Του Carlos Villanajes Durán
Η Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων (ΣΑΠΟ) έχει 55 συμβαλλόμενα κράτη και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Ιανουαρίου 2021. Καθώς 122 κράτη ψήφισαν υπέρ της έγκρισής της στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2017, θεωρούμε ότι ο αριθμός των κρατών-μερών της συνθήκης θα αυξηθεί σύντομα.
Η Συνθήκη υποχρεώνει τα συμβαλλόμενα κράτη να απαγορεύσουν την ανάπτυξη, τη δοκιμή, την παραγωγή και την κατοχή πυρηνικών όπλων, καθώς και τη χρήση ή την απειλή χρήσης τέτοιων όπλων.
Ωστόσο, τα εννέα κράτη που κατέχουν πυρηνικά όπλα – που το οπλοστάσιό τους αποτελείται από περισσότερες από 14.000 ατομικές βόμβες με κόστος 100.000 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως – και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους, δεν συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις και συνεχίζουν να εκσυγχρονίζουν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια: οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, η Ρωσική Ομοσπονδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ινδία, το Πακιστάν, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας και το Ισραήλ.
Η Ισπανία, όπως και τα άλλα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, δεν συμμετείχε στην εκπόνηση της συνθήκης. Ούτε συμμετείχε στην υιοθέτησή της και δεν την επικύρωσε. Με αυτή τη στάση, η Ισπανία προστατεύει το status quo των αεροναυτικών βάσεων που διατηρούν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην επικράτειά μας από το 1953, ιδιαίτερα εκείνων που βρίσκονται στη Ρότα, τη Μορόν, το Τορεχόν ντε Αρδόθ και τη Σαραγόσα. Η αδιαφάνεια των πληροφοριών που καλύπτει την επιχειρησιακή μεταφορά σε αυτές τις βάσεις, μας επιτρέπει να υποπτευόμαστε ότι πυρηνικά όπλα από τις Ηνωμένες Πολιτείες περνούν από αυτές και μάλιστα αποθηκεύονται, επί των οποίων η Ισπανία δεν ασκεί κανέναν έλεγχο.
Η εξάλειψη όλων των όπλων μαζικής καταστροφής, συμπεριλαμβανομένων των πυρηνικών όπλων, αποτελεί μόνιμο αίτημα της κοινωνίας των πολιτών υπό την ηγεσία των ειρηνευτικών κινημάτων. Ένας εξαιρετικός συνασπισμός ειρηνευτικών οργανώσεων δημιούργησε την απαραίτητη διεθνή υποστήριξη για να απαιτήσει από τη Γενική Συνέλευση την υιοθέτηση το 2017 της Συνθήκης Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων.
Μια παρόμοια συμμαχία θα πρέπει να δημιουργηθεί στην Ισπανία για να απαιτήσει από την ισπανική κυβέρνηση την απόσυρση των στρατιωτικών βάσεων των ΗΠΑ από το έδαφός μας, την αποχώρηση της Ισπανίας από το ΝΑΤΟ και να απαιτήσει από τα Ηνωμένα Έθνη έναν μαζικό και γενικό αφοπλισμό όλων των κρατών, υπό διεθνή έλεγχο.
Το δικαίωμα στον αφοπλισμό είναι ουσιαστικό στοιχείο του ανθρώπινου δικαιώματος στην ειρήνη, όπως τονίζεται στο σχέδιο της Οικουμενικής Διακήρυξης για το Ανθρώπινο Δικαίωμα στην Ειρήνη που προωθεί η AEDIDH (Ισπανική Ένωση για το Διεθνές Δίκαιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), μαζί με εκατοντάδες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών από όλο τον κόσμο, ενώπιον των Ηνωμένων Εθνών. Καλούμε τις ισπανικές ειρηνευτικές οργανώσεις να συμμετάσχουν.
Αυτή η δημοσίευση αποτελεί μέρος της εκστρατείας «10 λόγοι για την υπογραφή της ΣΑΠΟ», η οποία ενώνει φορείς της κοινωνίας των πολιτών σε κρατικό επίπεδο με στόχο να υπογράψει η Ισπανία τη Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων (ΣΑΠΟ), η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 22 Ιανουαρίου 2021.
Ο Carlos Villán Durán είναι πρόεδρος της AEDIDH (Ισπανική Ένωση για το Διεθνές Δίκαιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων)
Μετάφραση από τα ισπανικά/ επιμέλεια: Pressenza Athens