Οι ασαφείς και αντικρουόμενες δηλώσεις των ιρανικών αρχών σχετικά με την υποτιθέμενη διάλυση της λεγόμενης «αστυνομίας ηθών» του Ιράν δεν πρέπει να εξαπατήσουν τη διεθνή κοινότητα σχετικά με τη συνεχιζόμενη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών που ενσωματώνεται στους νόμους περί υποχρεωτικής κάλυψης και τροφοδοτείται από τη συνεχιζόμενη ατιμωρησία όσων τους εφαρμόζουν βίαια, δήλωσε η Διεθνής Αμνηστία.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις 3 Δεκεμβρίου 2022, ο γενικός εισαγγελέας του Ιράν, Mohammad Jafar Montazeri, δήλωσε: «Η “αστυνομία ηθών” (gasht-e ershad) δεν έχει καμία σχέση με το δικαστικό σώμα και έκλεισε από όποιο [όργανο] την είχε ιδρύσει στο παρελθόν». Στη συνέχεια διευκρίνισε τη δήλωσή του προσθέτοντας: «Το δικαστικό σώμα θα συνεχίσει να ρυθμίζει τη συμπεριφορά των ανθρώπων στην κοινωνία», υποδεικνύοντας ότι η αστυνόμευση του γυναικείου σώματος βάσει των νόμων περί υποχρεωτικής κάλυψης θα συνεχιστεί. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν την επόμενη ημέρα ότι «καμία επίσημη αρχή στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν δεν επιβεβαίωσε το κλείσιμο της αστυνομίας ηθών».
Μέχρι την ημέρα που θα καταργηθούν όλοι αυτοί οι νόμοι και οι κανονισμοί, η ίδια βία που οδήγησε στη σύλληψη και τον θάνατο υπό κράτηση της Mahsa (Zhina) Amini θα συνεχιστεί σε βάρος εκατομμυρίων άλλων γυναικών και κοριτσιών.
Heba Morayef, Διεθνής Αμνηστία
«Η δήλωση του γενικού εισαγγελέα ήταν σκόπιμα ασαφής και δεν ανέφερε τη νομική και την πολιτική υποδομή που διατηρεί σταθερή την πρακτική της υποχρεωτικής κάλυψης κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Η δήλωση ότι η «αστυνομία ηθών» δεν έχει καμία σχέση με το δικαστικό σώμα διαστρεβλώνει την πραγματικότητα ότι, εδώ και δεκαετίες, η ποινικοποίηση των γυναικών και των κοριτσιών σύμφωνα με τους καταχρηστικούς και βάσει διακρίσεων νόμους περί υποχρεωτικής κάλυψης έχει εγκριθεί από το δικαστικό σώμα. Μπροστά στην κατακραυγή στο Ιράν και παγκοσμίως γι’ αυτή την ακραία μορφή διακρίσεων και βίας λόγω φύλου, οι ιρανικές αρχές απλώς μετακυλίουν την ευθύνη η μία στην άλλη για να την αποφύγουν», δήλωσε η Heba Morayef, περιφερειακή διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
«Η διεθνής κοινότητα και τα παγκόσμια μέσα ενημέρωσης δεν πρέπει να επιτρέψουν στις ιρανικές αρχές να τους εξαπατήσουν. Η υποχρεωτική κάλυψη είναι κατοχυρωμένη στον ποινικό κώδικα του Ιράν και σε άλλους νόμους και κανονισμούς που επιτρέπουν στα σώματα ασφαλείας και στα διοικητικά όργανα να υποβάλλουν τις γυναίκες σε αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις και να τους αρνούνται την πρόσβαση σε δημόσιους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των νοσοκομείων, των σχολείων, των κυβερνητικών γραφείων και των αεροδρομίων εάν δεν καλύπτουν τα μαλλιά τους. Μέχρι την ημέρα που θα καταργηθούν όλοι αυτοί οι νόμοι και οι κανονισμοί, η ίδια βία που οδήγησε στη σύλληψη και τον θάνατο υπό κράτηση της Mahsa (Zhina) Amini θα συνεχιστεί σε βάρος εκατομμυρίων άλλων γυναικών και κοριτσιών».
Η «αστυνομία ηθών» του Ιράν είναι υποκλάδος της αστυνομίας της χώρας, η οποία υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικών. Παρά τη δήλωση του γενικού εισαγγελέα που προσπαθεί να αποστασιοποιήσει τη δικαιοσύνη από την «αστυνομία ηθών», σύμφωνα με τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας του Ιράν, οι αστυνομικοί υπάλληλοι θεωρούνται «δικαστικοί υπάλληλοι» (zabetan-e qazai), οι οποίοι μπορούν να διενεργούν συλλήψεις και ανακρίσεις υπό την εποπτεία και τις οδηγίες του εισαγγελέα.
Η «αστυνομία ηθών» θέτει ολόκληρο τον γυναικείο πληθυσμό υπό παρακολούθηση, αλλά η αστυνόμευση των γυναικείων σωμάτων δεν περιορίζεται στο κράτος. Οι καταχρηστικοί, βάσει διακρίσεων και εξευτελιστικοί νόμοι του Ιράν περί αναγκαστικής κάλυψης επιτρέπουν όχι μόνο στους κρατικούς πράκτορες αλλά και στους εκδικητές, οι οποίοι είναι μη κρατικοί φορείς, να παρενοχλούν και να επιτίθενται καθημερινά σε γυναίκες και κορίτσια δημοσίως.
Οι νόμοι περί αναγκαστικής κάλυψης παραβιάζουν πληθώρα δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων στην ισότητα, την ιδιωτική ζωή και την ελευθερία της έκφρασης και των πεποιθήσεων. Υποβαθμίζουν επίσης τις γυναίκες και τα κορίτσια, αφαιρώντας τους την αξιοπρέπεια, τη σωματική αυτονομία και την αυτοεκτίμησή τους.
Σύμφωνα με το άρθρο 638 του Ισλαμικού Ποινικού Κώδικα του Ιράν, κάθε πράξη που θεωρείται «προσβλητική» για τα χρηστά ήθη τιμωρείται με φυλάκιση από 10 ημέρες έως 2 μήνες ή 74 μαστιγώσεις. Μια επεξηγηματική σημείωση του άρθρου αναφέρει ότι οι γυναίκες που εμφανίζονται δημόσια χωρίς κάλυψη τιμωρούνται με φυλάκιση από 10 ημέρες έως 2 μήνες ή με χρηματικό πρόστιμο. Ο νόμος εφαρμόζεται σε κορίτσια από εννέα ετών, που είναι η ελάχιστη ηλικία ποινικής ευθύνης για τα κορίτσια στο Ιράν. Στην πράξη, οι αρχές έχουν επιβάλει την υποχρεωτική μαντίλα στα κορίτσια από την ηλικία των επτά ετών, όταν ξεκινούν το δημοτικό σχολείο.
«Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι διαδηλώτριες/-ωτές στο Ιράν δεν ζητούν μόνο την κατάργηση της “αστυνομίας ηθών”, αλλά και τη μετάβαση του Ιράν σε ένα νέο πολιτικό και νομικό σύστημα που θα σέβεται τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες τους. Η εξέγερση του κόσμου που λαμβάνει χώρα σε όλο το Ιράν αντανακλά την πανεθνική οργή για δεκαετίες καταπίεσης κατά των Ιρανών πολιτών, πολλοί από τους οποίους συνεχίζουν να φονεύονται παράνομα σε καθημερινή βάση απλώς και μόνο επειδή επιθυμούν την ελευθερία, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα», δήλωσε η Heba Morayef.
