Το 6ο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Αριστερών, Πρασίνων και Προοδευτικών Δυνάμεων πραγματοποιείται στην Αθήνα με πλούσια θεματολογία και τη συμμετοχή κινημάτων πολιτών.
Στο πλαίσιο της συζήτησης «Δυνατότητες κοινωνικο-οικολογικού μετασχηματισμού του ενεργειακού τομέα σε περιόδους πολέμου» η Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου με την ιδιότητα της Προέδρου του ελληνικού κλάδου της IPPNW και εκ μέρους των τριών οργανώσεων που εκπροσωπούν την ICAN στην Ελλάδα (Πανελλήνια Ιατρική Εταιρεία κατά της πυρηνικής και Βιοχημικής απειλής, Φίλοι της Φύσης και Κόσμος χωρίς πολέμους και βία) έκανε παρέμβαση σχετικά με τη στάση της ΕΕ στα πυρηνικά εργοστάσια.
Διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός ότι τα πυρηνικά εργοστάσια ταξινομήθηκαν στις πράσινες πηγές ενέργειας και υπογράμμισε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία και ειδικά η περίπτωση του Ζαπορίζια απέδειξε όχι μόνο τον πυρηνικό κίνδυνο για ευρύτερες περιοχές λόγω της λειτουργίας του σε εμπόλεμη ζώνη αλλά και το ότι η κατοχή ενός τέτοιου εργοστασίου από εχθρικές δυνάμεις στραγγαλίζει ενεργειακά όλη τη χώρα. Επεσήμανε ότι σήμερα ανακοινώθηκε η κατασκευή και δεύτερου πυρηνικού εργοστασίου στη Σινώπη Τουρκίας, ρωσικών συμφερόντων, που θα πουλά την ενέργεια σε πενταπλάσια της τρέχουσας τιμής και κατέληξε με την επισήμανση της στενής σχέσης πυρηνικών όπλων και εργοστασίων.
Από την ανταπόκριση των ομιλητών διαπιστώθηκε ότι αυτή την ώρα και εν μέσω της κρίσης του πολέμου, η ΕΕ στο σύνολό της υποστηρίζει τα πυρηνικά εργοστάσια, επειδή μεγάλες χώρες, όπως η Γαλλία εξαρτώνται από αυτή.
Στα διαλείμματα των συζητήσεων έγινε διανομή του ακόλουθου εντύπου υλικού (στα Αγγλικά και Ελληνικά) που είχαν ετοιμάσει οι 3 οργανώσεις αντιπρόσωποι της ΙCAN στην Ελλάδα.
ΠΥΡΗΝΙΚΑ: ΠΟΥΘΕΝΑ!
Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία αποδεικνύει περίτρανα ότι τα πυρηνικά ΔΕΝ είναι η λύση για κανένα ανθρώπινο πρόβλημα σε καιρό ειρήνης ή πολέμου.
Το Ευρωπαϊκό Φόρουμ της Αριστεράς 2022 είναι μια ευκαιρία να αναδειχθεί το πρόβλημα και να ζητηθεί δέσμευση από τις κυβερνήσεις όλων των Ευρωπαϊκών κρατών, να υπογράψουν και να επικυρώσουν την Συμφωνία Απαγόρευσης Πυρηνικών Όπλων του ΟΗΕ (Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons), η οποία ήδη από τον Ιανουάριο 2021 αποτελεί Νόμο στο Διεθνές Δίκαιο.
Στην παρούσα κρίση υπενθυμίζουμε ότι:
– Κάθε χρήση πυρηνικών όπλων θα μπορούσε να έχει ευρύτατες και καταστροφικές ανθρωπιστικές συνέπειες (ειδικά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές).
– Αυτές οι συνέπειες σημαίνουν ότι οι απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων δεν μπορούν και δεν πρέπει να συζητούνται αποκλειστικά με όρους γεωπολιτικής και στρατιωτικής στρατηγικής και τακτικής.
– Ακόμη και τα αποκαλούμενα «τακτικά» πυρηνικά όπλα, που κάποιοι εικάζουν ότι η Ρωσία μπορεί να χρησιμοποιήσει στη σύγκρουση της Ουκρανίας, έχουν συνήθως εκρηκτικές αποδόσεις από 10 έως 100 κιλοτόνους. Συγκριτικά, η ατομική βόμβα που κατέστρεψε τη Χιροσίμα το 1945, σκοτώνοντας 140.000 ανθρώπους, είχε απόδοση μόλις 15 κιλοτόνων.
– Μία και μόνο πυρηνική έκρηξη πιθανότατα θα σκότωσε εκατοντάδες χιλιάδες αμάχους και θα τραυματίσει πολλούς περισσότερους. Οι ραδιενεργές επιπτώσεις θα μπορούσαν να μολύνουν μεγάλες περιοχές σε πολλές χώρες.
– Δεν μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική ανθρωπιστική απάντηση μετά τη χρήση πυρηνικού όπλου. Οι ικανότητες ιατρικής και επείγουσας αντίδρασης θα κατακλυζόντουσαν αμέσως, επιδεινώνοντας τον ήδη τεράστιο αριθμό θυμάτων.
– Ο εκτεταμένος πανικός θα πυροδοτούσε μαζικές μετακινήσεις ανθρώπων και σοβαρή οικονομική αναστάτωση σε πολλές χώρες
– Πολλαπλές πυροδοτήσεις θα προκαλούσαν χειρότερες καταστροφές.
Υπογραμμίζοντας ότι οι πυρηνικές απειλές επηρεάζουν όλα τα κράτη, όχι μόνο τους στόχους της απειλής:
– Δεδομένων των εκτεταμένων και καταστροφικών επιπτώσεων οποιασδήποτε χρήσης πυρηνικών όπλων, μια πυρηνική απειλή εναντίον μιας χώρας αποτελεί ουσιαστικά απειλή κατά όλων των χωρών.
– Δεν πρόκειται μόνο για τη Ρωσία και την Ουκρανία. Οι πυρηνικές απειλές δεν είναι μόνο θέμα των ενδιαφερομένων αντιπάλων ή των γειτονικών χωρών. Όπως η κλιματική αλλαγή και η πανδημική ασθένεια, οι τρομεροί κίνδυνοι που ενέχουν τα πυρηνικά όπλα αποτελούν παγκόσμιο πρόβλημα και απαιτούν παγκόσμια απάντηση.
– Ως εκ τούτου, είναι προς το συμφέρον όλων των κρατών – και ευθύνη όλων των κρατών – να αντιμετωπίσουν και να καταδικάσουν τις απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων και να αναλάβουν δράση για την ενίσχυση του κανόνα κατά της χρήσης τους.
Επικαλούμενοι το Διεθνές Δικαίο υπογραμμίζουμε τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει το κράτος που εκπέμπει την απειλή:
– Οποιαδήποτε απειλή χρήσης πυρηνικών όπλων αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Η Συνθήκη για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Όπλων απαγορεύει επίσης ρητά τις απειλές χρήσης πυρηνικών όπλων.
– Οποιαδήποτε χρήση πυρηνικών όπλων σίγουρα θα παραβίαζε το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.
– Οι απειλές της Ρωσίας για χρήση πυρηνικών όπλων στην Ουκρανία είναι ασυμβίβαστες με το δηλωμένο πυρηνικό δόγμα της, τις δεσμεύσεις της βάσει του Μνημονίου της Βουδαπέστης, τη δήλωσή της τον Ιανουάριο του 2022 που είχε κάνει μαζί με τις άλλες πυρηνικοκάτοχες χώρες στη συζήτηση για την NPT, όπου αναφέρει ότι «ένας πυρηνικός πόλεμος δεν μπορεί να κερδηθεί και δεν πρέπει ποτέ να διεξαχθεί», και τις δεσμεύσεις που συμφωνήθηκαν στις διασκέψεις αναθεώρησης της Συνθήκης για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων.
Καταδικάζοντας ξεκάθαρα και κατηγορηματικά κάθε απειλή για χρήση πυρηνικών όπλων:
– Οποιεσδήποτε απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων είναι απαράδεκτες, είτε είναι σιωπηρές, είτε ρητές και ανεξάρτητα από τις περιστάσεις.
– Όλες οι πυρηνικές απειλές είναι ανεύθυνες, ανεξάρτητα από το ποια χώρα τις κάνει και γιατί. Δεν υπάρχουν «υπεύθυνες» πυρηνικές απειλές.
– Στην πρώτη τους συνάντηση τον Ιούνιο, τα κράτη μέλη του TPNW καταδίκασαν απερίφραστα «οποιεσδήποτε και όλες τις πυρηνικές απειλές, είτε είναι ρητές είτε σιωπηρές και ανεξάρτητα από τις περιστάσεις». Και άλλα κράτη και εδώ βρίσκεται ο ρόλος που μπορεί να παίξει το Ευρωπαϊκό Φόρουμ για το σχεδιασμό πολιτικής στην ΕΕ) θα πρέπει να εκδώσουν παρόμοιες καταδίκες.
Η Ζαπορίζια απέδειξε τους πρόσθετους κίνδυνους από τα πυρηνικά εργοστάσια σε καιρό πολέμου, όχι μόνο από τον κίνδυνο για πυρηνικό δυστύχημα λόγω βομβαρδισμού ή προβοκάτσιας αλλά και για το γεγονός ότι όποιος ελέγχει ένα μεγάλο πυρηνικό εργοστάσιο ελέγχει ενεργειακά όλη τη χώρα.
Τα πυρηνικά εργοστάσια ΔΕΝ είναι η λύση στο ενεργειακό πρόβλημα διότι είναι:
Υπερβολικά επικίνδυνα, επειδή η ασφαλής μεταφορά και αποθήκευση των ραδιενεργών καταλοίπων είναι ανεπίλυτη με κίνδυνο καταστροφές τύπου Chernobyl & Fukushima.
Υπερβολικά ακριβά. Το κόστος για το χτίσιμο, τη λειτουργία και την αποδόμηση είναι τεράστια και αυτός είναι ο λόγος που η παραγόμενη ενέργεια είναι από τις πλέον ακριβές.
Πολύ καθυστερημένα. Στο Δυτικό κόσμο ο σχεδιασμός και το χτίσιμο ενός πυρηνικού εργοστασίου παίρνει 20-30 χρόνια, δηλαδή πολύ αργά για να επηρεάσει την κλιματική αλλαγή.
Πολύ ανεπαρκή. Ακόμη και αν χτιζόντουσαν χιλιάδες πυρηνικά εργοστάσια το μερίδιο τους στην παραγωγή ενέργειας το 2050 θα ήταν μόνο 10%.
Νίκος Στεργίου, Πρόεδρος ΔΣ, «Κόσμος Χωρίς Πολέμους & Βία» Ελληνικό γραφείο.
Μαρία Αρβανίτη – Σωτηροπούλου, γιατρός συγγραφέας, Πρόεδρος του Ελληνικού κλάδου της IPPNW.
Κώστας Φωτεινάκης, Πρόεδρος Ελληνικό Δίκτυο «ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ»/Naturefriends Greece.
