Ακαδημαϊκοί δημοσιεύουν επιστολή αλληλεγγύης με τη Δυτική Σαχάρα

Καθηγητές από τα Πανεπιστήμια του Σάσεξ, του Πρίνστον, του Κάρλετον και του Έξετερ έχουν δημοσιεύσει μια επιστολή καλώντας για συνυπογραφές, με σκοπό την ένδειξη αλληλεγγύης με τη Δυτική Σαχάρα.

Ως μελετητές, ερευνητές, ακτιβιστές και ενδιαφερόμενα άτομα, εμείς, οι υπογράφοντες, καταδικάζουμε έντονα τη διακήρυξη του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ που αναγνωρίζει την κυριαρχία του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα.

Η Δυτική Σαχάρα είναι μια περίπτωση άλυτης αποαποικιοποιήσης.

Η αποαποικιοποιήση δεν είναι μόνο μια νομική διαδικασία, αλλά ένας πολιτικός αγώνας, που συχνά διεξάγεται μέσω της παγκόσμιας δημόσιας σφαίρας. Η παγκόσμια κοινή γνώμη, η διεθνική αλληλεγγύη και η παγκόσμια προσοχή υπήρξαν ιστορικά αναπόσπαστο μέρος των επιτυχημένων αγώνων αποαποικιοποιήσης, από την Αλγερία έως την Παλαιστίνη. Οι αντι-αποικιακοί αγώνες στη Δυτική Σαχάρα δεν είχαν διεθνή ορατότητα, που θα χρησίμευε στις αλληλέγγυες προσπάθειες ώστε να διορθωθεί η κατάσταση.

Η αλληλεγγύη προς την αυτοδιάθεση των Σαχαράουι απαιτεί τη συνεργασία με υπάρχουσες ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ακτιβιστών για την παροχή αυξανόμενης προβολής αυτού του αγώνα και για την προώθηση της ευαισθητοποίησης των όσων διακυβεύονται.

Στεκόμαστε με αλληλεγγύη στο δικαίωμα αυτοδιάθεσης του λαού των Σαχαράουι και, ως εκ τούτου, ζητούμε τα εξής:

1. Η διακήρυξη του Τραμπ που αναγνωρίζει την κυριαρχία του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα πρέπει να ακυρωθεί. Ο Τραμπ αναγνώρισε τους ισχυρισμούς του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα με αντίτιμο την εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεών του με το Ισραήλ. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ διαπραγματεύτηκαν την πώληση εναέριων αεροσκαφών στο Μαρόκο, διαιωνίζοντας ένα μακροχρόνιο σχέδιο στρατιωτικής υποστήριξης των ΗΠΑ για αποσταθεροποιητικά, αποικιστικά καθεστώτα στην περιοχή. Το δούναι και λαβείν καθιστά προφανές την αλληλένδετη αποικιοκρατία του Ισραήλ στην Παλαιστίνη και του Μαρόκου στη Δυτική Σαχάρα – και τη σύνδεσή τους με τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Η αποαποικιοποιήση της Δυτικής Σαχάρας δεν αφορά μόνο την τήρηση των κανόνων του ΟΗΕ για αυτοδιάθεση ενάντια σε ξένη κυβέρνηση. Είναι επίσης θέμα αποτροπής αποικιακών και κατοχικών δυνάμεων που έχουν αποσταθεροποιήσει εδώ και πολύ καιρό την Αφρική και τη Μέση Ανατολή.

Η Δυτική Σαχάρα, μια πρώην ισπανική αποικία, παραμένει μη αυτοδιοικούμενη επικράτεια από τότε που το Μαρόκο εισέβαλε και προσάρτησε μεγάλο μέρος της περιοχής το 1975. Η μαροκινή εισβολή διέκοψε τη διαδικασία αποαποικιοποιήσης με σκοπό την αυτοδιάθεση, που καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ. Το δικαίωμα των Σαχαράουι στην αυτοδιάθεση έχει αναγνωριστεί από το Διεθνές Δικαστήριο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, την Αφρικανική Ένωση (ΑΕ), τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η αναγνώριση των ΗΠΑ της προσάρτησης της Δυτικής Σαχάρας από το Μαρόκο είναι άνευ προηγουμένου και υποστηρίζει την αποικιακή κατοχή και, ως εκ τούτου, πρέπει να ακυρωθεί.

2. Οι όροι της ειρηνευτικής διαδικασίας του ΟΗΕ ή της Αφρικανικής Ένωσης πρέπει να γίνουν αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης και να ξεκινήσουν εκ νέου να ισχύουν. Η Δυτική Σαχάρα βρίσκεται σε πόλεμο από τις 13 Νοεμβρίου 2020. Το 2016, το Μαρόκο παραβίασε τους όρους της κατάπαυσης του πυρός, για τους οποίους είχε μεσολαβήσει ο ΟΗΕ το 1991, με το Μέτωπο Polisario, χτίζοντας έναν δρόμο απέναντι από το Guerguerat (μια περιοχή υπό τον έλεγχο του Μετώπου Polisario) χωρίς τη συγκατάθεση του Σαχαράουι. Όταν, το Νοέμβριο του 2020, το Μαρόκο απέτρεψε με βία τους ειρηνικούς διαδηλωτές Σαχαράουι από το να εμποδίσουν την εμπορική διέλευση σε αυτόν τον δρόμο που παραβιάζει τους όρους της κατάπαυσης του πυρός, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός των Σαχαράουι (SPLA) ανακοίνωσε την επανάληψη του ένοπλου αγώνα. Ωστόσο, αυτή η ειρηνευτική διαδικασία είκοσι εννέα ετών είχε υποσκαφτεί πολύ πριν από την πρόσφατη αναίρεσή της. Αυτό οφείλεται κυρίως στα εμπόδια που έθετε το Μαρόκο στις επανειλημμένες προσπάθειες για τη διοργάνωση ενός καθυστερημένου δημοψηφίσματος για την αυτοδιάθεση της αποικίας, με αποτέλεσμα την παραίτηση του τελευταίου προσωπικού απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για τη Δυτική Σαχάρα, Horst Köhler, τον Μάιο του 2019.

3. Η ειρηνευτική διαδικασία του ΟΗΕ στη Δυτική Σαχάρα πρέπει να επανενεργοποιηθεί και να επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει και ζητήματ παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η αποστολή του ΟΗΕ για το δημοψήφισμα στη Δυτική Σαχάρα (MINURSO) είναι η μόνη ειρηνευτική αποστολή που ιδρύθηκε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου που στερείται εντολής έρευνας για ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επομένως, πρέπει να δοθεί στον ΟΗΕ εντολή και γι’ αυτόν τον τομέα. Η άνευ προηγουμένου κίνηση αναγνώρισης που έκανε ο Πρόεδρος Τραμπ της κυριαρχίας του Μαρόκου έναντι της Δυτικής Σαχάρας περιελάμβανε μια δήλωση για την υποστήριξή του στο «Σχέδιο Αυτονομίας» που το Μαρόκο πρότεινε για πρώτη φορά ως λύση στη σύγκρουση για τη Δυτική Σαχάρα το 2007. Ωστόσο, δεδομένης των ισχυρών αποδείξεων για τη βάναυση καταστολή των ακτιβιστών του Σαχαράουι και των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εναντίον πολιτικών κρατουμένων των Σαχαράουι (αναφέρονται από ενώσεις Σαχαράουι όπως η Equipe Media, η CODAPSO και η ASVDH, αλλά και από διεθνείς οργανισμούς όπως το Human Rights Watch και η Διεθνής Αμνηστία), το προτεινόμενο σχέδιο αυτονομίας του Μαρόκου δεν είναι ούτε ρεαλιστικό ούτε αξιόπιστο.

4. Οι πολυεθνικές εταιρείες πρέπει να αποεπενδύσουν από την εμπορευματοποίηση των πόρων της Δυτικής Σαχάρας προτού επιτευχθεί μια πολιτική λύση στη σύγκρουση, που συμφωνήθηκε και από τα δύο μέρη. Καθ ‘όλη τη διάρκεια της πρόσφατης κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στο Μαρόκο και το μέτωπο Polisario, πολυεθνικές εταιρικές επιχειρήσεις συνεργάστηκαν με το Μαρόκο για να εξερευνήσουν παράνομα τα αποθέματα πετρελαίου της Δυτικής Σαχάρας, να επενδύσουν σε έργα οικονομικής ανάπτυξης και να εκμεταλλευτούν τους πόρους της Δυτικής Σαχάρας, όπως: φωσφορικά άλατα, άνεμο, άμμο, γεωργικά προϊόντα και αλιεία. Όπως κατέληξε το 2002 ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ για νομικά θέματα, Hans Corell, η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της Δυτικής Σαχάρας, χωρίς τη συγκατάθεση των Σαχαράουι, συνιστά άμεση παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2015, το 2016 και το 2018, καθώς και ακροάσεις στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου το 2015, σχετικά με τις εμπορικές συμφωνίες ΕΕ-Μαρόκου που περιλαμβάνουν πόρους από την κατεχόμενη Δυτική Σαχάρα, μας οδηγούν στο ίδιο συμπέρασμα όπως και η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Νότιας Αφρικής το 2018 σχετικά με τις εξαγωγές φωσφορικών αλάτων από την κατεχόμενη Δυτική Σαχάρα.

Υπογράφουν: Alice Wilson (Πανεπιστήμιο Sussex), Mark Drury (Πανεπιστήμιο Princeton), Vivian Solana (Πανεπιστήμιο Carleton) και Meriem Naïli (Πανεπιστήμιο Exeter).

Αν επιθυμείτε να υπογράψετε, ελάτε σε επικοινωνία.

Μετάφραση από αγγλικά: Pressenza Athens.