15 εκατομμύρια θάνατοι όταν μόνο το 15 τοις εκατό έχει εμβολιαστεί σε χώρες χαμηλού εισοδήματος
Σχεδόν 15 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν είτε άμεσα είτε έμμεσα από τον Covid-19 τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με νέα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Η ζημιά είναι πιθανότατα ακόμη χειρότερη, δεδομένου ότι οι θάνατοι από το Covid-19 έχουν σε μεγάλο βαθμό υποεκτιμηθεί από τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο. Οι παραλείψεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων βρίσκονται πίσω από αυτόν τον καταστροφικό αριθμό θανάτων. Οι αρχές διαθέτουν τη γνώση, την τεχνολογία και τα εργαλεία για την πρόληψη των λοιμώξεων και των θανάτων, αλλά οι εκτεταμένες αποτυχίες πολιτικής παρατείνουν την πανδημία και επιδεινώνουν τις επιπτώσεις της.
Δισεκατομμύρια άνθρωποι, οι περισσότεροι σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, ζουν το τρίτο έτος της πανδημίας χωρίς καθολική και ισότιμη πρόσβαση σε εξετάσεις, θεραπείες και εμβόλια. Πολλοί στερούνται επίσης επαρκούς κοινωνικής προστασίας, καθώς οι χώρες υψηλού εισοδήματος έχουν εμποδίσει μια ταχύτερη και βασισμένη στα δικαιώματα παγκόσμια αντίδραση.
Οι ειδικοί σε θέματα παγκόσμιας υγείας προειδοποιούν εδώ και χρόνια ότι οι ανισότητες στην πρόσβαση σε πόρους όπως ισχυρά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, υγειονομικό προσωπικό, φάρμακα και εμβόλια καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό ποιοι θα νοσήσουν και θα πεθάνουν σε υψηλότερα ποσοστά.
Χιλιάδες άνθρωποι εξακολουθούν να πεθαίνουν καθημερινά από το Covid-19, ενώ δισεκατομμύρια άνθρωποι που δεν έχουν πρόσβαση σε θεραπείες και εμβόλια, εξακολουθούν να διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας και θανάτου.
Ενώ οι 15 εκατομμύρια νεκροί είναι εντυπωσιακό μέγεθος, δεν είναι ο μόνος ανησυχητικός αριθμός. Παρά το γεγονός ότι ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια είναι διαθέσιμα εδώ και πάνω από ένα χρόνο, μόνο το 15% περίπου των ανθρώπων σε χώρες με χαμηλό εισόδημα έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου Covid-19.
Τρία χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας, ορισμένες κυβερνήσεις πλούσιων χωρών και φαρμακευτικές εταιρείες εξακολουθούν να υπονομεύουν την ταχεία και ισότιμη πρόσβαση σε προσιτά εμβόλια Covid-19, θεραπευτικά φάρμακα και εξετάσεις. Η πανδημία αποκάλυψε τους κινδύνους που εγκυμονεί η συγκέντρωση της παραγωγικής ικανότητας για εμβόλια που σώζουν ζωές σε λίγες χώρες, όπου οι κυβερνήσεις αρνήθηκαν να δώσουν προτεραιότητα και να δώσουν εντολή να μοιραστούν την πνευματική ιδιοκτησία και την τεχνολογία για ταχεία, διαφοροποιημένη και παγκόσμια παραγωγή.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου δεν έχει ακόμη εγκρίνει την άρση ορισμένων κανόνων πνευματικής ιδιοκτησίας στο πλαίσιο της συμφωνίας TRIPS που πρότειναν η Ινδία και η Νότια Αφρική τον Οκτώβριο του 2020. Ένα νέο κείμενο που εισήχθη ως εναλλακτική λύση ως προς την άρση δεν αντιμετωπίζει τους φραγμούς πνευματικής ιδιοκτησίας και εξαιρεί τα τεστ και τις θεραπείες.
Εν τω μεταξύ, η κοινωνική προστασία, η πρόσβαση στις πληροφορίες για την υγεία και η προσβάσιμη εκπαίδευση παραμένουν κρίσιμες, ιδίως για τις περιθωριοποιημένες κοινότητες και τα άτομα με παθήσεις υγείας που αυξάνουν την ευαλωτότητά τους στο Covid-19.
Το να αγνοούμε την πανδημία δεν είναι το ίδιο πράγμα με το να την τερματίζουμε. Αυτά τα νέα στοιχεία αποτελούν ένα κάλεσμα αφύπνισης για δράση.