Στις 22 Ιανουαρίου 2022 συμπληρώνεται ένας χρόνος από την ιστορική ημέρα, που στον ΟΗΕ ετέθη σε ισχύ η Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων (ΣΑΠΟ).
Οι αρνητές της αμφισβήτησαν σε κάθε στάδιο την πιθανότητα να βιώσει και να ενδυναμωθεί και κάθε φορά διαψεύδονται. Η Συνθήκη αναδεικνύεται από τις σημαντικότερες Συνθήκες αφοπλισμού του ΟΗΕ και γρήγορα ενδυναμώνεται με την συμμετοχή νέων χωρών.
Από την στιγμή που η ΣΑΠΟ ετέθη σε ισχύ, τα πυρηνικά όπλα είναι τώρα:
Παράνομα. Αφού για πρώτη φορά απαγορεύονται βάσει Διεθνούς Δικαίου και 59 χώρες τώρα έχουν νόμους που απαγορεύουν κάθε ανάμειξη στην ανάπτυξη, κατοχή ή βοήθεια στην ανάπτυξή τους.
Μη δημοφιλή. Από απλούς πολίτες μέχρι εκλεγμένους αξιωματούχους, η πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού επιθυμεί την απαγόρευση και εξάλειψή τους και καλεί τις κυβερνήσεις να συνταχθούν με τη ΣΑΠΟ.
Αστήρικτα. Η SERCO (Ηνωμένο Βασίλειο) ήταν η πρώτη εταιρεία που ανακοίνωσε ότι σταματά τη χρηματοδότηση συμβολαίων που στηρίζουν τα πυρηνικά όπλα. Η επιτυχία της Συνθήκης έκανε την επένδυση σε πυρηνικά όπλα πολύ επικίνδυνη.
Έλεγαν ότι, μια Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων δεν πρόκειται να συμφωνηθεί στον ΟΗΕ.
Στην πραγματικότητα, πάνω από 135 χώρες προσήλθαν στις διαπραγματεύσεις το 2017 χάρη στην επίμονη καμπάνια της ICAN (Διεθνής εκστρατεία για την κατάργηση των πυρηνικών όπλων) που κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης γι’ αυτή την προσπάθεια.
Έλεγαν ότι, εντάξει αλλά δεν πρόκειται ποτέ να γίνει διεθνής νόμος.
Στην πραγματικότητα, η ΣΑΠΟ άνοιξε για υπογραφές στις 20 Σεπτεμβρίου 2017 και ετέθη σε ισχύ στις 22 Ιανουαρίου 2021.
Έλεγαν ότι: Αλλά τα κράτη που κατέχουν πυρηνικά δεν πρόκειται να συμμετάσχουν.
Στην πραγματικότητα, η λαϊκή πίεση μεγαλώνει στις πυρηνικοκάτοχες χώρες και τις χώρες του ΝΑΤΟ. Η Γερμανία η οποία φιλοξενεί πυρηνικά όπλα του ΝΑΤΟ θα συμμετέχει στην πρώτη Συνέλευση των κρατών μελών της Συνθήκης στον ΟΗΕ μαζί με τη Νορβηγία που είναι από τις ιδρυτικές χώρες του ΝΑΤΟ.
Έλεγαν ότι: Αλλά τα πράγματα δεν αλλάζουν στην πραγματικότητα.
Στην πραγματικότητα, οικονομικές οργανώσεις νιώθουν την πίεση της Συνθήκης και αρνούνται να χρηματοδοτήσουν εταιρείες που συμβάλουν στην παραγωγή πυρηνικών.
Σύμφωνα με τους αριθμούς
- 8 νέες χώρες επικύρωσαν τη Συνθήκη αφού ετέθη σε ισχύ
- 59 χώρες είναι πλήρως εναρμονισμένες με τη Συνθήκη
- 86 την έχουν υπογράψει
- 101 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εφαρμόζουν πολιτική αποκλεισμού χρηματοδότησης των πυρηνικών
- 2 χώρες μέλη του ΝΑΤΟ παρίστανται σαν παρατηρητές
- 524 πόλεις εκφράζουν την συμπαράστασή τους εκ των οποίων 19 έχουν πληθυσμό άνω του ενός εκατομμυρίου και 9 είναι πρωτεύουσες κρατών
- 2015 βουλευτές και πολιτικοί αρχηγοί υπέγραψαν έκκληση υποστήριξης της Συνθήκης με την επίσημη ιδιότητά τους.
Οι επόμενες προκλήσεις
Ενώ η ΣΑΠΟ δημιούργησε τη νομική βάση για την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων και την στήριξη των επιζησάντων η διεθνής κοινότητα έχει ν’ αντιμετωπίσει γιγαντούμενες προκλήσεις. Σε ένα διαρκώς ευαίσθητο και εχθρικό διεθνές περιβάλλον όλες οι πυρηνικοκάτοχες χώρες αναβαθμίζουν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια, είτε με αύξηση του αριθμού των πυρηνικών κεφαλών ή κατασκευάζοντας νέα πιο επικίνδυνα πυρηνικά συστήματα. Οι εταιρείες που οι κυβερνήσεις πληρώνουν για να κατασκευάσουν πυρηνικά επενδύουν εκατομμύρια σε έρευνα και τεχνολογία για να διασφαλίσουν ότι θα συνεχίσουν να πλουτίζουν και στο μέλλον από τα πυρηνικά όπλα. Ο κίνδυνος από τα πυρηνικά συνεχίζει να μεγαλώνει πυροδοτούμενος από αυτές τις «αναπτύξεις» όσο και από την αβεβαιότητα που προέχεται από την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και του κυβερνοχώρου σε πεδίο πολέμου.
Σε αυτό το επικίνδυνο και αβέβαιο περιβάλλον ασφάλειας η ΣΑΠΟ είναι ότι σημαντικότερο για την ειρήνη και τη διεθνή ασφάλεια.
Επόμενα βήματα
Επόμενο σταθμό για τη Συμφωνία αποτελεί η Πρώτη Συνάντηση των κρατών που συμμετέχουν στη ΣΑΠΟ, η οποία θα πραγματοποιηθεί στη Βιέννη το 2022 και στην οποία όλο και περισσότερες χώρες δηλώνουν συμμετοχή και πολλές ΜΚΟ δημιουργούν πολιτική πίεση στην πυρηνική μειοψηφία για να μειώσει το πυρηνικό οπλοστάσιο και να προσέλθει στη Συνθήκη.
Ελπίζουμε ότι και η Ελλάδα, μετά την Γερμανία και τη Νορβηγία που άνοιξαν το δρόμο στις χώρες του ΝΑΤΟ, θα προσέλθει σε αυτή τη συνάντηση τουλάχιστον σαν παρατηρητής, αφού ΟΛΑ τα ελληνικά κόμματα δηλώνουν σε κάθε τόνο ότι είναι σταθερά κατά των πυρηνικών όπλων.
Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου, Πρόεδρος του ελληνικού κλάδου της IPPNW, Αντιπρόσωπος της ICAN στην Ελλάδα
Πηγή: ippnwgr.blogspot.com
