Η 6η Ιανουαρίου, σηματοδοτεί την 83η επέτειο από τη γέννηση του ιδεολόγου του Νέου Οικουμενικού Ανθρωπισμού, του Αργεντινού φιλόσοφου Μάριο Ροντρίγκες Κόμπος, γνωστού με το ψευδώνυμο, Σίλο.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, εν μέσω της ανόδου του αντι-ανθρωπιστικού νεοφιλελευθερισμού, ο Σίλο εμβαθύνει στο βιβλίο του «Γράμματα στους φίλους μου» τη φιλοσοφία του Νέου Ανθρωπισμού, την πολιτική και κοινωνική του πρακτική, την οποία προτίμησε να ορίσει κυρίως ως στάση και προοπτική προς τη ζωή και εκφράζεται στο Έγγραφο του Ανθρωπιστικού Κινήματος, με την παρακάτω εισαγωγή:
«Οι ανθρωπιστές είναι γυναίκες και άνδρες αυτού του αιώνα, αυτής της εποχής. Αναγνωρίζουν στον ιστορικό ανθρωπισμό τις ρίζες τους και εμπνέονται από τις συνεισφορές ποικίλων πολιτισμών, όχι μόνο εκείνων που αυτή την στιγμή κατέχουν κεντρική θέση. Είναι επίσης, άνδρες και γυναίκες που αναγνωρίζουν ότι αυτός ο αιώνας και αυτή η χιλιετία πλησιάζουν στο τέλος τους και έχουν στόχο έναν καινούριο κόσμο.
«Οι ανθρωπιστές αισθάνονται ότι η ιστορία τους είναι πολύ μεγάλη και ότι το μέλλον τους είναι ακόμα μεγαλύτερο. Σκέφτονται το μέλλον, αγωνιζόμενοι να ξεπεράσουν τη γενική κρίση του παρόντος. Είναι αισιόδοξοι, πιστεύουν στην ελευθερία και την κοινωνική πρόοδο.
«Οι ανθρωπιστές είναι διεθνιστές, επιδιώκουν ένα παγκόσμιο ανθρώπινο έθνος. Κατανοούν τον κόσμο στον οποίο ζουν συνολικά και δρουν στο άμεσο περιβάλλον τους. Δεν επιθυμούν έναν κόσμο ομοιόμορφο αλλά έναν κόσμο ποικιλόμορφο: ποικιλόμορφο στα έθνη, τις γλώσσες και τα έθιμα. Ποικιλόμορφο σε τοπικό, περιφερειακό και αυτόνομο επίπεδο. Ποικιλόμορφο στις ιδέες και τις επιδιώξεις. Ποικιλόμορφο στα πιστεύω, τον αθεϊσμό και την θρησκευτικότητα. Ποικιλόμορφο στην εργασία, ποικιλόμορφο στη δημιουργικότητα.
«Οι ανθρωπιστές δεν θέλουν αφέντες. Δεν θέλουν ηγέτες ή αρχηγούς, και δεν αισθάνονται εκπρόσωποι ή αρχηγοί κανενός. Οι ανθρωπιστές δεν θέλουν ένα συγκεντρωτικό κράτος, ούτε ένα παρακράτος που να το αντικαθιστά. Οι ανθρωπιστές δεν θέλουν αστυνομικές δυνάμεις, ούτε οπλισμένες ομάδες που θα τις αντικαθιστούν.
«Όμως ανάμεσα στις ανθρωπιστικές επιδιώξεις και τις πραγματικότητες του σημερινού κόσμου, έχει υψωθεί ένα τείχος. Έχει, λοιπόν, φτάσει η στιγμή να το γκρεμίσουμε. Γι’ αυτό, είναι απαραίτητη η ένωση όλων των ανθρωπιστών του κόσμου.»
Έτσι, ο Σίλο διασώζει τον ανθρωπισμό ως ιστορία, αλλά και ως μελλοντικό σχέδιο και ως εργαλείο για τη σημερινή δράση.
Σε έναν κόσμο όπου η ανισότητα και η φτώχεια αυξάνονται ραγδαία, προτείνει έναν ανθρωπισμό που συμβάλλει στη βελτίωση της ζωής, που αντιμετωπίζει τις διακρίσεις, τον φανατισμό, την εκμετάλλευση και τη βία.
Σε έναν κόσμο που ταχύτατα παγκοσμιοποιείται και δείχνει τα συμπτώματα της σύγκρουσης μεταξύ πολιτισμών, εθνοτικών ομάδων και περιοχών, προτείνει έναν οικουμενικό, πλουραλιστικό και συγκλίνοντα ανθρωπισμό.
Σε έναν κόσμο όπου χώρες, θεσμοί και ανθρώπινες σχέσεις καταρρέουν, παρουσιάζει έναν ανθρωπισμό ικανό να προωθήσει την ανασύνθεση των κοινωνικών δυνάμεων.
Σε έναν κόσμο στον οποίο έχει χαθεί το νόημα και η κατεύθυνση της ζωής, ορίζει ότι πρέπει να υπάρχει ένας ανθρωπισμός ικανός να δημιουργήσει μια νέα ατμόσφαιρα περισυλλογής στην οποία το προσωπικό δεν είναι πλέον αναντίρρητα αντίθετο με το κοινωνικό, ούτε το κοινωνικό με το προσωπικό.
Ο Σίλο προτείνει ότι το ενδιαφέρον πρέπει να βρίσκεται στην κατασκευή ενός δημιουργικού ανθρωπισμού, όχι ενός επαναλαμβανόμενου ανθρωπισμού. Ένας νέος ανθρωπισμός που, λαμβάνοντας υπόψη τα παράδοξα των καιρών, επιδιώκει να τα λύσει.
Και προφανώς όλα αυτά, που είναι ανθρωπιστικές επιδιώξεις, γίνονται προκλήσεις για τα Ανθρωπιστικά Κόμματα.
Επειδή συνεπάγεται την αποσύνδεση από ένα σύστημα πεποιθήσεων που ανταποκρίνονται σε ένα μοτίβο παγκόσμιας εξουσίας που είναι βίαιη, που αποξενώνει, που διακρίνει, που αποκλείει, που σκλαβώνει και γίνεται αρπακτικό. Αυτό θα απαιτήσει ένα έργο με πολύ μεγάλο βάθος και πολλές εργασίες σήμερα, προκειμένου να ανατραπεί αυτό το μοτίβο εξουσίας.
Επειδή το μοντέλο της κοινωνίας που μας προωθούν, λέγοντας ότι πρόκειται για τη δημιουργία πλούτου και προόδου για όλους, κατά βάθος γνωρίζουμε ότι δεν είναι ούτε υποστηρικτικό, ούτε δίκαιο, ούτε χωρίς αποκλεισμούς, ούτε δημοκρατικό, εξαιρώντας μεγάλους τομείς του πληθυσμού προς όφελος των μεγάλων εταιρειών.
Επειδή το καπιταλιστικό σύστημα στην παγκοσμιοποίηση έχει σχεδιαστεί για να επιβάλλει παγκόσμιες πολιτικές και οικονομικές φόρμες που δεν σέβονται τις τοπικές οργανωτικές μορφές που δεν συμμορφώνονται με το σχέδιο επέκτασής του, μετατρέποντας κάθε κοινωνική δραστηριότητα σε εμπόρευμα και επιχειρηματική ευκαιρία.
Επειδή συνεπάγεται την πρόκληση της οικοδόμησης νέων τρόπων πολιτικής, οι οποίοι είναι χωρίς αποκλεισμούς, συμμετοχικοί και διαφανείς, έχοντας λογοδοσία, πραγματοποιώντας τις δράσεις τους μπροστά στο λαό και γυρίζοντας την πλάτη τους στην οικονομική εξουσία.
Και εδώ είναι που το έργο του Σίλο αποκτά μια μετασχηματιστική ιστορική προοπτική, γιατί περιλαμβάνει μια ηθική, μια ευαισθησία, μια συλλογική δέσμευση ότι κανένα μέλος της κοινωνίας δεν θα αποκλειστεί, ούτε θα γίνει αόρατο.
Καθώς το 2020 σηματοδοτεί τη δέκατη επέτειο από την ανάδυση της Ομοσπονδίας Ανθρωπιστικών Κομμάτων και περισσότερες από τρεις δεκαετίες από τη γέννηση των πρώτων ανθρωπιστικών πολιτικών συλλογών, είναι μια καλή στιγμή να σκεφτούμε την πολιτική μας δράση. Σχετικά με τα επιτεύγματα, τις μορφές και τις πρακτικές που πρέπει να διατηρηθούν, να αλλάξουν ή να εμβαθύνουν προκειμένου να προχωρήσουμε στον εξανθρωπισμό του άμεσου περιβάλλοντός μας.
«Το ερώτημα είναι αν θα είμαστε θεατές της ζωής ή υποστηρικτές δράσεων που οργανώνουν τη μεταμόρφωση γύρω μας, πραγματικοί ζωτικοί μεταμορφωτές που μετρούν και προβάλλουν στις πράξεις τους τις συνέπειες που θα παράγουμε στον εαυτό μας και τους άλλους.
«Στη συνέχεια, πρέπει να υποθέσετε και να δώσετε μια απάντηση ανώτατης εποικοδομητικής εξέγερσης σε αυτό το περιβάλλον σε κρίση και σε αλλαγή και, συνεπώς, η πρότασή μας είναι η δράση που προωθεί την ταυτόχρονη προσωπική και περιβαλλοντική τροποποίηση, εκείνη η δράση που προκαλεί σκόπιμα την αλλαγή και την κατευθύνει με μια αίσθηση ανοιχτού μέλλοντος, ευρύ και γενναιόδωρο, και έτσι θα δείτε σύντομα να αναγεννιέται με δύναμη στις καρδιές των ανθρώπων και των λαών, το φως της ζωής.
«Η πρότασή μας είναι η χαρούμενη, αποφασιστική και μόνιμη Μεταμορφωτική Δράση. Μεταμορφωτική δράση που είναι γεμάτη πρόθεση, προσανατολισμένη στην εξανθρωπιστική αλλαγή του εαυτού μας, του περιβάλλοντος που μας περιβάλλει και όλης αυτής της γης, της γης μας».
Σίλο (1989)
Διεθνής συντονιστική ομάδα
Ομοσπονδία Ανθρωπιστικών Κομμάτων
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens
