Είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί πότε αρχίζει ένας πόλεμος. Το σήμα εκκίνησης εξαρτάται από το ποιος λέει την ιστορία και ποιανού τα συμφέροντα εξυπηρετεί. Σαφώς, η σημαντική ημερομηνία είναι αυτή του τέλους μιας σύγκρουσης, της υπογραφής συμφωνιών, της ανοικοδόμησης και της αναδιάταξης που ακολουθούν τις βόμβες. Και μακάρι να αποτελεί την αρχή της συμφιλίωσης, αν και ούτε αυτή είναι μια πολύ ακριβής ημερομηνία, διότι οι επιπτώσεις συνεχίζονται με την πάροδο του χρόνου παρά την κατάπαυση του πυρός.
Ξεκίνησα να γράφω αυτό το άρθρο δώδεκα φορές και ποτέ δεν βρήκα τον τόνο ή τη σαφήνεια αυτού που ήθελα να πω, και αμφιβάλλω αν αυτή του η εκδοχή θα αποτελέσει εξαίρεση. Αλλά τα γεγονότα συμβαίνουν και είναι καιρός να επιστρέψω σε αυτό το θέμα, για το οποίο άρχισα να γράφω το 2014.
Ναι, μιλώ για μετά το δυτικά ενορχηστρωμένο πραξικόπημα και την εγκληματική υποστήριξη των νεοναζιστικών ομάδων υπέρ της ανεξαρτησίας. Η Ουκρανία δεν είχε καταφέρει να συνέλθει μετά την πτώση του σοβιετικού καθεστώτος και, όντας η γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, αποτέλεσε πεδίο γεωπολιτικών συγκρούσεων με έγχρωμες επαναστάσεις, απάτες, διαφθορά και τρομοκρατία. Η εμφάνιση αντιρωσικών κυβερνήσεων επιδεινώθηκε από τις διώξεις του φιλορωσικού πληθυσμού όπως και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, για παράδειγμα η αβάσταχτη σφαγή στην Οδησσό.
Η Ρωσία απάντησε σε αυτή την αναταραχή και την αποσταθεροποίηση με στρατιωτική ασπίδα και με την προσάρτηση της Κριμαίας, όχι μόνο μιας περιοχής με σαφή ρωσική προτίμηση, αλλά και ενός στρατηγικού θύλακα-κλειδί για τις επιδιώξεις ασφάλειας της χώρας του Βλαντιμίρ Πούτιν. Μετά την υπογραφή της συμφωνίας του Μινσκ επικράτησε ένα είδος ηρεμίας, η οποία δεν εμπόδισε τη συνέχιση ενός είδους εμφυλίου πολέμου στα εδάφη του Ντονμπάς, όπου δύο ζώνες ζητούσαν την ανεξαρτησία τους από την Ουκρανία: Το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ.
Ενδιάμεσα ήταν η 32η επέτειος της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου, αλλά δεν υπήρξε διάλυση του ΝΑΤΟ, του οργανισμού που δημιουργήθηκε για την καταπολέμηση του κομμουνισμού στον κόσμο. Στην πραγματικότητα, μετατράπηκε σε ένα είδος διεθνούς στρατού κατοχής, διεξάγοντας πολέμους που μόνο τον 21ο αιώνα κόστισαν περισσότερες από 6 εκατομμύρια ζωές. Στην εικοστή πέμπτη επέτειο ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ εμφανίστηκε στα μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο υπερασπιζόμενος τον Πούτιν, υπερασπιζόμενος το έργο του για την αποκατάσταση της χαμένης αξιοπρέπειας της Ρωσίας και καταγγέλλοντας όλα τα ψέματα στα οποία είχαν πέσει θύματα η Σοβιετική Ένωση και η Ρωσική Ομοσπονδία. Πριν από λίγες εβδομάδες η Γερμανία αποχαρακτήρισε τα έγγραφα που αποδεικνύουν περίτρανα τις απάτες που διέπραξε η Δύση εναντίον του σοσιαλιστικού μπλοκ για τη διάλυσή του. Ο αφοπλισμός δεν ήταν ποτέ σχέδιο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε για την Ευρώπη.
Το 2014 ήταν επίσης μια εμβληματική χρονιά για τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν μεταξύ της Κίνας και της Ρωσίας, μια πορεία συνεργασίας που παγιώνεται και που, παρά τα σκαμπανεβάσματα των διαδοχικών κρίσεων που βίωσε ο πλανήτης, διατήρησε την κατεύθυνσή της, δημιουργώντας ένα πολυπολικό στρατόπεδο ικανό να αντισταθεί στην παγκοσμιοποιημένη ηγεμονία που επέβαλε με αίμα και φωτιά το δικέφαλο χρηματοπιστωτικό σύστημα του Λονδίνου και της Γουόλ Στριτ.
Δυστυχώς, οι ηγέτες των δυτικών δυνάμεων έκλεισαν τα αυτιά τους στα αιτήματα του Ρώσου ηγέτη και στις προσπάθειες της εξωτερικής του πολιτικής. Ακόμα και οι διαδοχικές συναντήσεις του Πούτιν με προέδρους άλλων εθνών ήταν διάλογοι για ατσάλινα νεύρα και προσπάθειες αντίστασης στην παγκόσμια εκστρατεία απαξίωσης και δαιμονοποίησης. Αισθάνομαι ότι εν μέρει αυτό διευκόλυνε τη διαταγή μιας ένοπλης επέμβασης. Θα μπορούσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν να φανεί χειρότερος; Πήρε ρίσκο και προσπαθεί να παρουσιάσει τον εαυτό του ως έναν ρεαλιστή κρατικό άνδρα πρόθυμο να θέσει ένα αιματηρό τείχος προστασίας. Τις επόμενες ώρες θα δούμε αν αυτή η ελεγχόμενη φωτιά καταφέρει να αποφύγει μια τραγωδία καταστροφικού μεγέθους.
Η οικοδόμηση του πολυπολικού δικτύου αντίστασης στην ατλαντική ηγεμονία είχε πολλά στάδια και τα επιτεύγματα φαίνονται σε αυτή την αμηχανία και την παράλυση που δείχνουν οι χώρες που έχουν συνηθίσει να βομβαρδίζουν πρωτεύουσες των εχθρικών χωρών. Η αντιμετώπιση ενός πλοκαμιαίου χταποδιού που έχει πολλά κεφάλια και του οποίου το συγκεκριμένο οικονομικό και στρατιωτικό βάρος όχι μόνο ισοδυναμεί, αλλά και ξεπερνά την παρακμάζουσα αυτοκρατορία, αναγκάζει τον Τζο Μπάιντεν και τους άλλους υπερβατικούς να σκεφτούν καλύτερα τα βήματά τους. Η άφιξη του τελευταίου στον Λευκό Οίκο έδωσε ώθηση στις κρίσεις της Ουκρανίας και του Χονγκ Κονγκ, αλλά η σινορωσική απάντηση, μέχρι τώρα, ήταν περισσότερη και καλύτερη διπλωματία.
Η Κίνα συνεχίζει να διεισδύει στους διεθνείς οργανισμούς, όχι μόνο με τη μορφή χρηματοδότησης, αλλά και προσπαθώντας να αλλάξει τον προσανατολισμό τους. Ο Δρόμος του Μεταξιού είναι το πιο προφανές παράδειγμα της ικανότητάς της να συνάπτει συμφωνίες συνεργασίας σε όλες τις ηπείρους. Αλλά η παρουσία της στις διεθνείς αγορές της προσδίδει έναν όλο και πιο σημαντικό ρόλο. Η διαμεσολάβηση της Κίνας στην ουκρανική σύγκρουση θα μπορούσε να αποτελέσει τη διέξοδο από τον πόλεμο. Αν η Κίνα παίξει αυτόν τον ειρηνευτικό ρόλο, θα δημιουργήσει έναν νέο πλανητικό κύκλο που θα θέσει υπό πλήρη αμφισβήτηση τα παραδείγματα της πολεμοκαπηλίας, του επεκτατισμού και της εκβιαστικής επιβολής.
Η κινεζική διπλωματική ομάδα δεν σταμάτησε ούτε δευτερόλεπτο φέτος και τις τελευταίες ώρες είχε συνομιλίες με όλες τις δυνάμεις για να εκφράσει τη θέση και την πρότασή της, ώστε το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να επιφέρει αυτή την ειρηνευτική αλλαγή.
Το κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua μετέδωσε τα λόγια του Κινέζου κρατικού συμβούλου και υπουργού Εξωτερικών Ουάνγκ Γι.
“Πρώτα απ’ όλα, η Κίνα υποστηρίζει σταθερά το σεβασμό και τη διαφύλαξη της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας όλων των χωρών και την ειλικρινή προάσπιση των σκοπών και των αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Η θέση της Κίνας είναι συνεπής και ξεκάθαρη και ισχύει και για το ζήτημα της Ουκρανίας”, διαλύοντας τις επικρίσεις για την υποτιθέμενη άνευ όρων υποστήριξη της Κίνας στις ενέργειες του Πούτιν κατά του καθεστώτος του Κιέβου.
“Δεύτερον, η Κίνα υποστηρίζει μια κοινή, ολοκληρωμένη, συνεργατική και βιώσιμη έννοια ασφάλειας. Η Κίνα πιστεύει ότι η ασφάλεια μιας χώρας δεν μπορεί να έρθει εις βάρος της ζημίας της ασφάλειας των άλλων και η περιφερειακή ασφάλεια δεν μπορεί να διασφαλιστεί με την ενίσχυση ή και την επέκταση των στρατιωτικών μπλοκ. Και οι εύλογες ανησυχίες για την ασφάλεια όλων των χωρών πρέπει να γίνονται σεβαστές”, σημείωσε.
“Μετά από πέντε συνεχόμενους γύρους επέκτασης του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) προς ανατολάς, τα νόμιμα αιτήματα της Ρωσίας για την ασφάλεια πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη και να επιλυθούν με τον κατάλληλο τρόπο”, κατήγγειλε τις προφανείς αντιφάσεις στον υποκριτικό λόγο των Ηνωμένων Πολιτειών.
“Τρίτον, η Κίνα παρακολουθεί την εξέλιξη του ζητήματος της Ουκρανίας και η σημερινή κατάσταση δεν είναι αυτό που θέλει να βλέπει”, εκφράζοντας την ειρηνιστική του θέση.
“Είναι απολύτως απαραίτητο όλες οι πλευρές να επιδείξουν την απαραίτητη αυτοσυγκράτηση για να μην επιδεινωθεί η κατάσταση στην Ουκρανία ή ακόμη και να μην ξεφύγει από τον έλεγχο. Η ασφάλεια της ζωής και της περιουσίας των απλών ανθρώπων πρέπει να διασφαλιστεί αποτελεσματικά και, ιδίως, πρέπει να αποτραπούν ανθρωπιστικές κρίσεις μεγάλης κλίμακας”, πρόσθεσε ο Ουάνγκ Γι, ως ανθρωπιστική κόκκινη γραμμή.
“Τέταρτον, η κινεζική πλευρά υποστηρίζει και ενθαρρύνει όλες τις διπλωματικές προσπάθειες που οδηγούν σε ειρηνική επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία. Η Κίνα καλωσορίζει τις απευθείας συνομιλίες και διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας το συντομότερο δυνατό”, ενθάρρυνε.
“Το ζήτημα της Ουκρανίας έχει εξελιχθεί σε ένα πολύπλοκο ιστορικό πλαίσιο. Η Ουκρανία θα πρέπει να αποτελεί γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ Ανατολής και Δύσης και όχι την πρώτη γραμμή αντιπαράθεσης μεταξύ μεγάλων χωρών. Η Κίνα υποστηρίζει επίσης την Ευρώπη και τη Ρωσία στις προσπάθειές τους να διεξάγουν ισότιμο διάλογο για το ζήτημα της ευρωπαϊκής ασφάλειας και τελικά να διαμορφώσουν έναν ισορροπημένο, αποτελεσματικό και βιώσιμο ευρωπαϊκό μηχανισμό ασφάλειας”, προειδοποιεί ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών και προτείνει ως σχέδιο για το μέλλον.
“Πέμπτον, η Κίνα πιστεύει ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα πρέπει να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο στην επίλυση του ζητήματος της Ουκρανίας, θέτοντας σε προτεραιότητα την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα, καθώς και την ασφάλεια όλων των χωρών”, είπε.
“Τα μέτρα που υιοθετούνται από το Συμβούλιο Ασφαλείας θα πρέπει να μειώσουν την ένταση αντί να ρίχνουν λάδι στη φωτιά και να συμβάλλουν στην επίτευξη προόδου στην επίλυση του ζητήματος με διπλωματικά μέσα αντί να επιδεινώνουν την κατάσταση. Η Κίνα είναι πάντοτε αντίθετη στην εσκεμμένη επίκληση του κεφαλαίου VII των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας για την έγκριση της χρήσης βίας και των κυρώσεων”, περιέγραψε μια νέα πορεία για το σώμα.
Συνεχίζουμε να παραθέτουμε τα λεχθέντα στο πρακτορείο Xinhua από τον υπουργό εξωτερικών Ουάνγκ Γι για την Κίνα “ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου, καθώς και ως μεγάλη και υπεύθυνη χώρα, η οποία εκπληρώνει πάντα πιστά τις διεθνείς υποχρεώσεις της και διαδραματίζει εποικοδομητικό ρόλο στη διαφύλαξη της παγκόσμιας ειρήνης και σταθερότητας”. Πρόσθεσε ότι “η Κίνα είναι μια μεγάλη χώρα με το καλύτερο ιστορικό, καθώς δεν έχει εισβάλει ποτέ σε άλλες χώρες, δεν έχει διεξάγει πολέμους δι’ αντιπροσώπων, δεν έχει επιδιώξει σφαίρες επιρροής ούτε έχει εμπλακεί σε οποιαδήποτε αντιπαράθεση στρατιωτικών μπλοκ”.
“Η Κίνα εμμένει στο μονοπάτι της ειρήνης και της ανάπτυξης και δεσμεύεται να οικοδομήσει μια κοινότητα με κοινό μέλλον για την ανθρωπότητα”, ανέφερε ο Ουάνγκ Γι, χρησιμοποιώντας τα όσα έχει εκφράσει εδώ και χρόνια ο Κινέζος ηγέτης, Σι Τζίνπινγκ.
“Η Κίνα θα συνεχίσει να απορρίπτει σταθερά όλους τους ηγεμονισμούς και τις ισχυρές δυνάμεις και να διασφαλίζει αποφασιστικά τα νόμιμα και θεμιτά δικαιώματα και συμφέροντα των αναπτυσσόμενων χωρών, ιδίως των μικρών και μεσαίων χωρών”, κατέληξε ως προειδοποίηση προς τα υπόλοιπα κράτη του Συμβουλίου Ασφαλείας και όχι μόνο.
Στις δηλώσεις του Κινέζου υπουργού Εξωτερικών έρχεται να προστεθεί και το άμεσο αίτημα του Σι Τζίνπινγκ προς τον Βλαντιμίρ Πούτιν να τερματιστεί η στρατιωτική δράση μέσω διαπραγματεύσεων, όπως μετέδωσε το CCTV. Ενώ τα αφεντικά του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι απαιτούν από αυτόν αδιαλλαξία, η πιθανότητα κινεζικής διαμεσολάβησης ίσως είναι μια πιο δελεαστική προσφορά.
