Γράφει η Susana Chialina*

Τα σημερινά λεγόμενα κράτη δικαίου και οι διάφορες Μάγκνα Κάρτα ή συντάγματα ξεκινούν ήδη χιλιάδες χρόνια πριν από ξεπερασμένα, αρχαϊκά, μεροληπτικά και βίαια μοντέλα και κοινωνικά συστήματα και έχουν δώσει μορφή σε έναν τύπο εκδικητικού πολιτισμού, που είναι εμφυτευμένος σήμερα στην καρδιά της Δύσης.

Βρίσκουμε τους πρώτους νομικούς κώδικες δικαιοσύνης που διατηρούνται από τις πόλεις κράτη, όπως ο κώδικας του Χαμουραμπί ή άλλοι παλιότεροι, όπως του Εντεμένα ή του Ουρουκαγκίνα, όπου η εξουσία προέρχεται από έναν θεό άγνωστο στην καρδιά των ανθρώπων που δίνει φωνή σε ένα κοινωνικό σύστημα ιερατικό, ολιγαρχικό και πλουτοκρατικό για να συνεχίσουν να διαιωνίζουν την εξουσία τους και την επιρροή τους ίσως με λιγότερες υπερβολές. Έτσι, οι βασιλιάδες, οι ιερείς, οι έμποροι και οι πολεμιστές ή «ισχυροί άντρες», όπως αποκαλούνταν οι τελευταίοι, μοιράστηκαν την εξουσία του μονοπωλίου επί του λαού, μεταμφιέζοντας τις διακρίσεις και την εκδίκηση σε δικαιοσύνη αποκατάστασης.

Μέχρι σήμερα μετά από χιλιάδες χρόνια που διακηρύσσεται ότι «χωρίς δικαιοσύνη δεν υπάρχει ειρήνη» εμείς – αγγελιοφόροι ενός νέου κόσμου – διακηρύσσουμε ότι «από την ειρήνη έρχεται δικαιοσύνη», ειρήνη με εσένα τον ίδιο, με τον σύντροφό σου, τους γονείς σου, τον αδερφό σου, τον γείτονά σου, ειρήνη με αυτόν που σε έχει πληγώσει.

Εμείς – αγνοώντας τις σχέσεις που διέπουν τους λαούς – δηλώνουμε ότι η αναζήτηση ειρήνης και προσωπικής και κοινωνικής συμφιλίωσης είναι ο δρόμος που θα καταστήσει δυνατή την οικοδόμηση και τη συγκρότηση μιας νέας κουλτούρας δικαιοσύνης, μακριά από την εκδίκηση, ένα μονοπάτι προς μια νέα ελπίδα, όπου η ζωή και η ελευθερία του άλλου ανθρώπου είναι ισοδύναμη με τη δική μας, αν αρχίσουμε να παίρνουμε ως αρχή της ηθικής δράσης «να φέρομαι στους άλλους όπως θέλω να μου φέρονται».

Βρισκόμαστε βυθισμένοι σε μια ατομικιστική, υλιστική κουλτούρα που μας κάνει να ενεργούμε σύμφωνα με αξίες που μας διαχωρίζουν από το πιο σημαντικό πράγμα που είναι η «εσωτερική μας ενότητα».

Υποχρεούμαστε να δράσουμε με αντίφαση με τον εαυτό μας και ως εκ τούτου φέρνουμε οδύνη, εκδίκηση, εν συντομία «βία» στον κόσμο των σχέσεων. Αυτή η κουλτούρα δεν είναι χρήσιμη. Εναπόκειται σε εμάς να την αλλάξουμε, να μεταμορφώσουμε βαθιά τον εαυτό μας ξεκαθαρίζοντας την κατεύθυνση της ζωής.

Η πρόταση για αλλαγή δίνεται μέσω της συμφιλίωσης με όλα όσα μας έχουν επηρεάσει, που μας έχουν πληγώσει.

«Αν αναζητούμε την ειλικρινή συμφιλίωση με τον εαυτό μας και με εκείνους που μας πλήγωσαν πολύ είναι επειδή επιθυμούμε μια βαθιά μεταμόρφωση της ζωής μας. Μια μεταμόρφωση που θα μας βγάλει από τη μνησικακία στην οποία, τελικά, κανείς δεν συμφιλιώνεται με κανένα, ούτε καν με τον ίδιο του τον εαυτό.  Όταν φτάσουμε να κατανοήσουμε ότι εσωτερικά μέσα μας δεν κατοικεί ένας εχθρός, αλλά ένα ον γεμάτο ελπίδες και αποτυχίες, ένα ον στο οποίο μπορούμε να δούμε, σε μια σύντομη διαδοχή εικόνων, όμορφες στιγμές πληρότητας και στιγμές απογοήτευσης και μνησικακίας. Όταν φτάσουμε να κατανοήσουμε ότι ο εχθρός μας είναι ένα ον που επίσης έζησε με ελπίδες και αποτυχίες, ένα ον που επίσης είχε όμορφες στιγμές πληρότητας και στιγμές απογοήτευσης και μνησικακίας, θα στρέφουμε εξανθρωπιστικά το βλέμμα πάνω στο δέρμα της τερατωδίας». Σίλο, 2007. www.silo.net

*συμμετέχει στο Μήνυμα του Σίλου

Μετάφραση από τα ισπανικά: Pressenza Athens


Σχετικά άρθρα:

Το ντοκιμαντέρ «Πέρα από την εκδίκηση» στο youtube

«Η συμφιλίωση προϋποθέτει τον εξανθρωπισμό του θύτη»