Στοκχόλμη, 6 Δεκεμβρίου 2021. Οι πωλήσεις όπλων και στρατιωτικών υπηρεσιών από τις 100 μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου ανήλθαν σε 531 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020 – αύξηση κατά 1,3% σε πραγματικούς όρους σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Αυτό προκύπτει από τα νέα στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).

Οι πωλήσεις όπλων των 100 κορυφαίων εταιρειών όπλων το 2020 ήταν κατά 17% υψηλότερες από ό,τι το 2015 -το πρώτο έτος για το οποίο το SIPRI συμπεριέλαβε στοιχεία για τις κινεζικές εταιρείες. Αυτό σηματοδότησε την έκτη συνεχή χρονιά αύξησης των πωλήσεων όπλων από τις 100 κορυφαίες εταιρείες.

Η βιομηχανία όπλων στο πλαίσιο της πανδημίας Covid-19 και της οικονομικής ύφεσης

Οι πωλήσεις όπλων αυξήθηκαν ακόμη και όταν η παγκόσμια οικονομία συρρικνώθηκε κατά 3,1% κατά το πρώτο έτος της πανδημίας. “Οι γίγαντες της βιομηχανίας θωρακίστηκαν σε μεγάλο βαθμό από τη συνεχιζόμενη κυβερνητική ζήτηση για στρατιωτικά αγαθά και υπηρεσίες”, δήλωσε η Αλεξάντρα Μαρκστάινερ, ερευνήτρια του προγράμματος Στρατιωτικών Δαπανών και Παραγωγής Όπλων του SIPRI. “Σε μεγάλο μέρος του κόσμου, οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν και ορισμένες κυβερνήσεις επιτάχυναν ακόμη και τις πληρωμές προς την οπλοβιομηχανία, προκειμένου να μετριάσουν τις επιπτώσεις της κρίσης Covid-19″.

Παρ’ όλα αυτά, η δραστηριοποίηση στη στρατιωτική αγορά δεν εξασφάλισε ανοσία στις επιπτώσεις της πανδημίας. Η γαλλική εταιρεία κατασκευής όπλων Thales, για παράδειγμα, απέδωσε πτώση των πωλήσεων όπλων κατά 5,8% στις διαταραχές που προκλήθηκαν από το λουκέτο την άνοιξη του 2020. Ορισμένες εταιρείες ανέφεραν επίσης διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού και καθυστέρηση στις παραδόσεις.

Οι αμερικανικές εταιρείες εξακολουθούν να κυριαρχούν στην κατάταξη

Οι Ηνωμένες Πολιτείες φιλοξένησαν και πάλι τον μεγαλύτερο αριθμό εταιρειών που κατατάχθηκαν στο Top 100. Συνολικά, οι πωλήσεις όπλων των 41 αμερικανικών εταιρειών ανήλθαν σε 285 δισεκατομμύρια δολάρια – αύξηση 1,9% σε σύγκριση με το 2019 – και αντιστοιχούσαν στο 54% των συνολικών πωλήσεων όπλων του Top 100. Από το 2018, οι πέντε κορυφαίες εταιρείες στην κατάταξη έχουν όλες την έδρα τους στις ΗΠΑ.

Η αμερικανική βιομηχανία όπλων υφίσταται ένα κύμα συγχωνεύσεων και εξαγορών. Για να διευρύνουν το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων τους και να αποκτήσουν έτσι ανταγωνιστικό πλεονέκτημα κατά τη διεκδίκηση συμβάσεων, πολλές μεγάλες αμερικανικές εταιρείες όπλων επιλέγουν να συγχωνευθούν ή να εξαγοράσουν υποσχόμενες επιχειρήσεις. “Η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στον τομέα του διαστήματος”, δήλωσε η Μαρκστάινερ. “Η Northrop Grumman και η KBR είναι μεταξύ πολλών εταιρειών που εξαγόρασαν τα τελευταία χρόνια εταιρείες υψηλής αξίας που ειδικεύονται στη διαστημική τεχνολογία”.

 

Οι κινεζικές επιχειρήσεις κατέχουν το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο των 100 μεγαλύτερων πωλήσεων όπλων

Οι συνδυασμένες πωλήσεις όπλων των πέντε κινεζικών εταιρειών που περιλαμβάνονται στο Top 100 εκτιμάται ότι ανήλθαν σε 66,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020, 1,5% περισσότερο από ό,τι το 2019. Οι κινεζικές εταιρείες αντιπροσώπευαν το 13% των συνολικών πωλήσεων όπλων του Top 100 το 2020, πίσω από τις εταιρείες των ΗΠΑ και μπροστά από τις εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου, οι οποίες αντιπροσώπευαν το τρίτο μεγαλύτερο μερίδιο.

“Τα τελευταία χρόνια, οι κινεζικές εταιρείες όπλων έχουν επωφεληθεί από τα προγράμματα στρατιωτικού εκσυγχρονισμού της χώρας και την εστίαση στη συγχώνευση στρατιωτικού-πολιτικού τομέα”, δήλωσε ο Δρ Ναν Τιάν, ανώτερος ερευνητής του SIPRI. “Έχουν γίνει μερικοί από τους πιο προηγμένους παραγωγούς στρατιωτικής τεχνολογίας στον κόσμο”. Η NORINCO, για παράδειγμα, ανέπτυξε από κοινού το στρατιωτικό-πολιτικό δορυφορικό σύστημα πλοήγησης BeiDou και εμβάθυνε τη συμμετοχή της σε αναδυόμενες τεχνολογίες.

Μικτά αποτελέσματα μεταξύ των ευρωπαϊκών εταιρειών όπλων

Οι 26 ευρωπαϊκές εταιρείες όπλων που περιλαμβάνονται στο Top 100 αντιπροσώπευαν από κοινού το 21% των συνολικών πωλήσεων όπλων, ή 109 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι επτά βρετανικές εταιρείες κατέγραψαν πωλήσεις όπλων ύψους 37,5 δισ. δολαρίων το 2020, αυξημένες κατά 6,2% σε σύγκριση με το 2019. Οι πωλήσεις όπλων της BAE Systems – της μόνης ευρωπαϊκής εταιρείας στο Top 10 – αυξήθηκαν κατά 6,6% σε 24 δις δολάρια.

“Οι συνολικές πωλήσεις όπλων από τις έξι γαλλικές εταιρείες του Top 100 μειώθηκαν κατά 7,7%”, δήλωσε η Δρ. Λουσί Μπερό-Σιντρού, διευθύντρια του προγράμματος Στρατιωτικών Δαπανών και Παραγωγής Όπλων του SIPRI. “Η σημαντική αυτή πτώση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην απότομη μείωση του αριθμού των παραδόσεων των πολεμικών αεροσκαφών Rafale από την Dassault σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι πωλήσεις όπλων της Safran αυξήθηκαν, ωστόσο, χάρη στην αύξηση των πωλήσεων συστημάτων σκόπευσης και πλοήγησης”.

Οι πωλήσεις όπλων των τεσσάρων γερμανικών εταιρειών που περιλαμβάνονται στο Top 100 έφθασαν τα 8,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020 – αύξηση 1,3% σε σύγκριση με το 2019. Μαζί, οι εν λόγω εταιρείες αντιπροσώπευαν το 1,7 % των συνολικών πωλήσεων όπλων του Top 100. Η Rheinmetall – η μεγαλύτερη γερμανική εταιρεία κατασκευής όπλων – κατέγραψε αύξηση των πωλήσεων όπλων κατά 5,2%. Η ναυπηγική ThyssenKrupp, αντίθετα, ανέφερε πτώση 3,7%.

Μείωση των ρωσικών πωλήσεων όπλων για τρίτο συνεχόμενο έτος

Οι συνδυασμένες πωλήσεις όπλων των εννέα ρωσικών εταιρειών που κατατάσσονται στο Top 100 μειώθηκαν από 28,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019, σε 26,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020 – μια μείωση 6,5%. Αυτό σηματοδοτεί τη συνέχιση της πτωτικής τάσης που παρατηρείται από το 2017, όταν οι πωλήσεις όπλων των ρωσικών εταιρειών που περιλαμβάνονται στο Top 100 κορυφώθηκαν. Οι ρωσικές εταιρείες αντιπροσώπευαν το 5% των συνολικών πωλήσεων όπλων του Top 100.

Ορισμένες από τις πιο απότομες μειώσεις στις πωλήσεις όπλων μεταξύ των Top 100 καταγράφηκαν από ρωσικές εταιρείες. Αυτό συνέπεσε με το τέλος του κρατικού εξοπλιστικού προγράμματος 2011-20 και τις καθυστερήσεις στα χρονοδιαγράμματα παραδόσεων που σχετίζονται με την πανδημία. Η Almaz-Antey και η United Shipbuilding Corporation είδαν τις πωλήσεις όπλων τους να μειώνονται κατά 31% και 11% αντίστοιχα. Αντιθέτως, η United Aircraft Corporation αύξησε τις πωλήσεις όπλων της κατά 16%.

Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στη ρωσική βιομηχανία όπλων ήταν η διαφοροποίηση των σειρών προϊόντων. Οι ρωσικές εταιρείες εφαρμόζουν επί του παρόντος μια κυβερνητική πολιτική για την αύξηση του μεριδίου των μη στρατιωτικών πωλήσεών τους στο 30% των συνολικών πωλήσεών τους έως το 2025 και στο 50% έως το 2030.

Άλλες αξιοσημείωτες εξελίξεις στο Top 100

  • Συνολικά, οι πωλήσεις όπλων των εταιρειών του Top 100 που εδρεύουν εκτός των ΗΠΑ, της Κίνας, της Ρωσίας και της Ευρώπης ανήλθαν σε 43,1 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020 – αύξηση 3,4% από το 2019. Αυτό αντιπροσωπεύει το 8,1% των συνολικών πωλήσεων όπλων του Top 100.
  • Οι πωλήσεις όπλων των τριών ισραηλινών εταιρειών που περιλαμβάνονται στο Top 100 έφτασαν τα 10,4 δισεκατομμύρια δολάρια, ή το 2% του συνόλου.
  • Οι συνολικές πωλήσεις όπλων των πέντε ιαπωνικών εταιρειών που περιλαμβάνονται στην κατάταξη ανήλθαν σε 9,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020, ή το 1,9% του συνόλου.
  • Τέσσερις εταιρείες της Νότιας Κορέας συμπεριλήφθηκαν στην κατάταξη. Οι συνδυασμένες πωλήσεις όπλων τους ανήλθαν σε 6,5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020, σημειώνοντας ετήσια αύξηση 4,6%.
  • Οι συνδυασμένες πωλήσεις όπλων των τριών ινδικών εταιρειών που περιλαμβάνονται στο Top 100 αυξήθηκαν κατά 1,7%. Το 2020 η ινδική κυβέρνηση ανακοίνωσε σταδιακή απαγόρευση των εισαγωγών ορισμένων τύπων στρατιωτικού εξοπλισμού για την ενίσχυση της αυτάρκειας στην παραγωγή όπλων.