39 οργανώσεις από όλη την Ευρώπη ενώνουν τις φωνές τους ξανά ζητώντας να μάθει ο κόσμος τους όρους που έχει υπογράψει η ΕΕ με τις φαρμακευτικές εταιρείες στις συμβάσεις για τα εμβόλια. Συμβάσεις που – θυμίζουμε – πληρώνει με τα λεφτά των ευρωπαίων φορολογουμένων. Άποψή τους είναι ότι για να θεωρηθεί συνολικά επιτυχημένη η στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια, η διαφάνεια – και κατά συνέπεια η λογοδοσία – είναι βασική προϋπόθεση.

Χαιρετίζουμε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι τώρα στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τα εμβόλια, την κοινή πρωτοβουλία για τις προμήθειες εμβολίων κατά της COVID19. Είναι πράγματι αξιέπαινο το γεγονός ότι η ΕΕ μιλά με μία φωνή στις διαπραγματεύσεις με τις φαρμακευτικές εταιρείες.

Συμφωνούμε με την Επίτροπο Κυριακίδη ότι «η διαφάνεια δημιουργεί εμπιστοσύνη και η εμπιστοσύνη είναι κλειδί».[1] Η διαφάνεια εγγυάται την λογοδοσία και τον έλεγχο, που είναι και τα δύο ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της εμπιστοσύνης στα εμβόλια, την εμπιστοσύνη του κοινού στον συνολικό χειρισμό της πανδημίας, τη χρηστή διακυβέρνηση, τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας και την προστασία της ασφάλειας των ασθενών.

Επιπρόσθετα από τον κατάλογο των ερωτήσεων που υποβλήθηκαν νωρίτερα το φθινόπωρο,[2] θα θέλαμε να διευκρινίσουμε τα τρέχοντα αιτήματά μας, έχοντας ως στόχο την αύξηση της διαφάνειας στις ανταλλαγές, τις διαπραγματεύσεις και τις συμφωνίες της ΕΕ με φαρμακευτικές εταιρείες και να προτείνουμε ένα νέο πλαίσιο διαφάνειας για μελλοντικές διαπραγματεύσεις σε ζητήματα κοινών προμηθειών:

Χαιρετίζουμε τη δέσμευση που ανέλαβε η Επίτροπος Κυριακίδη να δημιουργήσει αίθουσες ανάγνωσης για την πρόσβαση σε επιλεγμένα και ολιγοστά μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε αναδιαμορφούμενες εκδοχές των συμβάσεων που υπογράφηκαν με εταιρείες, μόλις ολοκληρωθούν όλες οι διαπραγματεύσεις. Προς τούτο, η Επιτροπή πρέπει να παρουσιάσει ένα λεπτομερές χρονοδιάγραμμα και να εξηγήσει εκ των προτέρων τι είδους πληροφορίες δεν θα γίνουν γνωστές στα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Αυτό το θετικό πρώτο βήμα, ωστόσο, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί επαρκές για να εξασφαλίσει την αναμενόμενη διαφάνεια γύρω από την πρόοδο των συμφωνιών αγοράς υποψηφίων εμβολίων που οι Ευρωπαίοι πολίτες επιθυμούν αλλά και δικαιούνται.

Συμφωνούμε με τη Γενική Διευθύντρια Σάντρα Γκαλίνα ότι οι αίθουσες ανάγνωσης δεν ήταν καμία σπουδαία επιτυχία.[3] Η προηγούμενη εμπειρία δείχνει πράγματι ότι οι αίθουσες ανάγνωσης είναι πιο σχετικές και χρήσιμες κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, όχι εκ των υστέρων. Ως εκ τούτου, καλούμε την Επιτροπή να παράσχει στους ευρωβουλευτές ασφαλή πρόσβαση στα έγγραφα που αφορούν τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις.

Όσον αφορά τις συμβάσεις που έχουν ήδη υπογραφεί, για τις οποίες έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις, πρέπει να είναι προσβάσιμες σε κάθε πολίτη βάσει του δικαιώματος πρόσβασης σε έγγραφα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εάν οι εμπορικές πτυχές των συμφωνιών μπορούν να αποκαλυφθούν μόνο αναδρομικά, η εμπιστευτικότητα δεν μπορεί να αποκλείσει την έγκαιρη δημοσίευση των ανατυπωμένων εκδοχών των συμβάσεων που, αναγνωρίζουμε ότι περιέχουν ευαίσθητες διατάξεις, με επιπτώσεις στην ασφάλεια των ασθενών και στη δημόσια υγεία, όπως για παράδειγμα διατάξεις περί αποζημίωσης ευθύνης.

Τα εθνικά κοινοβούλια θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις συμβάσεις στο σύνολό τους ως μέρος του δικαιώματος και του καθήκοντός τους να ελέγχουν όλες τις πτυχές του τρόπου που απαντά η ΕΕ στην πανδημία COVID19.

Βασιζόμενοι στην επιτυχία της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα εμβόλια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να αδράξει την ευκαιρία και να θέσει ένα θετικό προηγούμενο διαφάνειας και χρηστής διακυβέρνησης, ενημερώνοντας εκ των προτέρων τις εταιρείες ότι τυχόν συμφωνίες που προκύπτουν από μελλοντικές κοινές πρωτοβουλίες προμηθειών, θα δημοσιεύονται στο τέλος. Τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη δύναμη ζύμωσης και διαπραγμάτευσης για να το ορίσουν αυτό ως προαπαιτούμενο στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν συζητούνται θέματα που αφορούν τη δημόσια υγεία και όταν επενδύονται δημόσια κεφάλαια που μοιράζονται το ρίσκο της Έρευνας & Ανάπτυξης και της διαδικασίας κατασκευής, όπως γίνεται επί του παρόντος στη διαδικασία ανάπτυξης εμβολίων κατά της COVID19. Η μελλοντική, ουσιαστική διαφάνεια (ακόμη και αν η εφαρμογή της γίνει κατόπιν της υπογραφής των συμβάσεων) θα αλλάξει τη δυναμική των διαπραγματεύσεων, θα ενισχύσει τη διαπραγματευτική δύναμη των κυβερνήσεων και θα διαλύσει οποιαδήποτε δυσπιστία και καχυποψία.

Υπογράφουν οι οργανώσεις:

1.Access to Medicines Ireland
2.AIDES,France
3.AIM – International Association of Mutual Benefit Societies
4.ALTER-EU
5.Altroconsumo, Italy
6.BEUC, The European Consumer Organisation
7.Centre for Research on Multinational Corporations(SOMO)
8.Consumer Association the Quality of Life-EKPIZO
9.Corporate Europe Observatory (CEO)
10.ECL Access to Medicines Task Force
11.European AIDS Treatment Group (EATG)
12.European Alliance for Responsible R&D and Affordable Medicines
13.European Institute of Women’s Health (EIWH)
14.European Patients’ Forum (EPF)
15.European Public Health Alliance (EPHA)
16.France Assos Santé
17.Global Health Advocates, France
18.Grupo de Ativistas em Tratamentos (GAT)
19.KEI Europe
20. International Society of Drug Bulletins
21. La Ligue Contre le Cancer,France
22. Mario Negri Institute
23. Médicins du Monde
24. NoGracias,Spain
25. Observatoire de la transparence dans les politiquesdu médicament (OTMeds)
26. Organización de Consumidores y Usuarios (OCU),Spain
27. Pharmaceutical Accountability Foundation
28. Prescrire
29. Public Eye
30. Salud Por Derecho, Spain
31. Standing Committee of European Doctors (CPME)
32. T1International
33. Test Aankoop/Test Achats
34. Transparency International EU
35. Transparency International Health Initiative
36.TranspariMED37. UFC-Que Choisir (France)
38. Universities Allied for Essential Medicines Europe(UAEM)
39. Wemos

Υπογράφουν ατομικά
Ellen t’ Hoen, Director, Medicines Law & Policy
Sarah Steingrüber, Curbing Corruption

Μετάφραση από αγγλικά: Pressenza Athens.