Αφήστε την Κούβα να ζήσει—Το κίνημα ενάντια στην εκστρατεία μέγιστης πίεσης του Μπάιντεν

Στις 22 Ιουλίου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και η αντιπρόεδρός του Καμάλα Χάρις κυκλοφόρησαν ένα «ενημερωτικό δελτίο» για τα «μέτρα» των ΗΠΑ κατά της Κούβας. Η δημοσίευση από τον Λευκό Οίκο ανέφερε ότι η Κούβα ήταν «πρώτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση Μπάιντεν-Χάρις». Στις 9 Μαρτίου, η υπεύθυνη Τύπου του Μπάιντεν, Τζεν Ψάκι δήλωσε, «Μια αλλαγή πολιτικής για την Κούβα δεν είναι επί του παρόντος μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων του Προέδρου Μπάιντεν». Στις 12 Ιουλίου, η δημοσιογράφος του NBC News Κέλι Ο’Ντόνελ ρώτησε την Ψάκι αν ο Μπάιντεν είχε επαναξιολογήσει τις προτεραιότητές του σχετικά με την Κούβα μετά τις διαδηλώσεις στο νησί την προηγούμενη ημέρα. «Όσον αφορά το πού κατατάσσεται σε μια σειρά προτεραιοτήτων», απάντησε η Ψάκι, «δεν είμαι σε θέση να το πω αυτό, αλλά μπορώ να σας πω ότι θα το παρακολουθούμε στενά».

Των Manolo De Los Santos και Vijay Prashad

Δεν είναι προτεραιότητα, θα παρακολουθούμε στενά, πρώτη προτεραιότητα: Τα πράγματα άλλαξαν γρήγορα από τις 9 Μαρτίου έως τις 22 Ιουλίου. Τι ώθησε την κυβέρνηση Μπάιντεν-Χάρις να επικεντρωθεί τόσο γρήγορα στην Κούβα; Το πρωί της 11ης Ιουλίου, κάποιοι άνθρωποι στην Κούβα—κυρίως στην πόλη του Σαν Αντόνιο δε λος Μπάνιος—βγήκαν στους δρόμους για να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους για τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που δημιουργήθηκαν από τον αποκλεισμό που έχουν επιβάλλει οι ΗΠΑ και την παγκόσμια πανδημία. Η αντίδραση σε αυτά τα γεγονότα στην Αβάνα και στην Ουάσιγκτον είναι διδακτική: Ο Πρόεδρος της Κούβας Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ άκουσε τα νέα των διαδηλώσεων, μπήκε σε ένα αυτοκίνητο και οδήγησε 40 μίλια μέχρι το Σαν Αντόνιο δε λος Μπάνιος, όπου συναντήθηκε με τον λαό· ενώ βρισκόταν στην Ουάσιγκτον, ο Μπάιντεν χρησιμοποίησε τη διαμαρτυρία για να ζητήσει την ανατροπή της κουβανικής κυβέρνησης. Μη κυβερνητικές οργανώσεις που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και ομάδες Κουβανο-Αμερικανών έσπευσαν να εκμεταλλευτούν τη φρενίτιδα, που προκλήθηκε από την πιθανότητα αλλαγής του καθεστώτος στην Κούβα.

Το βράδυ της 11ης Ιουλίου, δεκάδες χιλιάδες Κουβανοί συγκεντρώθηκαν σε όλη την Κούβα για να υπερασπιστούν την επαναστατική τους διαδικασία. Από εκείνη την Κυριακή το βράδυ, η Κούβα είναι ήρεμη.

Μέγιστη πίεση

Έντεκα μέρες μετά από αυτά τα γεγονότα, η κυβέρνηση Μπάιντεν ανακοίνωσε τα «μέτρα» της για το νησί. Υπάρχουν δύο είδη πίεσης που κατασκευάζονται από την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών: η αύξηση του αποκλεισμού και τα ψέματα.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν εμβάθυνε τον αποκλεισμό των ΗΠΑ που υπάρχει από το 1960. Στοιχεία αυτής της εμβάθυνσης περιλαμβάνουν τη συνεχιζόμενη απαγόρευση της ελευθερίας των ανθρώπων στις Ηνωμένες Πολιτείες να πραγματοποιούν πληρωμές εμβασμάτων σε συγγενείς και φίλους στο νησί. Τον Οκτώβριο του 2020, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανάγκασαν το κλείσιμο 400 γραφείων της Western Union στην Κούβα. Με αυτήν την πράξη, οι Ηνωμένες Πολιτείες στέρησαν από την Κούβα μεταξύ 2 και 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετήσιες πληρωμές εμβασμάτων (η Κούβα δεν είναι μεταξύ των 10 κορυφαίων χωρών της Λατινικής Αμερικής που βασίζονται σε τέτοιο εισόδημα).

Το Δεκέμβριο του 1950, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δημιούργησε την Υπηρεσία Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (Office of Foreign Assets Control – OFAC), η οποία διαχειρίζεται τα προγράμματα κυρώσεων. Οι κυρώσεις αποτελούν βασικό στοιχείο στην εκστρατεία «μέγιστης πίεσης» της κυβέρνησης των ΗΠΑ εναντίον των αντιπάλων της. Κουβανικές τράπεζες και κουβανικές επιχειρήσεις, καθώς και κουβανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι γεμίζουν τον κατάλογο της OFAC μαζί με επιχειρήσεις και αξιωματούχους από περίπου 30 άλλες χώρες. Στο «ενημερωτικό δελτίο», η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανέφερε την προσθήκη «ενός Κουβανού ατόμου», δηλαδή του Υπουργού Άμυνας της Κούβας. Κατηγορήθηκε ότι «συντέλεσε στην καταστολή ειρηνικών, φιλοδημοκρατικών διαδηλώσεων στην Κούβα». Ο όρος «καταστολή» χρησιμοποιείται ελεύθερα. Το 2020, αστυνομικοί στις Ηνωμένες Πολιτείες σκότωσαν 1.021 άτομα, σχεδόν τρία την ημέρα. Δεν υπάρχει κρατική βία σε τέτοια κλίμακα πουθενά στον κόσμο, πόσο μάλλον στην Κούβα.

Ποιος είναι ο Άλβαρο Λόπες Μιέρα;

Ο υπουργός Άμυνας της Κούβας είναι ο Άλβαρο Λόπες Μιέρα, ο οποίος ανέλαβε αυτό το αξίωμα τον Απρίλιο του 2021. Το 1957, σε ηλικία 14 ετών, ο Λόπες Μιέρα πήγε στη Σιέρα Μαέστρα για να ενταχθεί στους επαναστάτες εναντίον της δικτατορίας του Φουλχένσιο Μπατίστα. Παρακινήθηκε από τους γονείς του, οι οποίοι ήταν αντάρτες στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο, και οι οποίοι κατέφυγαν στο Σαντιάγο της Κούβας όταν η Ισπανική Δημοκρατία ηττήθηκε από τους φασίστες το 1939. Στον Λόπες Μιέρα επετράπη να συμμετάσχει στο Δεύτερο Μέτωπο υπό την ηγεσία του Ραούλ Κάστρο, αλλά μόνο στο τμήμα εκπαίδευσης. Πέρασε τα επόμενα δύο χρόνια διδάσκοντας αγρότες στη Σιέρα πώς να διαβάζουν και να γράφουν.

Στη συνέχεια, ο Λόπες Μιέρα εργάστηκε στον κουβανικό στρατό, όπου εθελοντικά πήρε μέρος στην αντιαποικιακή επιχείρηση Carlota στην Αγκόλα το 1975 (όπου επέστρεψε το 1987) και πήρε μέρος στην άμυνα της Αιθιοπίας εναντίον της Σομαλίας στον πόλεμο του Ογκάντεν το 1977-78. Τώρα του έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Διπλωματία των ψεμάτων

Το «ενημερωτικό δελτίο» επαναλαμβάνει χαλαρά αρκετές κατηγορίες εναντίον της Κούβας που απλά δεν είναι αληθινές. Πρώτον, η κυβέρνηση των ΗΠΑ κατηγορεί την Κούβα για «εσκεμμένο αποκλεισμό της πρόσβασης στο Διαδίκτυο». Αμέτρητες αναφορές έχουν αυτήν την κατηγορία, αλλά τα στοιχεία τους είναι ελάχιστα (για παράδειγμα, το Ανοικτό Παρατηρητήριο Παρεμβολών στο Δίκτυο διαπίστωσε ότι από τις 23 Ιουλίου, η κυβέρνηση της Κούβας είχε μπλοκάρει 86 ιστοσελίδες, πολλές από τις οποίες είναι ιστοσελίδες για την αλλαγή καθεστώτος που χρηματοδοτούνταν από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν μπλοκάρει 2.661 ιστοσελίδες). Στην πραγματικότητα, πολλές διαδικτυακές εταιρείες των ΗΠΑ -όπως η Zoom– εμποδίζουν τους Κουβανούς να χρησιμοποιούν την τεχνολογία τους. Δεύτερον, η κυβέρνηση Μπάιντεν επαναλαμβάνει τη φαντασίωση μιας «υπερηχητικής επίθεσης» το 2017 κατά των διπλωματών αξιωματούχων των ΗΠΑ στην Αβάνα.

Μετά τα γεγονότα της 11ης Ιουλίου, η κυβέρνηση των ΗΠΑ κυκλοφόρησε μια μονοσέλιδη «Κοινή Δήλωση για την Κούβα» μεταξύ των μελών του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) για να τους πείσει να καταδικάσουν την Κούβα. Στις 21 Ιουλίου, ο υπουργός Εξωτερικών της Κούβας Μπρούνο Ροντρίγκες Παρίλα, ο οποίος δημοσίευσε το σχέδιο στο Twitter, επέκρινε έντονα τους «παρεμβατικούς ελιγμούς» των Ηνωμένων Πολιτειών «για να εντείνουν τον αποκλεισμό» εναντίον της Κούβας.

Στις 24 Ιουλίου, μετά το «ενημερωτικό δελτίο» και την «κοινή δήλωση» του Μπάιντεν, ο Πρόεδρος του Μεξικού Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ δήλωσε ότι ο ΟΑΚ που καταστρατηγείται από την Ουάσιγκτον πρέπει να αντικατασταθεί από έναν οργανισμό που δεν είναι «κανενός λακές». Τα σχόλια αυτά έγιναν στα γενέθλια του Σιμόν Μπολίβαρ, γνωστού στη Λατινική Αμερική ως Ελευθερωτή. Από το λιμάνι του Βερακρούζ στο Μεξικό, δύο πλοία – το Liberator και το Papaloapan – έφυγαν φορτωμένα με φαγητό, φάρμακα και άλλα αγαθά για την Κούβα. Η Ρωσία έστειλε 88 τόνους προμηθειών με δύο αεροσκάφη.

Αφήστε την Κούβα να ζήσει

Στις 23 Ιουλίου, μια ολοσέλιδη δήλωση δημοσιεύτηκε στη σελίδα 5 των New York Times με τίτλο «Αφήστε την Κούβα να ζήσει». Η διαφήμιση, που πληρώθηκε από το Peoples Forum,  υπογράφηκε από περισσότερα από 400 εξέχοντα άτομα, όπως η Σούζαν Σαράντον, η Έμμα Τόμσον, ο Νόαμ Τσόμσκι, ο Μαρκ Ράφαλο, η Τζέιν Φόντα και ο Ντάνι Γκλόβερ. Ήταν μια ανοιχτή επιστολή προς τον Μπάιντεν που του ζητούσε να τερματίσει τα «καταναγκαστικά μέτρα» του Τραμπ και «να ξεκινήσει τη διαδικασία τερματισμού του εμπάργκο».

Τα περισσότερα από τα 193 κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών έκαναν δημόσιες δηλώσεις για να υπερασπιστούν την Κούβα ενάντια στην εκστρατεία «μέγιστης πίεσης». Σε μια δήλωση, τα 120 μέλη του Κινήματος των Αδέσμευτων (NAM) «καταδίκασαν έντονα τη διεθνή εκστρατεία που διοργανώθηκε… με σκοπό την αποσταθεροποίηση της Δημοκρατίας της Κούβας.» Το NAM ζήτησε να σταματήσει ο αποκλεισμός των ΗΠΑ.

Ο Λευκός Οίκος δεν έχει μέχρι στιγμής απαντήσει ούτε στην ανοιχτή επιστολή ούτε στη δήλωση του NAM.

Το άρθρο δημιουργήθηκε από το Globetrotter.

Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens

Manolo De Los Santos is a researcher and a political activist. For 10 years, he worked in the organization of solidarity and education programs to challenge the United States’ regime of illegal sanctions and blockades. Based out of Cuba for many years, Manolo has worked toward building international networks of people’s movements and organizations. In 2018, he became the founding director of the People’s Forum in New York City, a movement incubator for working-class communities to build unity across historic lines of division at home and abroad. He also collaborates as a researcher with Tricontinental: Institute for Social Research and is a Globetrotter/Peoples Dispatch fellow.

Vijay Prashad is an Indian historian, editor and journalist. He is a writing fellow and chief correspondent at Globetrotter. He is the chief editor of LeftWord Books and the director of Tricontinental: Institute for Social Research. He is a senior non-resident fellow at Chongyang Institute for Financial Studies, Renmin University of China. He has written more than 20 books, including The Darker Nations and The Poorer Nations. His latest book is Washington Bullets, with an introduction by Evo Morales Ayma.