Γράφει ο Νίκος Στεργίου*
Χρειάστηκαν περίπου 2 δευτερόλεπτα για να στεγνώσει το μελάνι της υπογραφής του. Κοίταξε για άλλη μια φορά το κείμενο και σηκώθηκε από την καρέκλα του χαμογελώντας. Ήταν σίγουρος. Είχε κάνει αυτό που του έλεγε η ανθρώπινη συνείδησή του, αυτό που αντανακλούσε το «Παγκόσμιο Κοινό», αυτό που του εμπιστεύτηκαν οι περίπου 270.000 γενναίοι συμπολίτες του. Αμέσως οι δύο άλλοι παριστάμενοι εκπρόσωποι του ΟΗΕ, του έσφιξαν θερμά το χέρι και παρέλαβαν από αυτόν, το επίσημο έγγραφο. Ήταν 26 Σεπτεμβρίου του 2018, και ο Charlot Salwai, τότε Πρωθυπουργός του Βανουάτου, μόλις είχε εντάξει την χώρα του, στις 50 πρώτες χώρες που επικύρωναν την Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων (ΣΑΠΟ).
Δεν είναι ευρέως διαδεδομένο στην Ευρώπη το όνομα του Charlot Salwai, ούτε αυτό του Βανουάτου ή της ιστορίας τους, παλαιάς και σύγχρονης. Ομοίως και το γεγονός ότι η Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων, είναι πλέον σε ισχύ, καθιστώντας τα πυρηνικά όπλα παράνομα, στιγματίζοντας έτσι τις χώρες που τα κατέχουν, τα παράγουν, τα φιλοξενούν ή μπορούν να τα φιλοξενήσουν, ακόμα και τις εταιρείες και τις τράπεζες που τα χρηματοδοτούν. Η ΣΑΠΟ είναι το ύψιστο διεθνές διπλωματικό έγγραφο που τέθηκε σε ισχύ στις 22 Ιανουαρίου 2021, μετά από περισσότερο μια δεκαετία οργανωμένης προσπάθειας της Κοινωνίας των Πολιτών, φορέων και οργανισμών, κυρίως μέσω της ICAN (Νόμπελ Ειρήνης 2017).
Ακόμα και στην διάρκεια της πανδημίας του COVID-19, το 2020 ξοδεύτηκαν 72,6 δις δολάρια από τις 9 χώρες που κατέχουν πυρηνικά όπλα, για να τα συντηρήσουν ή να τα εκσυγχρονίσουν. Αυτό είναι το χρηματικό κόστος. Υπάρχει και το ηθικό, εκείνο δηλαδή που προκύπτει όταν οι ίδιες χώρες αλλά και συμμαχικές τους, επενδύουν στην διαμόρφωση κατάλληλου υποστηρικτικού πλαισίου, μέσα από τον δημόσιο φόβο και την αστήρικτη υπόθεση της αποτρεπτικής ισχύος απέναντι στο πυρηνικό οπλοστάσιο του αντιπάλου. Εάν η χρήση ή η απειλή χρήσης πυρηνικών όπλων είναι εδώ και δεκαετίες ανήθικη, το ίδιο είναι και η προσπάθεια δικαιολόγησης στην κοινή γνώμη της μη υπογραφής και επικύρωσης της ΣΑΠΟ και της πιθανότητας φιλοξενίας ή και χρήσης πυρηνικών όπλων.
Ευτυχώς, η ανθρωπότητα έχει εξελιχθεί, ανάμεσα στα άλλα, και γιατί είχε ενισχυμένη την αίσθηση του «κοινού», παρά τις εγωκεντρικές κορώνες ανά περιόδους και περιοχές. Περισσότερες από 300 πόλεις σε όλο τον κόσμο, έχουν εκδώσει ψηφίσματα με τα οποία καλούν τις χώρες τους να υπογράψουν και να επικυρώσουν την ΣΑΠΟ, δημιουργώντας έτσι ένα νέο κίνημα για την εξάλειψη αυτού του εφιάλτη, με πρωταγωνιστές τους ίδιους τους στόχους, τα ίδια τα εν δυνάμει θύματα. Γιατί τα πυρηνικά όπλα, είναι κατά βάση καταστροφείς πόλεων. Μας το υπενθυμίζουν η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Χρειάστηκαν περίπου 2 δευτερόλεπτα στις 6 και 9 Αυγούστου 1945, για να σκοτωθούν περίπου 200.000 άνθρωποι. Όσο και για να στεγνώσει μια υπογραφή. Στην Ελλάδα υπάρχουν ήδη κινήσεις για την ενημέρωση και κινητοποίηση των δήμων (#σώσετηνπόλη), για τη δημιουργία ενός νέου αντιπυρηνικού κινήματος, για μια γενναία πράξη των δύο δευτερολέπτων που αντηχεί στο παρόν και το μέλλον της ανθρωπότητας.
* Πρόεδρος του Ελληνικού τμήματος της οργάνωσης «Κόσμος Χωρίς Πολέμους και Βία».
Εκστρατεία #σώσετηνπόλη
