Η ηλικιακή διάκριση οδηγεί σε επιδείνωση της κατάστασης υγείας, κοινωνική απομόνωση, πρόωρη θνησιμότητα και κοστίζει δισεκατομμύρια στις οικονομίες: έκθεση καλεί για ταχεία εφαρμογή αποτελεσματικών στρατηγικών.
Σύμφωνα με νέα έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για τις ηλικιακές διακρίσεις, κάθε 1 στα 2 άτομα σε παγκόσμιο επίπεδο πιστεύεται ότι συμπεριφέρεται με ηλικιακή διάκριση – οδηγώντας σε χειρότερη σωματική και ψυχική υγεία και μειωμένη ποιότητα ζωής για τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και κοστίζοντας στις κοινωνίες δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο.
Η Έκθεση που δημοσιεύθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCHR), το Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (UN DESA) και το Ταμείο Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών (UNFPA), ζητά επείγουσα δράση για την καταπολέμηση των ηλικιακών διακρίσεων και την καλύτερη μέτρηση και αναφορά για την αποκάλυψη του φαινομένου – μια ύπουλη μάστιγα για την κοινωνία.
Η απόκριση για τον έλεγχο της πανδημίας COVID-19 αποκάλυψε πόσο διαδεδομένη είναι η ηλιακή διάκριση, με στερεότυπα για τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και τους νεότερους να αναπαράγονται στον δημόσιο λόγο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σε ορισμένα πλαίσια, η ηλικία χρησιμοποιήθηκε ως το μοναδικό κριτήριο για την πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη, τις σωτήριες θεραπείες και τη φυσική απομόνωση.
Ηλικιακή διάκριση προκύπτει όταν χρησιμοποιείται η ηλικία για να κατηγοριοποιήσει και να χωρίσει τους ανθρώπους με τρόπους που οδηγούν σε βλάβη, μειονεξία και αδικία. Μπορεί να λάβει πολλές μορφές, συμπεριλαμβανομένων προκαταλήψεων, νομικών πράξεων που εισάγουν διακρίσεις και θεσμικές πολιτικές και πρακτικές που διαιωνίζουν στερεότυπες πεποιθήσεις.
Ευρήματα της έκθεσης
Οι ηλικιακές διακρίσεις εισχωρούν σε πολλούς θεσμούς και τομείς της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παρέχουν υγειονομική και κοινωνική περίθαλψη, στους χώρους εργασίας, στα μέσα ενημέρωσης και στο νομικό σύστημα. Ο περιορισμός πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη που βασίζεται αποκλειστικά στην ηλικία είναι μια ευρέως διαδεδομένη διάκριση. Μια συστηματική ανασκόπηση του 2020 αποκάλυψε, ότι σε ποσοστό 85% 149 μελετών, η ηλικία καθόριζε ποιος λάμβανε συγκεκριμένες ιατρικές διαδικασίες ή θεραπείες.
Τόσο οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας όσο και οι νεότεροι ενήλικες συχνά βρίσκονται σε μειονεκτική θέση στον χώρο εργασίας και η πρόσβαση σε εξειδικευμένη κατάρτιση και εκπαίδευση μειώνεται σημαντικά με την ηλικία. Η ηλικιακή διάκριση κατά των νεότερων ατόμων εκδηλώνεται σε πολλούς τομείς όπως στην απασχόληση, την υγεία, τη στέγαση και τη πολιτική, όπου οι φωνές των νέων συχνά δεν εισακούονται ή απορρίπτονται.
Οι ηλικιακές διακρίσεις έχουν σοβαρές και ευρείες συνέπειες για την υγεία και την ευημερία των ανθρώπων. Μεταξύ των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας, η ηλικιακή διάκριση συνδέεται με επιδείνωση της σωματικής και ψυχικής υγείας, αυξημένη κοινωνική απομόνωση και μοναξιά, μεγαλύτερη οικονομική ανασφάλεια, μειωμένη ποιότητα ζωής και πρόωρο θάνατο. Εκτιμάται πως 6,3 εκατομμύρια περιπτώσεις κατάθλιψης παγκοσμίως αποδίδονται στις ηλικιακές διακρίσεις. Οι διακρίσεις λόγω ηλικίας διασταυρώνονται και επιδεινώνουν άλλες μορφές προκατάληψης και μειονεκτημάτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με το φύλο, τη φυλή και την αναπηρία, με αποτέλεσμα τον αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία και την ευημερία των ανθρώπων.
Η ηλικιακές διακρίσεις κοστίζουν στις κοινωνίες μας δισεκατομμύρια δολάρια. Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, μια μελέτη του 2020 έδειξε ότι η ηλικιακή διάκριση με τη μορφή αρνητικών ηλικιακών στερεοτύπων και αντιλήψεων για τον εαυτό, οδήγησε στο υπερβολικό ετήσιο κόστος των 63 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις οκτώ πιο ακριβές παθήσεις. Αυτό ανέρχεται σε 1 δολάριο ΗΠΑ για κάθε 7 δολάρια που δαπανώνται για αυτές τις παθήσεις για όλους τους Αμερικανούς ηλικίας άνω των 60 ετών για ένα έτος.
ΗΠΑ Οι υπερβολικές δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης εξαιτίας των ηλικιακών διακρίσεων προέρχονται και από την επικράτηση των διαπροσωπικών και αυτοκατευθυνόμενων ηλικιακών διακρίσεων με βάση το ποσοστό των ανθρώπων που συμφωνούν με τις ακόλουθες δηλώσεις: «Σας αντιμετωπίζουν με λιγότερη ευγένεια ή σεβασμό από τους άλλους ανθρώπους», «Η λήθη είναι ένα φαινόμενο που προκύπτει φυσικά με τη γήρανση» και «Όσο μεγαλώνω τόσο πιο άχρηστος/η νιώθω».
Οι εκτιμήσεις στην Αυστραλία δείχνουν ότι εάν απασχολούνταν 5% περισσότεροι άνθρωποι ηλικίας 55 ετών και άνω, θα υπήρχε θετικός αντίκτυπος 48 δισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας στην εθνική οικονομία ετησίως. Επί του παρόντος τα δεδομένα και οι πληροφορίες είναι περιορισμένα σχετικά με το οικονομικό κόστος της γήρανσης και απαιτείται περισσότερη έρευνα για την καλύτερη κατανόηση των οικονομικών της επιπτώσεων, ιδιαίτερα σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Υπερβολικές δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης Η ηλικιακές διακρίσεις επηρεάζουν την υγεία μέσω τριών οδών: ψυχολογικά, συμπεριφορικά και σωματικά. Ψυχολογικά, τα αρνητικά στερεότυπα που σχετίζονται με την ηλικία μπορούν να επιδεινώσουν το άγχος. Συμπεριφορικά, οι αρνητικές αντιλήψεις του εαυτού για τη γήρανση προβλέπουν χειρότερη συμπεριφορά που αφορά άμεσα την υγεία, όπως η μη συμμόρφωση με τα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Σωματικά, τα αρνητικά στερεότυπα σχετικά με την ηλικία προβλέπουν επιζήμιες αλλαγές στον εγκέφαλο δεκαετίες αργότερα, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του μεγέθους του ιππόκαμπου.
Αντιμετωπίζοντας της ηλικιακές διακρίσεις
Η έκθεση σημειώνει ότι οι πολιτικές και οι νόμοι που αντιμετωπίζουν τις ηλικιακές διακρίσεις, οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες που ενισχύουν την ενσυναίσθηση και διαλύουν τις παρανοήσεις και οι δραστηριότητες μεταξύ γενεών που μειώνουν τις προκαταλήψεις συμβάλλουν στη μείωση της ηλικιακής διάκρισης.
Όλες οι χώρες και οι εμπλεκόμενοι φορείς ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν στρατηγικές που βασίζονται σε δεδομένα, να βελτιώσουν τη συλλογή των δεδομένων και την έρευνα και να εργαστούν από κοινού για να οικοδομήσουμε ένα ρεύμα ώστε να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης, αίσθησης και δράσης απέναντι στην ηλικία και τη γήρανση και να επιτευχθεί πρόοδος κατά τη Δεκαετία του ΟΗΕ για την υγιή γήρανση.
Πηγή: un.org
Απόδοση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr
