Η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, λόγω της έκτακτης ανάγκης της πανδημίας και λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις διεθνών οργανισμών και παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ξεκίνησε μια νέα καμπάνια «COVID-19 – Αποσυμφόρηση των φυλακών και στην Ελλάδα!» με τα παρακάτω αιτήματα:

Να αποσυμφορηθούν άμεσα και δραστικά οι φυλακές και στην Ελλάδα με αποφυλάκιση προφυλακισμένων, πρόωρη ή υπό όρους αποφυλάκιση κρατουμένων που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, όπως οι ηλικιωμένοι/ες ή όσοι/ες έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων και όσων έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

  • Να μη γίνεται σε καμία φυλακή υπέρβαση της χωρητικότητας.
  • Να ενισχυθεί το σύστημα των αγροτικών φυλακών.
  • Να εφαρμοστούν εναλλακτικοί τρόποι έκτισης της ποινής.
  • Να έχουν όλοι/ες οι κρατούμενοι/ες πρόσβαση σε επαρκή υγειονομική περίθαλψη και υπηρεσίες, καθαρό νερό, εγκαταστάσεις υγιεινής και προϊόντα προσωπικής υγιεινής, συμπεριλαμβανομένου του σαπουνιού και απολυμαντικών, ώστε να μπορεί να διατηρηθεί το απαιτούμενο επίπεδο υγιεινής.
  • Να λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για τους νεαρούς κρατούμενους και τις κρατούμενες γυναίκες.
  • Να λειτουργήσουν τα σχολεία σε όλες τις φυλακές.

Συστάσεις Διεθνών Οργανισμών για την αποσυμφόρηση των φυλακών

Ο  Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) τον Μάρτιο 2020 σε συστάσεις προς τις κυβερνήσεις υπογραμμίζει: «Άτομα που στερούνται την ελευθερία τους, όπως άτομα σε φυλακές και άλλους χώρους κράτησης,  είναι πιθανό να είναι πιο ευάλωτα στην εκδήλωση της νόσου του κορονοϊού (COVID-19) από τον γενικό πληθυσμό,  λόγω των συνθηκών συνωστισμού στις οποίες διαβιούν για παρατεταμένο  χρονικό διάστημα. Επιπλέον, η εμπειρία δείχνει ότι οι φυλακές, τα κρατητήρια και παρόμοια περιβάλλοντα όπου οι άνθρωποι  βρίσκονται σε κοντινή απόσταση μπορούν να λειτουργήσουν ως πηγή μόλυνσης, ενίσχυσης και εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών εντός και εκτός των φυλακών. Ως εκ τούτου, η υγεία  στις φυλακές θεωρείται ευρέως ως δημόσια υγεία…. ο κίνδυνος  η μετάδοση της νόσου να αυξηθεί ταχέως σε φυλακές ή σε άλλους χώρους κράτησης είναι πιθανό να έχει ενισχυτική επίδραση στην επιδημία, πολλαπλασιάζοντας γρήγορα τον αριθμό των ατόμων που πλήττονται». (Πηγή: WHO: Preparedness, prevention and control of COVID-19 in prisons and other places of detention, 15 March 2020)

Η Επιτροπή Πρόληψης Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT),  επίσης τον Απρίλιο 2020, δημοσίευσε την έκθεσή της μετά την επίσκεψή της στην Ελλάδα το 2019. Η Επιτροπή υπογραμμίζει. μεταξύ άλλων, τις συνεχιζόμενες συστημικές αποτυχίες στις φυλακές, συμπεριλαμβανομένων του υπερπληθυσμού, της έλλειψης προσωπικού και των ακατάλληλων υγειονομικών συνθηκών, καθώς και την αναποτελεσματικότητα της διερεύνησης ισχυρισμών κακομεταχείρισης.

Τι συμβαίνει στις Ευρωπαϊκές χώρες;

Ακολουθώντας τις συστάσεις διεθνών οργανισμών, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες αποφάσισαν την αποσυμφόρηση των σωφρονιστικών τους καταστημάτων προκειμένου να περιορίσουν την εξάπλωση του νέου κορωνοϊού σ’ αυτούς τους χώρους όπου η συνιστώμενη κοινωνική αποστασιοποίηση είναι συχνά αδύνατη. Κατά συνέπεια, προχώρησαν σε πρόωρες αποφυλακίσεις κρατουμένων με μικρό υπόλοιπο ποινής ή/και που είχαν καταδικαστεί για λιγότερο σοβαρά αδικήματα. Ανάμεσά τους, η Γαλλία, που μείωσε από τα μέσα Μαρτίου 2020 τον αριθμό των κρατουμένων κατά 6200 και πλέον άτομα, η Μεγάλη Βρετανία που αποφάσισε την πρόωρη αποφυλάκιση 4.000 κρατουμένων με υπόλοιπο ποινής μέχρι δύο μήνες, η Σουηδία που ανέβαλε τις νέες φυλακίσεις και την εκτέλεση των ποινών, ενώ η Κύπρος αποφάσισε αποφυλακίσεις κρατουμένων, εγκρίνοντας συγχρόνως κανονισμό ώστε να μπορούν να εντάσσονται στον θεσμό της Ανοικτής Φυλακής και της εξωιδρυματικής απασχόλησης περισσότερα άτομα.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα;

Ο Διευθυντής του Σχολείου των Φυλακών Νέων Αυλώνα, τον Μάρτιο 2020, είχε πει: «Υπάρχουν παιδιά που κοιμούνται στο πάτωμα….. Οι κρατούμενοι είναι περίπου 280 για 150-130 κρεβάτια….. Οι κρατούμενοι είναι σε κελιά που χωράνε έως 4 κρεβάτια, δηλαδή 2 κουκέτες, και δεν υπάρχει χώρος να μπουν άλλες κουκέτες γιατί είναι μικρό το κελί. Δεν είναι θέμα χρημάτων, είναι θέμα συνωστισμού ανθρώπων. Τα επιπλέον άτομα μετά τα 4 θα κοιμηθούν ή στο πάτωμα ή 2-2 στα κρεβάτια…. Μοιράζονται το κρεβάτι ή το παίρνουν εναλλάξ», εξηγεί. Η ειρωνεία είναι βέβαια ότι δεν υλοποιούνται τα μαθήματα με πρόσχημα τον συνωστισμό, και δεν υπάρχει τρόπος να γίνει τηλεκπαίδευση στο σχολείο των φυλακών. «Παλέψαμε να μην κλείσει το σχολείο, να έχουμε διά ζώσης διδασκαλία. Δεν έγινε αποδεκτό», είπε. (Πηγή: www.thepressproject.gr)

Οι κρατούμενοι στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα, την 1/2/2021, ήταν 294 άτομα. Παρομοίως τραγική είναι η κατάσταση και στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Βόλου όπου στοιβάζονται 123 κρατούμενοι, ενώ η χωρητικότητά του είναι 54 άτομα. Υπερσυνωστισμός επικρατεί επίσης σε όλες ανεξαιρέτως τις φυλακές, με εξαίρεση τις αγροτικές φυλακές. (Πηγή: www.minocp.gov.gr)

Η κυβέρνηση, το υπουργείο ΠΡΟ.ΠΟ και η Γενική Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής, παρά τους θανάτους και τα συνεχή κρούσματα COVID-19 (εγκλείστων και σωφρονιστικών υπαλλήλων), κωφεύουν. Οι κρατούμενοι, λόγω του συνωστισμού, της έλλειψης ειδών προσωπικής υγιεινής, αλλά και της ελλιπούς ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες, στοιβαγμένοι ο ένας επάνω στον άλλον, χωρίς δυνατότητα να τηρήσουν κατ’ ελάχιστο τα υγειονομικά πρωτόκολλα. Η Γενική Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής και το υπουργείο ΠΡΟ.ΠΟ, αντί να συμμορφωθούν με τις συστάσεις των διεθνών οργανισμών και να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας και την προφύλαξη της υγείας και της ζωής των κρατουμένων, προχωρώντας σε αποσυμφόρηση των φυλακών τουλάχιστον των ευάλωτων (ηλικιωμένοι, ασθενείς με σοβαρά χρόνια προβλήματα, μωρομάνες, κλπ), όχι μόνον έσπευσαν ασμένως να περιορίσουν τα δικαιώματα των κρατουμένων (άδειες, επισκεπτήρια, δέματα, μεταγωγές κλπ), θέτοντάς τους από τον Μάρτιο 2020 σε συνεχή εξαίρεση δικαιωμάτων, με πρόσχημα την πανδημία, και μόνον όταν υπήρξαν θάνατοι στις φυλακές, τον Νοέμβριο 2020, αποφάσισαν να προμηθεύσουν τους κρατούμενους με στοιχειώδες προστατευτικό υλικό (μάσκες, αντισηπτικά) και να προβούν δειγματοληπτικά σε τεστ Covid-19, χωρίς καμία περαιτέρω μέριμνα ούτε για τη στελέχωση των φυλακών με νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό, ούτε για χωριστούς χώρους καραντίνας, και φυσικά ούτε κατά διάνοια για την αποσυμφόρηση των φυλακών.

Η συλλογή υπογραφών γίνεται μέσω του Avaaz εδώ.

Σχετικά άρθρα:

Αν τα 60 και 70 τ.μ. θεωρούνται «εγκλεισμός», τα 4 τ.μ. τι θεωρούνται;