Η νορβηγική επιτροπή Νόμπελ ανακοίνωσε σήμερα ότι απονέμει το Νόμπελ Ειρήνης για το 2020 στο Παγκόσμιο Πρόγραμμα Επισιτισμού του ΟΗΕ «για τις προσπάθειες που κάνει για την καταπολέμηση της πείνας, για τη συμβολή του στη βελτίωση των συνθηκών για την ειρήνη στις περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις και για τη δράση του ως κινητήρια δύναμη στις προσπάθειες για την αποτροπή της χρήσης της πείνας ως όπλο για τον πόλεμο και τις συγκρούσεις».
«Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Επισιτισμού είναι η μεγαλύτερη φιλανθρωπική οργάνωση στον κόσμο που αντιμετωπίζει την πείνα και προωθεί την επισιτιστική ασφάλεια. Το 2019, το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Επισιτισμού παρείχε βοήθεια σε περίπου 100 εκατομμύρια ανθρώπους σε 88 χώρες που είναι θύματα οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας και πείνας. Τα τελευταία χρόνια, η κατάσταση έχει χειροτερέψει. Το 2019, 135 εκατομμύρια άνθρωποι υπέφεραν από οξεία πείνα, ο υψηλότερος αριθμός εδώ και πολλά χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης προκλήθηκε από πολέμους και ένοπλες συγκρούσεις».
«Η πανδημία του κορονωϊού συνέβαλε σε μια έντονη αύξηση του αριθμού των θυμάτων πείνας στον κόσμο. Σε χώρες όπως η Υεμένη, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Νιγηρία, το Νότιο Σουδάν και η Μπουρκίνα Φάσο, ο συνδυασμός βίαιων συγκρούσεων και πανδημίας οδήγησε σε δραματική αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που ζουν στο χείλος της πείνας».
Θυμίζουμε ότι εδώ και μήνες είχαν γίνει πολλά ψηφίσματα, διεθνώς αλλά και από την Ελλάδα, για να απονεμηθεί το Νόμπελ Ειρήνης στους Γιατρούς της Κούβας και ειδικότερα στη διεθνή ιατρική ταξιαρχία «Χένρι Ριβ», για την αλληλεγγύη που έχουν επιδείξει σε όλο τον κόσμο κατά την περίοδο της πανδημίας. Εκκλήσεις για το Νόμπελ Ειρήνης είχαν γίνει, επίσης, για να δοθεί στον Ασάνζ, τον Σνόουντεν και τη Μάνινγκ.
Με αυτή την επιλογή η νορβηγική επιτροπή Νόμπελ καταφέρνει δύο πράγματα. Πρώτον, το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Επισιτισμού είναι μια ασφαλής επιλογή για το Νόμπελ Ειρήνης που δύσκολα θα επιφέρει κριτική για την Επιτροπή, όπως έχει γίνει σε προηγούμενα χρόνια με νικητές όπως ο Μπαράκ Ομπάμα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ δεν είναι η πρώτη φορά που απονέμεται σε κάποιον οργανισμό ή παρακλάδι του ΟΗΕ. Και δεύτερον, η επιλογή μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης παραβλέπει άλλες δράσεις και μέτρα, που αντιμετωπίζουν τα προβλήματα των πολέμων και των συγκρούσεων στη ρίζα τους και όχι μόνο τις επιπτώσεις τους. Η φιλανθρωπική δράση, ενώ μπορεί να είναι καίρια σε πολλές περιπτώσεις άμεσου κινδύνου, δεν μπορεί να λύσει προβλήματα δομικά τα οποία είναι και αυτά που έχουν, εξ αρχής, προκαλέσει την καταστροφή.
Το Καθολικό Βασικό Εισόδημα Άνευ Όρων ως δικαίωμα πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα από την φιλανθρωπία. Μέσω μιας αναδιανομής του πλούτου, μπορεί να παρέχει αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης εν καιρό ειρήνης. Τα επαρκή μέσα διαβίωσης μπορούν, σε κάποιες περιπτώσεις, να αποτρέψουν ένοπλες συγκρούσεις. Και σε καταστάσεις κρίσης προσφέρει μια μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στον πληθυσμό.
Το Νόμπελ Ειρήνης δεν αντικατοπτρίζει, σε καμία περίπτωση, το εύρος των δράσεων και των πρωτοβουλιών που πραγματοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο για την ειρήνη και τον τερματισμό των πολέμων. Αλλά δίνει μια μεγάλη προβολή μέσα από τις επιλογές που κάνει. Όταν οι επιλογές αυτές διατηρούν το status quo, τότε δεν είναι η ειρήνη αυτή που κερδίζει.
Σχετικά άρθρα:
Ξεκινάει σήμερα η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών για Βασικό Εισόδημα Άνευ Όρων
Δήλωση της ICAN για την απονομή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης 2017
