Μπορεί να αποτελεί έκπληξη η διαπίστωση ότι ορισμένα υποτιθέμενα «ανοικτά» πρότυπα – συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν επικυρωθεί από οργανισμούς ανάπτυξης προτύπων (SDOs) όπως το ISO, το CEN και το ETSI – δεν μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς να αγοράσει κάποιος μια άδεια. Είναι το αποτέλεσμα μιας κληρονομικής προσέγγισης στην καινοτομία από την εποχή που αφορούσε μόνο το hardware.
Όπως συμβαίνει με κάθε νομικό κενό, η απλή ύπαρξη σήμαινε εκμετάλλευση και έγινε ο κανόνας, ακόμα κι αν αρχικά ήταν προσωρινό (όπως ο φόρος εισοδήματος στο Ηνωμένο Βασίλειο) «κοιτάξτε την οικονομική αξία αυτού του τμήματος») και καθίσταται σχεδόν αδύνατο να αφαιρεθούν – ακόμη και όταν η αρχική αιτιολόγηση έχει πάψει να χρειάζεται προτιμησιακή προστασία.
Έτσι, σήμερα βλέπουμε μια σειρά από πλούσιες εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης και τηλεπικοινωνιών, εθισμένες στα έσοδα που αποκομίζουν από την αδειοδότηση των βασικών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας (SEP) που έχουν ενσωματώσει σε αυτό που αποκαλούν «ανοικτά» πρότυπα (καταχρώνοντας τον όρο για πρότυπα που εσείς πρέπει να πληρώσετε για να διαβάσετε και να λάβετε άδειες ευρεσιτεχνίας για τα εφαρμόσετε), ασκώντας σκληρές πιέσεις για να διασφαλιστεί ότι η αξία τους για την οικονομία αναγνωρίζεται.
Από την άλλη πλευρά, οι εταιρείες λογισμικού έχουν λιγότερα να κερδίσουν από τη μεταρρύθμιση αυτού του αναχρονισμού – στο βαθμό που έχουν φλερτάρει με τα SEP, ίσως και λίγα να χάσουν. Εν τω μεταξύ, ο νέος κόσμος της καινοτομίας ανοιχτού κώδικα δεν διαθέτει πλούσιους λομπίστες λόγω της διάδοσής του και είναι συνηθισμένος να εργάζεται γύρω από την αισχρότητα των πολύτιμων προτύπων που φορολογούνται από τα καρτέλ διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Ενώ οι ελευθερίες του Ανοιχτού Κώδικα μετριάζονται σε κάποιο βαθμό, αυτό σημαίνει ότι η διαλειτουργικότητα και η εναλλαξιμότητα θυσιάζονται στο βωμό της προστασίας SEP.
Δεν είναι μια ιδεολογική προοπτική που κάνει τους στοχαστικούς υποστηρικτές του Open Source να αντιτίθενται στις πατέντες στα πρότυπα. Είναι πρωτίστως ρεαλιστικό. Η απαίτηση άδειας ευρεσιτεχνίας για την εφαρμογή ενός προτύπου σημαίνει ότι όσοι το εφαρμόζουν πρέπει να συμμετάσχουν σε ιδιωτικές διαπραγματεύσεις για να λάβουν άδεια για να προχωρήσουν. Αυτό είναι εξαιρετικά τοξικό για τον Ανοιχτό Κώδικα, του οποίου η κύρια πηγή είναι οι ιδιοκτήτες κώδικα που παρέχουν εκ των προτέρων, χωρίς διαπραγμάτευση, ίση άδεια να απολαμβάνουν το λογισμικό με οποιονδήποτε τρόπο – χρήση, βελτίωση, κοινή χρήση, δημιουργία εσόδων – όλα προστατεύονται από μια άδεια δικαιωμάτων που έχει ελεγχθεί και εγκριθεί από την OSI. Έτσι, τα περισσότερα έργα αποφεύγουν ή λειτουργούν γύρω από τα επιβαρυμένα πρότυπα SEP και αυτά που δεν είναι ειδικά για τον κλάδο.
Έτσι, το Open Source Iniative λαμβάνει τη θέση ότι τα πρότυπα που προορίζονται να εφαρμοστούν ως Ανοιχτού Κώδικα πρέπει να συνοδεύονται από αποποίηση όλων των δικαιωμάτων (και το έχει κάνει για 15+ χρόνια).
Για την καλιέργεια της καινοτομίας, πρέπει να υπάρχουν οι σωστές συνθήκες ανάπτυξης και αυτή η νέα καλλιέργεια έχει διαφορετικές ανάγκες από τον παλιό κόσμο του hardware και τους μεγάλους ορίζοντές του. Το μέλλον της καινοτομίας είναι η ανοιχτή καινοτομία, που εφαρμόζεται ως Ανοιχτού Κώδικα. Η χρήση αναχρονιστικών μετρήσεων και κανονισμών με επίκεντρο τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας θα εμποδίσει αυτό το μέλλον.
Πηγή άρθρου: https://blog.opensource.org
Πρώτη δημοσίευση στα ελληνικά: openstandards.ellak.gr
