Το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προειδοποιεί ενάντια στη συνοπτική απομάκρυνση αιτούντων άσυλο.
Γράφει η Eva Cossé
Όσοι από εμάς εργαζόμαστε για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση γνωρίζουμε πόσο δύσκολο είναι να καταπολεμήσουμε τις παραβιάσεις που γίνονται στα εξωτερικά σύνορα. Γνωρίζουμε επίσης ότι οι μικρές νίκες μπορούν να κάνουν πραγματική διαφορά.
Πρόσφατη πρωτοποριακή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) για την Ελλάδα ενδέχεται να είναι μια τέτοια νίκη. Για πρώτη φορά το δικαστήριο εξέδωσε έκτακτη εντολή η οποία δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα και η οποία διατάσσει τις Ελληνικές αρχές να μην πραγματοποιήσουν συνοπτική επιστροφή αιτούντος άσυλο στην Τουρκία από τα Ελληνικά νησιά.
Το Human Rights Watch και άλλοι έχουν επανειλημμένα τεκμηριώσει τον τρόπο με τον οποίο Έλληνες αξιωματικοί των σωμάτων ασφαλείας συλλαμβάνουν τους νεοαφιχθέντες αιτούντες άσυλο μέσα σε λίγες ώρες μετά την άφιξή τους σε ελληνικά νησιά και τους στέλνουν με συνοπτικές διαδικασίες στην Τουρκία. Συνήθως, βάζουν τους ανθρώπους πρώτα σε μεγάλες βάρκες της Ακτοφυλακής και στη συνέχεια τους ρίχνουν σε μικρές φουσκωτές λέμβους διάσωσης κοντά στα σύνορα με την Τουρκία.
Στις 15 Φεβρουαρίου, η Aegean Boat Report (ABR), μια μη κυβερνητική ομάδα που καταγράφει τακτικά τις παραβιάσεις στα ελληνικά σύνορα, ζήτησε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να παρέμβει για να εμποδίσει τη συνοπτική απέλαση τεσσάρων αιτούντων άσυλο που έφτασαν σε νησί του Αιγαίου μετά το πέρασμά τους από την Τουρκία. Όπως συμβαίνει συχνά, οι τέσσερις άνθρωποι αναγκάστηκαν να κρυφτούν για τρεις ημέρες χωρίς πρόσβαση σε τροφή, νερό και καταφύγιο, από φόβο ότι θα τους επαναπροωθήσουν στην Τουρκία. Σύμφωνα με την ABR, η οποία υπέβαλε την αίτηση στο ΕΔΑΔ, η ομάδα είχε επαναπροωθηθεί από τα ελληνικά εδάφη αρκετές φορές.
Αρχικά, το δικαστήριο εξέδωσε προσωρινή απόφαση με την οποία απαιτούσε από τις ελληνικές αρχές να παρέχουν βοήθεια πρώτων βοηθειών. Μέχρι τότε, όλοι πλην ενός είχαν ήδη σταλεί με συνοπτικές διαδικασίες πίσω στην Τουρκία χωρίς να ληφθεί υπόψη η ανάγκη προστασίας τους. Παρά την άρνηση των ελληνικών αρχών να ενημερώσουν για την παρουσία των τεσσάρων αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα – γεγονός που αποτελεί από μόνο του απόδειξη ότι οι τέσσερις ουδέποτε υποβλήθηκαν σε επίσημες διαδικασίες – το δικαστήριο, στις 22 Φεβρουαρίου, χορήγησε προσωρινά μέτρα διατάσσοντας ο τέταρτος αιτών άσυλο «να μην απομακρυνθεί από την Ελλάδα».
Φαίνεται ότι είναι η πρώτη φορά που το ευρωπαϊκό δικαστήριο εκδίδει προσωρινά μέτρα για να αποτρέψει μια συνοπτική απομάκρυνση από την Ελλάδα και όχι μόνο λόγω ανθρωπιστικής μεταχείρισης.
Η απόφαση του δικαστηρίου θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μεγαλύτερη προθυμία να παρέμβει για να αποτρέψει τις συνοπτικές επιστροφές. Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να συμμορφωθεί αμέσως και να δώσει ένα τέλος στις επικίνδυνες επαναπροωθήσεις στην Τουρκία όσων αναζητούν προστασία.
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens
