Εδώ και εβδομάδες πολλαπλασιάζονται τα μηνύματα στα κοινωνικά δίκτυα που καταγγέλλουν την καταστολή και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν. Δημοσιογράφοι, δάσκαλοι, κινηματογραφιστές, ακτιβιστές κ.λπ. υφίστανται διώξεις και συλλήψεις, βλέπουν τα σπίτια τους να κατεδαφίζονται… ή απλά εξαφανίζονται. Ανάμεσά τους είναι και μέλη της κοινότητας Μπαχάι.

Την Κυριακή 31 Ιουλίου, σε διάφορες πόλεις της χώρας, έγινε έφοδος σε 52 σπίτια και επιχειρήσεις, έψαξαν και κατάσχεσαν την περιουσία τους. Δεκατρία νέα άτομα συνελήφθησαν, μεταξύ των οποίων τρία από τα πρώην μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ιρανικής κοινότητας Μπαχάι, τα οποία είχαν ήδη δικαστεί και στη συνέχεια φυλακιστεί για δέκα χρόνια. Πρόκειται για τη Φαρίμπα Καμαλαμπάντι, τον Αφίφ Ναέμι και την ποιήτρια Μαχβάζ Σάμπετ.

Μιλήσαμε για όλα αυτά με δύο θαρραλέες γυναίκες Μπαχάι που ζουν στην Ισπανία: την Κλαρίσα Νιέβα, διευθύντρια του Γραφείου Δημοσίων Υποθέσεων της κοινότητάς τους στην Ισπανία, και την Ράιμα Σιρμοχάμαντ, μεταφράστρια του βιβλίου Ποιήματα μέσα από τον εκγλωβισμό (Poemas Enjaulados) της Μαχβάζ Σάμπετ.

Ακολουθεί μια σύντομη περίληψη των όσων είπαν στη συνέντευξη, την οποία μπορείτε να δείτε ολόκληρη στο βίντεο που συνοδεύει αυτό το άρθρο (στα ισπανικά).

 

Για τι κατηγορούνται οι Μπαχάι;

Η πρώτη κατηγορία είναι ότι είναι κατάσκοποι στην υπηρεσία του Ισραήλ. Η κατηγορία “υποστηρίζεται” από το γεγονός ότι η παγκόσμια διοικητική έδρα της Κοινότητας βρίσκεται στη Χάιφα. Ωστόσο, αυτό συνέβη πολύ πριν από τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ και ως αποτέλεσμα της εξορίας του Μπαχάολλα, του ιδρυτή της πίστης των Μπαχάι, από την ιρανική δυναστεία το 1863. Προκειμένου να απομακρυνθεί όσο το δυνατόν περισσότερο από τη σφαίρα επιρροής του Ιράν, στάλθηκε στη φυλακή της πόλης Άκκα – σήμερα Άγιος Ιωάννης της Άκκρας – τώρα εντός του ισραηλινού κράτους. Προφανώς, αυτό το επιχείρημα δεν έχει θέση και δεν έχει καμία υποστήριξη.

Μας κατηγορούν επίσης ότι είμαστε  “αίρεση”, ενώ η πίστη των Μπαχάι είναι μια ανεξάρτητη θρησκεία, με το δικό της βιβλίο, τις δικές της διδασκαλίες, τις δικές της αρχές.

Ωστόσο, και επειδή το ιρανικό Σύνταγμα εγγυάται την ελευθερία των πεποιθήσεων, οι πιο ανησυχητικές είναι οι κατηγορίες για κατασκοπεία και υποτιθέμενη κοινοτική προπαγάνδα κατά του καθεστώτος, διότι βάσει αυτών των κατηγοριών, ο κατηγορούμενος μπορεί να καταδικαστεί σε θάνατο ή ισόβια κάθειρξη.

Το Υπουργείο Εσωτερικών δημοσιοποίησε αυτές τις κατηγορίες ως δικαιολογία για την εκ νέου σύλληψη της Μαχβάζ και άλλων, σαν να προετοίμαζε το έδαφος ακόμη και για τέτοια μέτρα. Σήμερα δεν γνωρίζουμε πού βρίσκονται ορισμένοι από τους κρατούμενους, ούτε γνωρίζουμε ποιες είναι οι κατηγορίες για τον καθένα από αυτούς, οπότε φοβόμαστε για τη ζωή τους και ζητάμε διεθνή υποστήριξη.

 

Υποστήριξη εντός και εκτός Ιράν

Εμείς οι Μπαχάι εργαζόμαστε για τη βελτίωση της κοινωνίας και των ατόμων της, προωθώντας αρχές όπως η ελευθερία των ευκαιριών, η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, η ελεύθερη διερεύνηση της αλήθειας, η αναζήτηση της γνώσης ως μέσο βελτίωσης του εαυτού μας… Αυτές είναι αρχές που απελευθερώνουν τους άνδρες και τις γυναίκες από τη χειραγωγική σκέψη, από μια ηγεσία που δεν επιτρέπει την ελευθερία της σκέψης και της συνείδησης.

Παρ’ όλα αυτά (ή ίσως εξαιτίας αυτών), το ιρανικό καθεστώς είναι από καιρό αποφασισμένο να δυσφημίσει την κοινότητα Μπαχάι στα μάτια του υπόλοιπου πληθυσμού, να κάνει μια κτηνώδη προπαγάνδα για να μας παρουσιάσει σαν να είμαστε ξένοι και όχι πραγματικοί πολίτες με δικαιώματα.

Ωστόσο, μπροστά σε αυτό το νέο κύμα συλλήψεων και καταχρήσεων, υπήρξε μια “θύελλα” υποστήριξης στα κοινωνικά δίκτυα από μη Μπαχάι Ιρανούς, από ανθρώπους που λένε ότι “οι γείτονές μας είναι Μπαχάι και δεν έχουμε δει ποτέ τίποτα παράνομο”- ανθρώπους που καταλαβαίνουν ότι τίποτα δεν δικαιολογεί 200 πράκτορες να ισοπεδώνουν ένα χωριό όπου ζουν 6 οικογένειες, γκρεμίζοντας με γερανούς τα σπίτια που έχουν περάσει χρόνια χτίζοντας…..

Πολύ σημαντική είναι επίσης η υποστήριξη που λάβαμε από ακτιβιστές και τον ιρανικό Τύπο, οι οποίοι από το εξωτερικό συνέλεξαν και διέδωσαν μαρτυρίες, βίντεο και εικόνες. Και υπάρχει και η περίπτωση μιας δήλωσης που υπογράφεται από περισσότερους από 70 ακτιβιστές, δημοσιογράφους, βραβευμένους με Νόμπελ Ειρήνης, οι οποίοι λένε ότι “όταν διακυβεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα αυτών των πολιτών, θεωρούμε και εμείς τους εαυτούς μας Μπαχάι”.

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο έκαναν πρωτοσέλιδα για το θέμα. Ορισμένοι υπουργοί Εξωτερικών – για παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου και του Λουξεμβούργου – έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους, όπως και τα γραφεία ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η διεθνής υποστήριξη έχει μεγάλη αξία, διότι στη χώρα μας οι Μπαχάι δεν μπορούν να μιλήσουν ή να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, η ιρανική κυβέρνηση πιθανώς δεν περίμενε ότι οι άνθρωποι θα τολμούσαν να διαδηλώσουν μέσα στο Ιράν, όταν οι ίδιοι βλέπουν τα δικαιώματά τους να παραβιάζονται.

 

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε και γιατί αυτή η βοήθεια είναι σημαντική;

Το πρώτο βήμα είναι να μοιραστείτε αυτές τις πληροφορίες, να τις κάνετε γνωστές, να τις διαδώσετε μέσω των κοινωνικών δικτύων, να τις μοιραστείτε με φίλους/ες δημοσιογράφους, με τις αρχές σε κάθε τόπο, να δημιουργήσετε απλές προσωπικές ή συλλογικές δηλώσεις, να μοιραστείτε ένα βίντεο που παρέχει υποστήριξη και φυσικά να καταγγείλετε, να απευθυνθείτε σε πλατφόρμες και κινήματα που αγωνίζονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Όλα αυτά έχουν μεγάλη εμβέλεια και μεγάλο αντίκτυπο στην ιρανική κοινωνία. Ο ίδιος μηχανισμός που κατασκευάζει προπαγάνδα κατά των Μπαχάι παρακολουθεί όλες τις εγκρίσεις, και κάθε μία από αυτές τις εγκρίσεις είναι ένα σημάδι ότι οι Μπαχάι – και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Ιράν γενικότερα – βρίσκονται στο στόχαστρο ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας.

Η αξία αυτής της υποστήριξης γίνεται σαφής σε μια μαρτυρία της ίδιας της Μαχβάζ Σάμπετ. Όταν έμαθε ότι θα περάσει 20 χρόνια στη φυλακή*, ρώτησε τον δικαστή που την είχε καταδικάσει: “Δεν θα ήταν καλύτερα να με σκοτώσουν; Εκείνος απάντησε: “Μακάρι να το είχα αποφασίσει, αλλά δεν μπόρεσα να βρω αρκετά στοιχεία”. Αφού αυτό ήταν που ήθελε, η Μαχβάζ αναρωτήθηκε γιατί η ποινή της μειώθηκε αργότερα σε “μόνο” 10 χρόνια, γιατί έσωσε τη ζωή της και ανέκτησε την ελευθερία της. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτό οφείλεται στην υποστήριξη χιλιάδων ανθρώπων, κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών που έδρασαν για την ίδια και για άλλους/ες Μπαχάι.

Τώρα, για άλλη μια φορά βρίσκονται σε μια κατάσταση ίσως χειρότερη από ό,τι πριν από 10 χρόνια και χρειάζονται και πάλι αλληλεγγύη και βοήθεια.

 

*Η Μαχβάς Σάμπετ συνελήφθη από την ιρανική κυβέρνηση το 2008. Καταδικάστηκε σε 20 χρόνια φυλάκισης και αποφυλακίστηκε το 2018.