Όλα αλλάζουν πολύ γρήγορα και συνεχίζουν να επιταχύνονται. Δεν είναι μόνο τα εξωτερικά γεγονότα που επισπεύδονται ή η αναμφισβήτητη τεχνολογική επιτάχυνση. Επίσης, οι πεποιθήσεις μας τροποποιούνται από τον κανόνα των περιστάσεων και νέες αντιλήψεις προκύπτουν, με τέτοιο τρόπο ώστε αυτό που επιβεβαιώναμε μέχρι πρόσφατα, αξίζει σήμερα σοβαρές αμφιβολίες. Βρισκόμαστε σε μια εποχή που ένας τρόπος ζωής, ένα στυλ, ένας τρόπος ύπαρξης στον κόσμο φτάνει στο τέλος του. Μια πολιτιστική φόρμα κλείνει ενώ η νέα μόλις και προσπαθεί να γεννηθεί.
Αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε τι δεν είδαμε στο παρελθόν, αν και ήταν μπροστά στα μάτια μας όσο είναι και τώρα. Αυτή η ανατροπή των πεποιθήσεων αφήνει περιθώρια για την εμφάνιση νέων εικόνων και δημιουργεί στάσεις και συμπεριφορές που είναι καλύτερα προσαρμοσμένες στις σημερινές εποχές.
Σχεδόν σε όλους τους τομείς μπορεί να παρατηρηθεί αυτή η αληθινή μετάλλαξη, η οποία αρχικά εμφανίζεται μέσα μας και στη συνέχεια εξωτερικεύεται και πραγματοποιείται επίσης στον κόσμο.
Μερικές φορές αυτή η δυσπιστία πονάει λίγο, είναι παρόμοια με την απογοήτευση ή την απώλεια της αφέλειας. Αλλά συνοδεύεται επίσης από ένα αίσθημα απελευθέρωσης, απόκτησης συνοχής και ανάπτυξης.
Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, όταν αρχίζουν να γίνονται ανεπίτρεπτες οι συνηθισμένες πατριαρχικές συμπεριφορές, η μάτσο αλαζονεία, οι χειρονομίες τις οποίες τόσες φορές προτιμήσαμε να αποφύγουμε να επικρίνουμε, να κοιτάξουμε από την άλλη και να προχωρήσουμε με αντιφατικό και ακόμη και υποκριτικό τρόπο. Ωστόσο, σήμερα αισθανόμαστε ότι δεν μπορούμε πλέον να κρύβουμε ή να συνεχίζουμε να συγκαλύπτουμε τη βία, από όπου και αν προέρχεται, ειδικά αν πρόκειται για συναγωνιστές. Τώρα ζητάμε συνοχή.
Χάρη στην εμφάνιση των φεμινιστικών κινημάτων σε όλο τον κόσμο, στους επαναλαμβανόμενους αγώνες, στις καταγγελίες τους, σιγά σιγά κάτι αδιανόητο πήρε σάρκα και οστά: η γυναικεία αλληλεγγύη, αυτή η σχέση αμοιβαίας υποστήριξης και συνεργασίας μεταξύ των γυναικών που δημιουργεί μια βάση αμοιβαίας εμπιστοσύνης.
«Εγώ σε πιστεύω» ήταν το σύνθημα μιας εκστρατείας για να κάνει ορατή και να ευαισθητοποιήσει γύρω από την εκ νέου θυματοποίηση και τη βία που βιώνει μια γυναίκα… και δεν ήταν απλά ο τίτλος μιας ενδιαφέρουσας εκστρατείας, αλλά μπήκε στο πετσί μας και άλλαξε την κουλτούρα, μέχρι που μας εξέπληξε το θάρρος μας όταν βγήκαμε να την υπερασπιστούμε, μια άλλη γυναίκα, για το γεγονός ότι είχε κακοποιηθεί.
Το καταφύγιο της αδιαφορίας έπαψε να είναι άνετο για να γινόμαστε συνεργοί και προτιμούμε να βγούμε από εκεί και να αρχίσουμε να αντιδρούμε.
Η εποχή της πατριαρχίας αρχίζει να γίνεται συγκεχυμένη, δεν θέλουμε να την στηρίζουμε πια και αρχίζει να φαίνεται πιθανό ότι παύει να υπάρχει στο μυαλό μας. Κατά συνέπεια, οι συμπεριφορές μας έχουν αλλάξει και κάνουμε νέες επιλογές. Δεν ανεχόμαστε πλέον τη βία κατά των γυναικών ή την κακοποίηση, την παρενόχληση ή, ακόμη λιγότερο, τον βιασμό. Για να μην αναφέρουμε τη γυναικοκτονία. Απλώς επειδή δεν μπορούμε να κρύψουμε την απέχθειά μας απέναντι σε εκείνους που ασκούν αυτό το είδος επιθετικότητας.
Κατανοούμε, φυσικά, ότι είμαστε όλες και όλοι, με περισσότερους από έναν τρόπους, θύματα της πατριαρχικής κουλτούρας. Επομένως, δεν δικάζουμε τα εγκλήματα του ματσισμού, οι δικαστές είναι αυτοί που πρέπει να το κάνουν. Εναπόκειται σε αυτούς να φέρουν εις πέρας τις διαδικασίες, να διερευνήσουν τις υποθέσεις και να εκδώσουν τις αποφάσεις τους. Ελπίζουμε ότι ασκούν το ρόλο που τους αντιστοιχεί.
Δεν θέλουμε να ενοχοποιήσουμε: γνωρίζουμε ότι η ενοχή οδηγεί σε μνησικακία και εκδίκηση. Αλλά, καταλαβαίνουμε επίσης ότι κάθε άνθρωπος έχει πρόθεση και είναι υπεύθυνος για τις συνέπειες των πράξεών του, ανεξάρτητα από το αν είναι ορατές σε όλους. Νιώθουμε έτοιμες να υπερασπιστούμε τα θύματα, να τους προσφέρουμε προστασία. Ποντάρουμε στο να τις πιστέψουμε γιατί και εμάς μας πλακώνει μια ολόκληρη συλλογική ιστορία υποταγής και κακοποίησης που σήμερα δεν θα συνεχίσουμε να αρνούμαστε.
Θέλουμε να ξεκινήσουμε αποζημιώνοντας διπλά το κακό που έχει γίνει: δεν θα δικαιολογούμε πλέον τη βία και θα συνεχίσουμε να εκπαιδεύουμε, να διευκρινίζουμε, να ευαισθητοποιούμε, να ενδυναμώνουμε, να εξανθρωπίζουμε. Πρόκειται για γυναίκες και άνδρες που μπορούν να συμμετέχουν οικοδομώντας μια νέα κουλτούρα στην οποία κυριαρχεί η ισοτιμία. Θα προχωρήσουμε παραπέρα, θα συνεχίσουμε να προσθέτουμε στις απαιτήσεις των δημόσιων πολιτικών για προστασία, πρόληψη και αποκατάσταση που έχουν ήδη αρχίσει να πραγματοποιούνται.
Αν έχουμε βιώσει την αλλαγή του βλέμματος στον εαυτό μας, τότε θα είναι δυνατόν να συνοδεύσουμε αυτόν τον μετασχηματισμό σε πολλές, πολλούς άλλους, που τολμούν να υιοθετήσουν αποφασιστικά μη-βίαιες μορφές συμπεριφοράς, να κινηθούν προς σχέσεις φροντίδας, αληθινής καλοσύνης και ελπίζουμε – κάποια μέρα – να είμαστε σε θέση να φερόμαστε τους άλλους όπως θέλουμε να μας φέρονται.
Μετάφραση από τα ισπανικά: Pressenza Athens