνδυνος της αυτοματοποίησης επηρεάζει μόνο το 0,4% της απασχόλησης.
Οι χώρες με το χαμηλότερο εισόδημα είναι 27 στην υποσαχάρια Αφρική και την Ασία, σύμφωνα με την εισοδηματική ταξινόμηση της Παγκόσμιας Τράπεζας, ενώ οι χώρες με υψηλό εισόδημα βρίσκονται κυρίως στην Ευρώπη, στον Ειρηνικό όπως η Αυστραλία ή η Ιαπωνία, στη Βόρεια Αμερική ή στην Ουρουγουάη στη Νότια Αμερική.
Στο ενδιάμεσο βρίσκονται οι χώρες με χαμηλότερο μεσαίο εισόδημα, όπως η Βολιβία, η Αίγυπτος ή το Πακιστάν, όπου ο αντίκτυπος της ΤΝ στην απασχόληση θα ήταν 1,3% σύμφωνα με τη ΔΟΕ και οι χώρες με υψηλότερο μεσαίο εισόδημα, όπως η Αργεντινή, η Μαλαισία ή η Ρωσία, όπου ο αντίκτυπος θα ήταν 2,4%.
Από την άλλη πλευρά, το δυναμικό για κέρδη στην απασχόληση από την εφαρμογή της ΤΝ ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 13% παγκοσμίως και είναι σχεδόν το ίδιο σε όλες τις χώρες, «γεγονός που υποδηλώνει ότι, με τις κατάλληλες πολιτικές, αυτό το νέο κύμα τεχνολογικού μετασχηματισμού θα μπορούσε να προσφέρει σημαντικά οφέλη στις αναπτυσσόμενες χώρες».
Η μελέτη θεωρεί πιθανό ότι οι δυνητικές επιπτώσεις της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης θα διαφέρουν σημαντικά μεταξύ ανδρών και γυναικών, καθώς η αυτοματοποίηση μπορεί να επηρεάσει την απασχόληση των διπλάσιων γυναικών.
Αυτό οφείλεται στην υπερεκπροσώπηση των γυναικών στη διοικητική εργασία, ιδίως στις χώρες υψηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Δεδομένου ότι αυτές οι θέσεις εργασίας αποτελούσαν παραδοσιακά σημαντική πηγή γυναικείας απασχόλησης καθώς οι χώρες αναπτύσσονταν οικονομικά, ένα από τα αποτελέσματα της Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορούσε να είναι ότι ορισμένες διοικητικές θέσεις εργασίας μπορεί να μην εμφανιστούν ποτέ στις χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Η μελέτη υπογραμμίζει ότι ο κοινωνικοοικονομικός αντίκτυπος της Παραγωγικής ΤΝ θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο διαχείρισης της διάδοσής της και υποστηρίζει την ανάγκη σχεδιασμού πολιτικών που θα υποστηρίζουν μια ομαλή, δίκαιη και συμβουλευτική μετάβαση.
«Η φωνή των εργαζομένων, η ενδυνάμωση και η επαρκής κοινωνική προστασία θα είναι το κλειδί για τη διαχείριση της μετάβασης», διαφορετικά «υπάρχει ο κίνδυνος να επωφεληθούν από τη νέα τεχνολογία μόνο λίγες χώρες και καλά προετοιμασμένοι συμμετέχοντες στην αγορά», αναφέρεται.
Το έγγραφο καταλήγει, ωστόσο, στο συμπέρασμα ότι «τα αποτελέσματα της τεχνολογικής μετάβασης δεν είναι προκαθορισμένα. Είναι οι άνθρωποι που βρίσκονται πίσω από την απόφαση για την ενσωμάτωση τέτοιων τεχνολογιών και είναι οι άνθρωποι που πρέπει να καθοδηγήσουν τη διαδικασία μετάβασης».
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens