Στις 27 Οκτωβρίου 2021, το Η’ Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών (Εισαγγελέας Γεωργία Μανατάκη – Πρόεδρος Βιργινία Μπέλλου – Δικαστές Νικόλαος Ντόβας – Φωτεινή Αλεκοπούλου) καταδίκασε τον εκδότη της Ελεύθερης Ώρας Γιώργο Μιχαλόπουλο για “δημόσια υποκίνηση μίσους ή βίας” με βάση το άρθρο 1.1 του αντιρατσιστικού νόμου 927/1979 [1] και του επέβαλε την ανώτερη δυνατή ποινή φυλάκισης 3 ετών και πρόστιμο 10.000 ευρώ (έναντι 20.000 ευρώ στην πρωτόδικη δίκη), για το ακόλουθο πρωτοσέλιδο της 11 Οκτωβρίου 2017:
Το εξώφυλλο της εφημερίδας “Ελεύθερη Ώρα” που υποκινούσε δημόσια σε βία.
“Πρόκειται για ιστορική δίκη γιατί αποδείχθηκε πως, όταν υπάρχουν δικαστές/ίνες που εφαρμόζουν σωστά το νόμο, δεν χρειάζεται καν παρουσία δικηγόρων ‘πολιτικής αγωγής’ (σήμερα πια αποκαλείται ‘υποστήριξης της κατηγορίας’) για να καταδικασθεί μια εφημερίδα για ένα ειδεχθές ρατσιστικό κείμενο και να της επιβληθεί η ανώτατη ποινή. Και είναι ευχάριστο πως στη δευτεροβάθμια απόφαση διατηρήθηκε η ανώτατη ποινή φυλάκισης.” Δήλωσε ο εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι, Παναγιώτης Δημητράς.
Το ιστορικό.
Ακριβώς ένα χρόνο πριν, στις 27 Οκτωβρίου 2020, το Δ’ Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών (Εισαγγελέας Μαρία Καραμανώλη – Πρόεδρος Μανουέλα Παντελιά) είχε καταδικάσει τον εκδότη της Ελεύθερης Ώρας Γιώργο Μιχαλόπουλο για “δημόσια υποκίνηση μίσους ή βίας” με βάση το άρθρο 1.1 του αντιρατσιστικού νόμου 927/1979 και του είχε επιβάλει την ανώτερη δυνατή ποινή φυλάκισης 3 ετών και προστίμου 20.000 ευρώ.
Η υπόθεση είχε οδηγηθεί σε δίκη μετά από μηνυτήριες αναφορές που έκαναν ο δικηγόρος Αγαμέμνων Τάτσης και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι, που παρακολούθησαν τη δίκη, με τον πρώτο επίσης να καταθέτει ως μοναδικός μάρτυρας κατηγορίας (όπως και στην πρωτόδικη δίκη).
Ο Αγαμέμνων Τάτσης κατέθεσε ως μάρτυρας κατηγορίας. Είπε πως ο ρατσιστικός λόγος μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε διακρίσεις αλλά και σε μισαλλοδοξία και βία. Το άρθρο αποτελεί ντροπή για τον τύπο και τη δημοκρατία. Προτρέπει σε βία, αποτελεί δε’ιγμα ακρότατου ρατσιστικού λόγου. “Ξύλο στην κάθε ‘αδελφή’” είναι ευθεία πρόκληση σε βία. Με την αναφορά στο “Τότε”, επικαλείται την πρακτική της χούντας ως παράδειγμα για το τι πρέπει να γίνει “Τώρα,” δηλαδή να γίνει τώρα ότι έκανε τότε η χούντα. Άλλωστε η εφημερδία αυτή εκφράζει τους χουντικούς, τα σταγονίδια της χούντας σήμερα. Την επόμενη ημέρα της μήνυσης έβαλαν φωτογραφία του Αγαμέμνονα Τάτση και του Υπουργού Δικαιοσύνης με τίτλο “μας κυνηγάνε τα ορφανα του Στάλιν.”
Μάρτυρας υπεράσπισης ήταν πάλι ο συνεργάτης στο θρησκευτικό ρεπορτάζ της Ελεύθερης Ώρας Μιλτιάδης Βιτάλης. Είπε πως συντάκτης του επίδικου κειμένου ήταν ο Ησαΐας Κωνσταντινίδης. Αναφέρθηκε στην ύπαρξη σφοδρών αντιδράσεων και μέσα στη Βουλή για το νομοσχέδιο “που επιτρέπει σε ένα παιδί 15 ετών να αλλάζει φύλο με δική του απόφαση.” Το “ξύλο σε κάθε αδελφή” αφορούσε τη στάση της δικτατορίας απέναντι σε κάθε διαφορετικότητα, δηλαδή να ρίχνουν ξύλο σε τέτοια άτομα. Η εφημερίδα έχει μικρή κυκλοφορία 1000-1500 φύλλα την ημέρα, προτελευταία πάνω από την Εστία. [Σημείωση ΕΠΣΕ: η κυκλοφορία της είναι 2000 φύλλα και είναι μεγαλύτερη όχι μόνο της Εστίας αλλά και του Ριζοσπάστη και της Αυγής]. Κινείται στο δεξιό χώρο αλλά δεν έχει καμιά σχέση με τη Χρυσή Αυγή, γιατί αν είχε δεν θα συνεργαζόταν μαζί της [Σημείωση ΕΠΣΕ: ο μάρτυρας ψευδόρκησε αφού η εφημερίδα στηρίζει Κασιδιάρη – βλπ. την αρχική σελίδα της παρακάτω, ενώ πρόβαλε δήλωση Μιχαλολιάκου μετά την περσινή καταδίκη – βλπ. παρακάτω]. Ο γιος Μιχαλόπουλος δεν έχει καμιά σχέση με τον πατέρα του, καμιά σχέση με τις ακρότητες, υπάρχουν στην εφημερίδα άτομα με διαφορετικές πολιτικές θέσεις και σεξουαλικές προτιμήσεις.
Η Εισαγγελέας Γεωργία Μανατάκη είπε πως έχει τελεστεί η πράξη, δεν υπάρχει άλλο “Τότε” άλλο “Τώρα” όπως ισχυρίζεται η εφημερίδα.Το δημοσίευμα προτρέπει σε πράξεις βίας με τη φράση “ξύλο σε κάθε αδελφή.” Καθώς δε ο τύπος είναι αναρτημένος στα περίπτερα, η επιρροή του δημοσιεύματος είναι ευρύτερη από την κυκλοφορία της. Για αυτό ζήτησε την καταδίκη του κατηγορούμενου.
Ο συνήγορος υπεράσπισης ανέφερε πως ήταν ένα οξύ πρωτοσέλιδο με υβριστικούς χαρακτηρισμούς, αλλά η δημοκρατία πρέπει να ανέχεται όλα αυτά. Απέρριψε δε το χαρακτηρισμό “σταγονίδια” του Αγαμέμνονα Τάτση.
Το Δικαστήριο ομόφωνα κήρυξε ένοχο τον κατηγορούμενο.
Ο συνήγορος υπεράσπισης ζήτησε να αναγνωριστεί το ελαφρυντικό του έντιμου βίου και ισχυρίστηκε πως ο κατηγορούμενος δεν έχει κατηγορηθεί για οτιδήπτε άλλο. Η εφημερίδα προσπαθεί να μετακινηθεί σε πιο mainstream θέσεις. Της έχει δε επιβληθεί πρωτόδικα η οικονομικά δυσβάστακτη ανώτερη χρηματική ποινή.
Η Εισαγγελέας πρότεινε την απόρριψη του ελαφρυντικού και το Δικαστήριο συμφώνησε μαζί της. Κατόπιν, η Εισαγγελέας πρότεινε την ίδια ποινή με το πρωτόδικο δικαστήριο, και το Δικαστήριο επέβαλε στον κατηγορούμενο την ίδια πρωτόδικη ποινή φυλάκισης 3 ετών με αναστολή αλλά μείωσε το χρηματικό πρόστιμο από 20.000 σε 10.000 ευρώ.
Η δίκη κράτησε συνολικά 30 λεπτά.
[1] 1. Όποιος με πρόθεση, δημόσια, προφορικά ή δια του τύπου, μέσω του διαδικτύου ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο ή τρόπο, υποκινεί, προκαλεί, διεγείρει ή προτρέπει σε πράξεις ή ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν διακρίσεις, μίσος ή βία κατά προσώπου ή ομάδας προσώπων, που προσδιορίζονται με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, τις γενεαλογικές καταβολές, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, το σεξουαλικό προσανατολισμό, “τα χαρακτηριστικά φύλου” ή την αναπηρία, κατά τρόπο που εκθέτει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη ή ενέχει απειλή για τη ζωή, την ελευθερία ή τη σωματική ακεραιότητα των ως άνω προσώπων, τιμωρείται με φυλάκιση τριών (3) μηνών έως τριών (3) ετών και με χρηματική ποινή πέντε έως είκοσι χιλιάδων (5.000 – 20.000) ευρώ.
