Η 9η Μαΐου, η Ημέρα της Ευρώπης, μέσα από μια νέα πρωτοβουλία, γίνεται επίσης και Ημέρα Υπογραφής στην ΕΕ καλώντας τους ευρωπαίους πολίτες να υπογράψουν τις Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών και να ενισχύσουν, έτσι, τη συμμετοχή τους στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η 9η Μαΐου είναι η Ημέρα της Ευρώπης. Μια ημέρα κατά την οποία η Ευρώπη γιορτάζει ένα ιστορικό ορόσημο: τη «Διακήρυξη Σουμάν» που μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο απηύθυνε έκκληση για μια νέα μορφή πολιτικής συνεργασίας και θεωρείται η απαρχή της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρωτοβουλία EU Sign Day, καλεί τους ευρωπαίους πολίτες να γιορτάσουν επίσης το μέλλον προτρέποντάς τους να ενημερωθούν για τις Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών (ΕΠΠ) και να υπογράψουν μία από αυτές ή και περισσότερες.
Τι είναι η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών;
Οι Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών είναι διακρατικές νομοθετικές προτάσεις από ευρωπαίους πολίτες για διάφορα θέματα όπως η κλιματική αλλαγή, η δημόσια υγεία, τα ανθρώπινα δικαιώματα κ.α., που αν καταφέρουν να συγκεντρώσουν 1 εκατομμύριο υπογραφές από όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να υλοποιηθούν. Η προοπτική νομοθεσίας ή αναθεώρησης της υπάρχουσας νομοθεσίας καθιστά την υπογραφή σε μία ΕΠΠ ψήφο.
Όμως, οι θεσμοί της ΕΕ έχουν καταστήσει αυτό το εργαλείο άμεσης δημοκρατίας αρκετά δύσκολο στην εφαρμογή του.
Αρχικά, το δικαίωμα των ευρωπαίων πολιτών να διαμορφώνουν την ευρωπαϊκή πολιτική δεν είναι καθόλου γνωστό. Η μεγάλη πλειοψηφία του ευρωπαϊκού πληθυσμού αγνοεί την ύπαρξη αυτού του εργαλείου που βρίσκεται ήδη στα χέρια μας εδώ και 10 χρόνια. Από έρευνα [1] φαίνεται ότι μόλις το 2,4% γνωρίζει τι είναι οι Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών.
Η έλλειψη ενημέρωσης για τις ΕΠΠ, η μεγάλη γραφειοκρατία αλλά και το μη ξεκάθαρο αποτέλεσμά τους από την πλευρά της ΕΕ έχουν οδηγήσει στην υποβολή πολύ λίγων πρωτοβουλιών και στην επιτυχία ελάχιστων. Από τότε που θεσπίστηκε η ΕΠΠ, 102 πρωτοβουλίες έχουν υποβληθεί, 78 έχουν εγκριθεί και μόλις 6 έχουν καταφέρει να συγκεντρώσουν το 1 εκατομμύριο υπογραφές -7 όταν προσθέσουμε και την άτυπη πρωτοβουλία STOP TTIP η οποία αφού συγκέντρωσε πάνω από 3 εκατομμύρια υπογραφές δικαιώθηκε και αναγνωρίστηκε ως ΕΠΠ στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως και για αυτές τις λίγες ΕΠΠ που ολοκληρώθηκαν επιτυχώς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν αρκετά απρόθυμη να δώσει νομοθετική απάντηση. Η ΕΠΠ Right2Water για το δικαίωμα στο νερό, η πρώτη επιτυχημένη πρωτοβουλία, οδήγησε σε αναθεώρηση της Οδηγίας για την ποιότητα του νερού 9 χρόνια μετά. [2]
Όμως η μη συγκέντρωση του 1 εκατομμυρίου υπογραφών για μία ΕΠΠ δεν αποτελεί πάντα και αποτυχία της. Οι ΕΠΠ θέτουν ζητήματα στον δημόσιο διάλογο, είναι ευκαιρίες δικτύωσης των πολιτών και μπορούν να φέρουν αλλαγές σε άλλα θεσμικά όργανα αλλά και στην τοπική κοινωνία.
Έτσι, οι τρέχουσες ΕΠΠ συσπειρώθηκαν με στόχο να ευαισθητοποιήσουν και να ενημερώσουν για αυτήν τη δυνατότητα που έχουμε όλοι μας. Η πρωτοβουλία EU Sign Day καλεί τους πολίτες να υπογράψουν και να διαδώσουν τις ΕΠΠ και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να ενημερώσουν τους πολίτες για τις ΕΠΠ, να τις κάνουν πιο ορατές και να τις συμπεριλάβουν στο πλαίσιο της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. Από τους 446 εκατομμύρια ευρωπαίους πολίτες εξαρτάται πόσο θα μπορέσουν να ενισχύσουν την επιρροή των ΕΠΠ και να μην αφήσουν τη διαμόρφωση πολιτικής στους λομπίστες των Βρυξελλών.
Αυτή τη στιγμή «τρέχουν» 14 ΕΠΠ που μπορείτε να υποστηρίξετε με την υπογραφή σας. Στην Pressenza υποστηρίζουμε ενεργά δύο ΕΠΠ αυτή τη στιγμή, την Πρωτοβουλία «Όχι κέρδη από την πανδημία» και την Πρωτοβουλία για «Βασικό Εισόδημα Άνευ Όρων». Μπορείτε να τις βρείτε όλες εδώ: https://eusignday.eu/
[1] Έρευνα YouGov, 2021 σε Γερμανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Φινλανδία.
[2] 10 years since the adoption of the first ECI regulation: cause for celebration or concern?, Kalypso Nicolaidis, Petar Markovic, https://europa.eu/citizens-initiative-forum/blog/10-years-adoption-first-eci-regulation-cause-celebration-or-concern_en
Σχετικά άρθρα:
Υποστηρίζουμε δύο ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες πολιτών: βασικό εισόδημα – όχι κέρδη από την πανδημία
Εκδήλωση: Η ζωή μας μετά την πανδημία και ο ρόλος του Βασικού Εισοδήματος
Σχεδιάζοντας φάρμακα για τους ανθρώπους όχι για τα κέρδη [βίντεο]
