Οι χώρες BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική), μια ένωση πέντε αναδυόμενων οικονομιών, έκαναν ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός, ίσως με αφορμή την πανδημία Covid-19 που εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο: εγκαινίασαν το Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α) Εμβολίων των BRICS, στις 22 Μαρτίου.
Γράφει ο Kester Kenn Klomegah.
Η Ρωσία έχει ταχθεί υπέρ της στενότερης συνεργασίας μεταξύ των μελών, αλλά η Κίνα φαίνεται να είναι ταχύτερη στη λήψη μέτρων σχετικά με θέματα που αφορούν την υγεία. Υπό την ηγεσία της Ρωσίας, πρότεινε για πρώτη φορά τη συνεργασία για την αντιμετώπιση των μολυσματικών ασθενειών ως προτεραιότητα των BRICS. Η τελική κοινή διακήρυξη της συνόδου κορυφής των BRICS το 2015 στην Ούφα της Ρωσίας περιέχει αποφάσεις των ηγετών να εργαστούν με συνέπεια για τη διαχείριση του κινδύνου εκδήλωσης επιδημικών ασθενειών.
“Ανησυχούμε για τις αυξανόμενες και διαφοροποιούμενες παγκόσμιες απειλές που προέρχονται από μεταδοτικές και μη μεταδοτικές ασθένειες. Έχει αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, ιδίως στις αναπτυσσόμενες και στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες”, αναφέρει η δήλωση των BRICS του 2015.
Μεταξύ της ομάδας των χωρών, η Κίνα και η Ινδία είχαν δηλώσει έτοιμες να εντείνουν την ανταλλαγή πληροφοριών, και εμπειριών με τα μέλη των BRICS, με σκοπό τη διεξαγωγή κοινής έρευνας και την ανάπτυξη φαρμάκων και εμβολίων με βάση το σεβασμό της κυριαρχίας και των εθνικών συνθηκών των χωρών.
Αργότερα, κατά τη διάρκεια της εκ περιτροπής προεδρίας της Νότιας Αφρικής, προτάθηκε η εκ νέου δημιουργία κέντρου συντονισμού έρευνας και ανάπτυξης πλήρους κλίμακας και σχεδιάστηκε να εγκατασταθεί στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής.
Ωστόσο, δεν υπήρξαν πρακτικά επιτεύγματα προς αυτή την κατεύθυνση. Στη συνέχεια, η Covid-19 ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2019 και κηρύχθηκε πανδημία το επόμενο έτος από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Καθώς η Κίνα ανέλαβε το τιμόνι των BRICS, από τον Ιανουάριο του 2022, οι εμπειρογνώμονες και οι αναλυτές ερευνών έδειξαν έκτοτε έντονο ενδιαφέρον. Οι ανησυχίες τους αφορούν τις δυνατότητες πολυμερούς συνεργασίας, τις υπάρχουσες προκλήσεις και τον προσδιορισμό διαφορετικών προτεραιοτήτων αλλά και τον καθορισμό των επιπέδων ισχύος και αδυναμιών των χωρών BRICS.
Με αξιοσημείωτες προσπάθειες, οι BRICS πιέζουν σταθερά για ποικίλες πρωτοβουλίες στον τομέα της υγείας, και κυρίως για εμβόλια, προκειμένου να σταματήσει η πανδημία του κορωνοϊού που κατέστρεψε την παγκόσμια οικονομία. Υπάρχουν κινεζικά και ρωσικά εμβόλια, και τα δύο αναφέρθηκαν ως αποτελεσματικά και ασφαλή, και επί του παρόντος αυξάνεται η παραγωγή τους σε μεγάλη κλίμακα.
Στις 22 Μαρτίου εγκαινιάστηκε το Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης Εμβολίων των BRICS, στο οποίο συμμετέχουν οι επικεφαλής των αρμόδιων οργανισμών από τις πέντε χώρες. Έχει φέρει σε επαφή κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα και εταιρείες στα κράτη μέλη – το Ίδρυμα Oswaldo Cruz (Βραζιλία), το Ερευνητικό Ινστιτούτο Γρίπης Anatoly Smorodintsev (Ρωσία), το Ινδικό Συμβούλιο Ιατρικής Έρευνας (Ινδία), την εταιρεία Sinovac Life Sciences (Κίνα) και το Νοτιοαφρικανικό Συμβούλιο Ιατρικής Έρευνας (Νότια Αφρική).
Κύριος στόχος είναι η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και η ενίσχυση της πρακτικής συνεργασίας στην έρευνα, την ανάπτυξη, την παραγωγή και τη διανομή εμβολίων, ώστε να εξασφαλιστεί η μεγαλύτερη διαθεσιμότητά τους, καθώς οι χώρες BRICS αντιπροσωπεύουν το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού και οι δυνατότητες έρευνας βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο. Καθιστά δυνατή την ταχεία αντίδραση στις βιολογικές απειλές, τον συντονισμό των προσπαθειών για τον έλεγχο των μολυσματικών ασθενειών και τη διασφάλιση της προστασίας του πληθυσμού.
Το σχήμα αυτό έχει σχεδιαστεί για την ανάπτυξη μηχανισμών πρόληψης, διάγνωσης και άμεσης αντίδρασης σε νέους ιούς, καθώς και για την εξασφάλιση έγκαιρου και ευρέως διαδεδομένου εμβολιασμού για την Covid-19. Η έναρξη λειτουργίας του Κέντρου Ε&Α Εμβολίων των BRICS θεωρείται σημαντικό επίτευγμα της πενταμερούς συνεργασίας, στην ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, ιδίως μέσω της υλοποίησης της ρωσικής πρωτοβουλίας για τη δημιουργία του ολοκληρωμένου συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης των BRICS για την πρόληψη των κινδύνων μαζικών μολυσματικών ασθενειών, υπό την κινεζική προεδρία των BRICS.
“Η πανδημία COVID-19 απέδειξε τη σημασία της ανάπτυξης και βελτίωσης των διαγνωστικών εργαλείων για νέες και επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις. Σήμερα, πολλές γνωστές λοιμώξεις απαιτούν περισσότερες προσπάθειες για την καταπολέμησή τους και τη βελτίωση της προληπτικής τακτικής. Αυτό ισχύει, πρώτα απ’ όλα, για τη φυματίωση, τον ιό HIV και τη γρίπη. Έχουμε ένα φιλόδοξο έργο, να δημιουργήσουμε μια αποτελεσματική και καθολική πλατφόρμα ανάπτυξης εμβολίων”, σημείωσε ο Ρώσος υπουργός Υγείας, Μιχαήλ Μουράσκο, κατά την ομιλία του στην τελετή.
Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, Ουάνγκ Γουένμπιν, εξήγησε, κατά την τακτική ενημέρωση των μέσων ενημέρωσης στις 23 Μαρτίου, ότι το Κέντρο Ε&Α Εμβολίων των BRICS και το εργαστήριο για τη συνεργασία στον τομέα των εμβολίων θα είναι ένα δίκτυο εικονικών κέντρων που θα βασίζονται στο διαδίκτυο και η δημιουργία φυσικών κέντρων θα ξεκινήσει μόνο μετά από συνολική αξιολόγηση της σκοπιμότητας.
Ως πρόεδρος των BRICS για το 2022, η Κίνα φιλοξενεί επί του παρόντος την 14η Σύνοδο Κορυφής των BRICS με θέμα “Προώθηση της υψηλής ποιότητας εταιρικής σχέσης των BRICS, εισαγωγή σε μια νέα εποχή για την παγκόσμια ανάπτυξη” και η δημόσια υγεία και η συνεργασία στον τομέα των εμβολίων είναι μεταξύ των βασικών τομέων της συνεργασίας των BRICS. Επί του παρόντος, η πανδημία εξακολουθεί να επηρεάζει ολόκληρο τον κόσμο.
“Ελπίζουμε ότι το Κέντρο Ε&Α Εμβολίων των BRICS θα συγκεντρώσει τις δυνάμεις των πέντε χωρών-μελών, θα προωθήσει περαιτέρω την επιστημονική και τεχνολογική συνεργασία μεταξύ των χωρών BRICS, θα ενισχύσει την ικανότητα των πέντε χωρών να προλαμβάνουν και να ελέγχουν τις μολυσματικές ασθένειες, θα συμβάλει στην παγκόσμια καταπολέμηση της Covid-19 και θα συμβάλει με νέο τρόπο στη διεθνή συνεργασία στον τομέα της δημόσιας υγείας”, εξήγησε ο Ουανγκ Γουένμπιν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
“Επιβραβεύουμε τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι χώρες BRICS για να συμβάλουν στην ενισχυμένη διεθνή συνεργασία για την υποστήριξη των προσπαθειών των χωρών να επιτύχουν τους στόχους της υγείας – συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής της καθολικής και ισότιμης πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας – και να διασφαλίσουν την παροχή προσιτών και ποιοτικών υπηρεσιών, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις διαφορετικές εθνικές συνθήκες, πολιτικές, προτεραιότητες και δυνατότητες”, δήλωσαν οι χώρες από κοινού.
Συμπληρωματικά να αναφέρουμε ότι οι χώρες μέλη των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) αντιπροσωπεύουν συνολικά περίπου το 26% της παγκόσμιας γεωγραφικής έκτασης, φιλοξενούν 3,6 δισεκατομμύρια ανθρώπους, περίπου το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού και συγκεντρώνουν ένα συνδυασμένο ονομαστικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) ύψους 16,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.