Στη θέση Ξηροκάμπια του Δήμου Ευρώτα στη Λακωνία έχει δρομολογηθεί με αποφάσεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου η ίδρυση και λειτουργία Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) και Χώρου Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) [1] μέσω προγράμματος σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), με προϋπολογισμό ύψους 169 εκατομμυρίων ευρώ.
Το παράδειγμα του συγκεκριμένου έργου επιβεβαιώνει δυστυχώς την αποτυχία ενσωμάτωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στα ανώτερα επίπεδα της λήψης αποφάσεων που διαμορφώνουν το πλαίσιο για τις μετέπειτα άδειες σχετικά με την εκτέλεση τέτοιων έργων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέστρεψε το σχέδιο για το συγκεκριμένο έργο με 31 διορθωτικές παρατηρήσεις που αφορούσαν σε ζητήματα περιβάλλοντος και σε υπερκοστολόγηση.
Ο ποταμός Ευρώτας ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) φιλοξενεί σπάνια είδη πανίδας και χλωρίδας προστατευόμενα από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000. Σύμφωνα με μελέτες του τμήματος Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας Π.Ε. Λακωνίας, η περιοχή Ξηροκάμπια Σκάλας του Δήμου Ευρώτα, λόγω της ύπαρξης εκεί του μεγαλύτερου υδροφόρου ορίζοντα της Νότιας Πελοποννήσου, έχει χαρακτηριστεί ως ακατάλληλη για οποιαδήποτε δραστηριότητα, πόσο μάλλον την δημιουργία ΧΥΤΥ. Από την λεκάνη του Ευρώτα τροφοδοτείται το δίκτυο ύδρευσης και το μεγαλύτερο μέρος του δικτύου άρδευσης Σκάλας, Περιστερίου, Φιλισίου, Γράμμουσας, Στεφανίας, Βλαχιώτη, Λέημονα, Έλους, Αστεριού και Γλυκόβρυσης. Μάλιστα η περιοχή ανήκει στα υπό προστασία υπόγεια υδατικά συστήματα. Ο χαρακτηρισμός δε της περιοχής Ξηροκάμπια από την Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία ως ύψιστης σημασίας με πλήθος σπηλαιολογικών ευρημάτων αποδεικνύει την ύπαρξη ασβεστολιθικών πετρωμάτων τα οποία παρουσιάζουν έντονη υδατοπερατότητα (Καρστικά φαινόμενα), επιβεβαιώνοντας την μελέτη του τμήματος – Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας Π.Ε. Λακωνίας, στις 10-1-2014.[2]
Κι ενώ από το 2013 εκκρεμεί προσφυγή του Δήμου Ευρώτα και των κατοίκων στο ΣτΕ ενάντια στους περιβαλλοντικούς όρους της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ο περιφερειάρχης Παναγιώτης Νίκας, ανακοινώνοντας την πράξη κήρυξης αναγκαστικών απαλλοτριώσεων που αφορά στην έκταση 91.050,96 τ.μ. στη Λακωνία (Ξηροκαμπιά της ΔΚ Σκάλας), για την κατασκευή ΜΕΑ – ΧΥΤΥ, χαρακτηρίζει το έργο ως: «Πολύ σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της διαχείρισης των απορριμμάτων» και αναφέρει ότι μέσα στον Οκτώβριο είναι δυνατό να υπογραφεί η έναρξη κατασκευής του.
Η Επιτροπή Αγώνα Κατοίκων Δήμου Ευρώτα λειτουργώντας κινηματικά προς την κατεύθυνση διακοπής του έργου, αναδεικνύει τη σημασία της πολιτικής δράσης χωρίς να κάμπτεται από τα δαιδαλώδη γραφειοκρατικά και διαδικαστικά προσκόμματα. Αντιτάσσεται οργανώνοντας και καλώντας τους κατοίκους του Δήμου Ευρώτα σε κοινές δράσεις που στόχο έχουν την ανάπτυξη συλλογικής φωνής ενάντια σε αποφάσεις, μηχανισμούς και διαδικασίες που αφήνουν από έξω την βούληση της τοπικής κοινωνίας για ένα έργο που όπως σημειώνουν: «Θα είναι ταφόπλακα για το Δήμο».
Μετά από τη μαζική κυκλική αυτοκινητοπορεία [3] σε Σκάλα-Έλος-Αστέρι-Γλυκόβρυση-Βλαχιώτη_Σκάλα, βρεθήκαμε και συζητήσαμε με τα μέλη της Επιτροπής Αγώνα: Κ. Καλαϊτζή, αγρότη, Πρόεδρο του Αγροκτηνοτροφικού Συλλόγου Λακωνίας, Γ. Μπλέτα, αγρότη στο Δήμο Ευρώτα -περιοχή Σκάλας και Βλαχιώτη, Ν. Βουδούρη, φυσικό, Γ. Κυλάκο, αρτοποιό, Δημοτικό Σύμβουλο -«Λαϊκή Συσπείρωση», Δ. Νταλιάνη, γεωπόνο, Δημοτικό Σύμβουλο –«Νέο Ξεκίνημα», Π. Λειμονίτη, γραφίστα -Κοινωνικός Συνεταιρισμός «Ουτοπία».
Πώς ξεκίνησε αυτός ο αγώνας;
Κ.Κ.: Οι κινητοποιήσεις ξεκίνησαν από απλούς ανθρώπους, αγρότες, επιστήμονες. Μια πολύ μικρή ομάδα στην αρχή, που εντοπίσαμε το πρόβλημα, ενδιαφερθήκαμε, κοιτάξαμε να ενημερωθούμε όσο γίνεται περισσότερο. Αργήσαμε μάλιστα να το ψάξουμε, γιατί ακούγαμε μεν για σκουπίδια, δεν είχαμε δώσει όμως βάση. Όσο το ψάχναμε, βλέπαμε ότι δεν ήταν τόσο απλό, εξυπηρετούσε συμφέροντα. Ο πρώην δήμαρχος μας, είχε σαν πρόεδρος του ΟΣΔΑ μεγαλύτερη ακόμη ευθύνη γιατί ήταν ενημερωμένος κι έπρεπε να έχει διαβάσει τη μελέτη που φέρνει ένα τέτοιο εγκληματικό έργο πάνω από υδροφόρο λεκάνη. Τα υπόγεια νερά είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Δεν μπορεί κάποιος να πει ότι, πέφτει εδώ ένα δηλητήριο και μένει εδώ. Θα φτάσει και στα σπίτια μας και στις καλλιέργειες μας. Όσο τα ψάχναμε τόσο βλέπαμε πόσο επικίνδυνο είναι.
Πριν είκοσι μήνες δημιουργήσαμε την Επιτροπή Αγώνα. Προσπαθούμε να μεγαλώσουμε την ομάδα καλώντας τον κόσμο από τα χωριά του Δήμου Ευρώτα σε ενημερώσεις –συζητήσεις σχετικά με τις επιπτώσεις της σχεδιαζόμενης Μ.Ε.Α και Χ.Υ.Τ.Υ. Κάνουμε ανοιχτό κάλεσμα γιατί είναι πολύ σοβαρό το θέμα και δεν μπορούν να το «τρέξουν» ούτε πέντε, ούτε επτά, ούτε δέκα άτομα.
Δ. Ντ.: Η σημερινή κινητοποίηση ήταν σε συνέχεια μια σειράς συμβολικών και επικοινωνιακών εκδηλώσεων που στόχο έχουν να ευαισθητοποιήσουν την κοινωνία, να δημοσιοποιήσουν τον προβληματισμό αλλά και να δηλώσουν το ανυποχώρητο του αγώνα. Είμαστε μια μικρή φτωχή κοινωνία και ο καθένας από το υστέρημα χρόνου και οικονομικό συνεισφέρει με όποιο τρόπο μπορεί ώστε να οργανωθεί αυτή η προσπάθεια.
Π.Λ.: Δεν τις έχουμε σαν κουλτούρα στην κοινωνία μας αυτού του τύπου τις δράσεις. Όσο καταλαβαίνουν όμως οι κάτοικοι ότι ο κάμπος που είναι η ατμομηχανή της Λακωνίας, θα πάρει και το στίγμα και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τη μόλυνση και τις οικονομικές επιπτώσεις, το κύμα αυτό θα μεγαλώνει σιγά-σιγά.
Ποια είναι η θέση της δημοτικής αρχής;
Κ.Κ.: Μετά από πίεση της Επιτροπής Αγώνα και των κατοίκων, έχει ταχθεί με ομόφωνη απόφαση δίπλα μας και κατά του έργου.
Ν.Β.: Το δημοτικό συμβούλιο έχει ψηφίσει ότι είναι ενάντια στους περιβαλλοντικούς όρους και γι αυτό έκανε και την προσφυγή μετά από πολύ πίεση στο ΣτΕ. Αλλά παρόλο που έχει ληφθεί αυτή η απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο, η Δημοτική Αρχή, δεν μας έχει συνδράμει ούτε με φυσική παρουσία, ούτε με υλικά μέσα, από τα πιο απλά, να βγει π.χ. ένα αυτοκίνητο με μια ντουντούκα, να τυπωθούν κάποια έντυπα κλπ. Ήταν μια απόφαση «στα χαρτιά» και σε νομικό επίπεδο. Δραττόμαστε της ευκαιρίας να ζητήσουμε (ό,τι έχουμε ζητήσει από τη Δημοτική Αρχή και σε προηγούμενη κινητοποίηση). Ζητάμε από την οικονομική επιτροπή του Δήμου να πράξει το αυτονόητο, να συγκληθεί και να υπερψηφίσει το κονδύλι για την αίτηση αναστολής [4] για να υπερασπίσει τους κατοίκους και τη ζωή τους, αλλιώς θα μας δίνει την εντύπωση ότι διευκολύνει το έργο με τη στάση της, αφού υπάρχει κίνδυνος να έρθουν οι μπουλντόζες άμεσα.
Η «Οδηγία ΣΠΕ» (Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση) [5] προβλέπει διαβούλευση με τους πολίτες ως προς την επίτευξη του στόχου της που αφορά στην ενσωμάτωση περιβαλλοντικών θεωρήσεων στην προετοιμασία και υιοθέτηση σχεδίων και προγραμμάτων με σκοπό την προώθηση βιώσιμης ανάπτυξης. Τηρήθηκε ο όρος της διαβούλευσης; Προσκλήθηκαν οι κάτοικοι του Δήμου Ευρώτα όσο και η Επιτροπή Αγώνα;
Ν.Β: Δημόσια διαβούλευση δεν μας έχουν ενημερώσει από το Δήμο αν έγινε, παρόλο που καταθέσαμε επίσημα αίτηση. Κανείς από τους πολίτες δεν θυμάται να έγινε κάτι τέτοιο.
Ποιο είναι το πλαίσιο της διεκδίκησης σας;
Ν.Β: Το βασικό αίτημα που βάζουμε ως προμετωπίδα είναι να ακυρωθεί η σύμβαση της Ειδικής Γραμματείας (ΣΔΙΤ) απορριμμάτων, δηλαδή να μη γίνει το έργο. Έχει τεράστιο περιβαλλοντικό κόστος αλλά και στο επίπεδο του οικονομικού κόστους είναι τεράστια η ζημιά που θα αντιμετωπίσουν οι κάτοικοι κι εδώ και σε άλλες περιοχές της Λακωνίας αφού θα αυξηθούν τα δημοτικά τέλη για τη διαχείριση των απορριμμάτων καθώς υπάρχουν αυξημένες ρήτρες ποσότητας για τα απορρίμματα, δηλαδή ανεξαρτήτου του πόσα απορρίμματα παράγουμε, βρέξει χιονίσει να το πω έτσι απλά, θα φτάνει στην πόρτα του εργοστασίου μια μεγάλη ποσότητα απορριμμάτων που θα την πληρώνουμε εμείς από την τσέπη μας.
Έχουμε μία χωροθέτηση που γίνεται πάνω στο μεγαλύτερο υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής, ουσιαστικά πάνω στο υπόγειο σύστημα υδατικών πηγών του Βασιλοπόταμου, που επικοινωνεί και με τον Ευρώτα και από τον οποίο αρδεύεται όλη η περιοχή εδώ, οι πορτοκαλεώνες που βλέπετε μέχρι τη Σκάλα το Γκρεμίσιο και τη Στεφανιά. Βρίσκεται δε και στα 430 μέτρα από την κοίτη του Ευρώτα σε ευθεία γραμμή. Αναπόφευκτα θα φέρει μεγάλη περιβαλλοντική ζημιά. Γιατί πρώτον όσα μέτρα κι αν παρθούν υπάρχουν και οι ανθρώπινες αστοχίες και δεύτερον το συγκεκριμένο έργο το κάνει μια μεγάλη επιχείρηση. Δεν τους εμπιστευόμαστε, το λέμε καθαρά, κι αυτό έχει φανεί κι από άλλες περιοχές όπου έχουν αναλάβει μεγάλες επιχειρήσεις παρόμοια έργα, είτε διαχείριση απορριμμάτων, είτε εξορύξεις, όπως είναι πάνω στον ελληνικό χρυσό όπου έχουμε δει τί περιβαλλοντική καταστροφή υπάρχει, όπως είναι στο Γραμματικό, όπως είναι στο ΧΥΤΑ Φυλής που έπρεπε να έχει κλείσει εδώ και χρόνια. Έχουμε δει εκεί ότι η ανθρώπινη ζωή και το περιβάλλον μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα. Κυριαρχεί δυστυχώς το κέρδος. Γι’ αυτό ζητάμε να μην εφαρμοστεί αυτή η σύμβαση απορριμμάτων. Αυτό το έργο θα είναι ταφόπλακα για το Δήμο
Ζητάμε επίσης να καθαριστεί ο χώρος της ενδιάμεσης διαχείρισης απορριμμάτων που είναι παραπλήσια της θέσης Ξηροκάμπια όπου συγκεντρώνονταν τα απορρίμματα του Δήμου Ευρώτα, με προφανή σκοπό να λειτουργήσει ως προπομπός του ΣΔΙΤ που γίνεται τώρα.
Το τρίτο που ζητάμε είναι το αυτονόητο για εμάς, διαχείριση των απορριμμάτων με δημόσιο χαρακτήρα, δηλαδή κατασκευή μονάδας διαχείρισης των απορριμμάτων της οποίας την τοποθεσία θα την ορίζει κρατικός φορέας. Δεν θα πηγαίνει να κάνει αίτηση ένας ιδιώτης με δικά του κριτήρια, θα την κάνει κρατικός φορέας, αξιοποιώντας την επιστημονική γνώση και την τεχνολογία που σήμερα το 2020 έχει προχωρήσει πολύ.
Αν μπει ως κριτήριο η ανθρώπινη ζωή, η προστασία του περιβάλλοντος, η ανακύκλωση, η τεχνολογία μπορεί να εξυπηρετήσει αυτούς τους σκοπούς και να γίνει ένα σωστό έργο με δημόσιο χαρακτήρα που να είμαστε όλοι περήφανοι και για το έργο και για τη διαχείριση των απορριμμάτων μας με έναν τέτοιο τρόπο. Εννοείται ότι δεν θέλουμε να γυρίσουμε στις εποχές των Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ), αλλά δεν μπορούμε να μπούμε στη λογική για να λυθεί αυτό το πρόβλημα να γίνει κάτι χειρότερο και περιβαλλοντικά και οικονομικά.
Γ.Κ: Ενώ σε άλλες χώρες στοίχιζε γύρω στα 320 ευρώ ο τόνος τα σκουπίδια, εδώ το έχουνε φτάσει στα 720. Σχεδόν έχουν υπερδιπλασιάσει το κόστος που θα το πληρώσουμε εμείς και σαν πολίτες μέσα από τη φορολογία μας κι από τα επιπλέον δημοτικά τέλη. Ζητάμε ένα δημόσιο χαρακτήρα έτσι ώστε να μην πηγαίνουν τα κέρδη στις μεγάλες εταιρείες αλλά να επιστρέφουν στους κατοίκους. Ένα άλλο πράγμα που πρέπει να γίνεται με τα σκουπίδια είναι η ανακύκλωση, η διαλογή στην πηγή.
Δ.Ντ.: Για την ανακύκλωση καταγγέλλουμε πολιτικά το Δήμο Ευρώτα, διότι κάνει ανακύκλωση στα χαρτιά χρησιμοποιώντας πιστώσεις από χρήματα των πολιτών, τα ανταποδοτικά τέλη, και ουσιαστικά παράγει σύμμικτα, δηλαδή βαφτίζει τα σύμμικτα ανακύκλωση.
Γ.Κ: Όταν γίνει αυτό το εργοστάσιο δεν θα μπορεί ο Δήμος να κάνει ανακύκλωση στην πηγή που ζητάμε εμείς, γιατί είναι συγκεκριμένες οι ποσότητες που πρέπει να πηγαίνεις στην ΤΕΡΝΑ. Αν ρίξει λεφτά ο Δήμος για να κάνει ανακύκλωση, θα τους πηγαίνει λίγη ποσότητα και πάλι θα πληρώνει τα ίδια λεφτά (τη ρήτρα). Θα πληρώνουμε και από τη μία και από την άλλη.
Γ.Μ.: Παλεύουμε με τα θεριά. Ξέραμε, αποδείχτηκε όμως και στην πράξη ότι τα συμφέροντα είναι πάρα πολύ μεγάλα. Βλέπουμε πως και οι Δήμαρχοι και οι Περιφερειάρχες και οι Κυβερνήσεις που έχουν περάσει, τάσσονται υπέρ του έργου, παρόλο που έχουμε καταδείξει τις παρανομίες που υπάρχουν και με τη βοήθεια ανθρώπων στην Περιφέρεια και με τη δική μας προσπάθεια. Τις παρανομίες αυτές έρχονται οι κυβερνήσεις και τις κουκουλώνουν με νόμους, με τροπολογίες.
Π.Λ.: Οι Δήμαρχοι λένε ‘’πάρτε τα, πάρτε τα’’ για να μην τα έχω πάνω μου κάθε πρωί που ξυπνάω, το κράτος επίσης βολεύεται με αυτή τη διαδικασία, οπότε όλοι προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα πάντα για να φύγει η ευθύνη για τα σκουπίδια από πάνω τους.
Ν.Β.: Δεν είναι μόνο ότι θέλουν να διώξουν την ευθύνη από πάνω τους, την πλασάρουν σε ένα κολοσσό, όπως είναι η ΤΕΡΝΑ και μετασχηματίζεται σε κέρδος για λίγους και δυστυχώς σε μεγάλο κόστος για τη ζωή μας, το περιβάλλον, την αγροτική παραγωγή, την οικονομία μας.
Δ.Ντ.: Η σύμβαση αυτή είναι πρόκληση γιατί ζητάει ποσότητες πάνω από αυτές που παράγουμε, ενώ η τάση είναι να μειώνονται σύμφωνα και με τις δεσμεύσεις της χώρας. Επιμένουν να παράγονται περισσότερα σύμμικτα και αυτό ουσιαστικά σημαίνει πως, αν υλοποιηθεί το έργο, τα δημοτικά τέλη θα πολλαπλασιαστούν σε μια κοινωνία που έχει μέσο σταθμικό εισόδημα 8-10 χιλιάδες ευρώ.
Τι γίνεται με την προσφυγή του Δήμου Ευρώτα και των κατοίκων στο ΣτΕ ενάντια στους περιβαλλοντικούς όρους της Μελέτης Περιβαλλοντικών επιπτώσεων;
Ν.Β: Δεν έχει εκδικαστεί. Η προσφυγή πήρε και πάλι αναβολή. Έφτασε τις 22 οίκοθεν διαδοχικές αναβολές από το 2013. Η αίσθηση μας είναι ότι οι εργασίες θα αρχίσουν πριν εκδικαστεί η προσφυγή στο ΣτΕ, όπως έχει γίνει και με άλλα έργα. Ήταν προδιαγεγραμμένο. Οι προσφυγές εκδικάζονται πολύ αργά έτσι ώστε το έργο να έχει ξεκινήσει. Μετά έρχεται το ΣτΕ και εκδικάζει σε μια ειλημμένη κατάσταση, για να είναι πιο εύκολο να απορρίψει την προσφυγή με τη δικαιολογία ότι δουλεύουν στο έργο πολλοί άνθρωποι κλπ. Για αυτό το λόγο είμαστε σε συναγερμό και δεν επαναπαυόμαστε με τη μη εκδίκαση και μας φοβίζει ακόμα περισσότερο ότι θα ξεκινήσουν εργασίες και μετά θα συγκληθεί το ΣτΕ.
Ποια είναι η κατάσταση σήμερα με τη διαχείριση των σκουπιδιών;
Γ.Κ.: Από την εποχή που κλείσανε οι χωματερές (είχαμε κι εδώ χωματερή), δεν υπήρχε κανένας σχεδιασμός σε όλη την Πελοπόννησο για το τι θα γίνει με τα σκουπίδια, οπότε όλοι τα έριχναν σε βουνά σε χαράδρες. Ο πρώην Δήμαρχος που ήταν και πρόεδρος του ΟΣΔΑ (Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Απορριμμάτων) της περιφέρειας, έκανε μια σύμπραξη με ιδιώτες και έφτιαξε δίπλα από την περιοχή που λέμε, ακριβώς επάνω στον υδροφόρο ορίζοντα ένα μικρό ΣΔΙΤ, το οποίο λειτούργησε σαν απόθεμα σκουπιδιών. Αυτό είναι που ζητάμε να καθαριστεί. Ήδη έχει τριάντα χιλιάδες τόνους σκουπίδια που μένουν και λιμνάζουν, λιώνουνε και πάνε στον υδροφόρο ορίζοντα. Μαύρα τα νερά, μια μαυρίλα που σουρώνει στον υδροφόρο ορίζοντα και περνάει στα νερά μας. Τώρα έχει κλείσει το συγκεκριμένο, δεν πάνε σκουπίδια και τα ρίχνουνε σε μια χαράδρα σε ένα χωριό εδώ έξω. Τα ρίχνουνε, τα κουκουλώνουνε με χώματα.
Η κατάσταση του ποταμού Ευρώτα ποια είναι αυτή τη στιγμή;
Ν.Β: Είναι επιβαρυμένη από εποχική μόλυνση, από το κατάλοιπο αγροτοκτηνοτροφικών βιομηχανιών που λέγεται λαϊκά κατσίγερος. Πρόκειται για διάφορες φαινόλες από τα ελαιοτριβεία, τα οποία έχουν επιβαρύνει την ποιότητα υδάτων και όλη την περιοχή όπως τις εκβολές, τη Natura κλπ. Σχετικά με αυτό έχουμε ακούσει την κυνική άποψη ότι, είναι ήδη επιβαρυμένος ο Ευρώτας, οπότε δεν έγινε κάτι εκεί με τον ΧΥΤΥ. Δεν είναι έτσι το ζήτημα. Αν γίνει ο ΧΥΤΥ θα είναι πολύ χειρότερη η μόλυνση, γιατί θα είναι διαρκής. Η διάρκεια της σύμβασης λέγεται ότι θα είναι 28 χρόνια, αλλά όπως έχουμε δει και στη Φυλή στην Αθήνα και σε άλλες περιοχές, όταν ανοίξει αυτή η διαδικασία, ανοίγονται συνέχεια νέα κύτταρα για την εναπόθεση απορριμμάτων, για την ταφή απορριμμάτων και αυτή η διαδικασία δεν τελειώνει ποτέ. Ο ΧΥΤΑ στη Φυλή ήταν να κλείσει εδώ και πολλά χρόνια, έχουν ‘’πέσει’’ και ευρωπαϊκά πρόστιμα, αλλά δεν έγινε τίποτα. Είναι μία διαδικασία που θα στιγματίσει για πάντα την περιοχή καθότι η μόλυνση θα είναι διαρκής και μη αναστρέψιμη.
Πόσο σημαντικός είναι ο Ευρώτας για τη ζωή της Λακωνίας;
Δ.Ντ.: Ο Ευρώτας είναι το μεγαλύτερο οικοσύστημα που υπάρχει στην περιοχή, που συνδέεται όχι μόνο με την παραγωγική διαδικασία μιας που έχει το νερό αλλά και με μια σειρά είδη όπως είναι η μενίδα και άλλα που είναι προς εξαφάνιση. Τα δάκρυα της πολιτείας και τα τυχόν προγράμματα που εκπονεί για την προστασία είναι μόνο στα χαρτιά. Εμείς ξέρουμε ότι γίνεται ρύπανση με πρωτογενή αιτία τη βιομηχανική παραγωγή όπως τα λιοτρίβια και τις άλλες μονάδες. Όλοι το ξέρουν, κανείς δεν κάνει τίποτα, η Περιφέρεια λέει δεν έχω επιθεωρητές περιβάλλοντος, ο Εισαγγελέας λέει δεν έχω επώνυμες καταγγελίες, υποτίθεται ότι γίνονται κάποιοι δειγματοληπτικοί έλεγχοι και πέφτουν κάποια διοικητικά πρόστιμα, αλλά ποτέ δεν έχει πληρωθεί τίποτα. Εμπαίζουν την κοινωνία, κοροϊδεύουν!!
Ν.Β.: Θα θέλαμε να πούμε και κάτι καινούριο που πιθανόν να μην το γνωρίζει ο πολύς κόσμος. Η Περιφέρεια έχει αποφασίσει για τους δικούς της λόγους να προάγει τις δύο μονάδες. Η μία μονάδα είναι στην Αρκαδία στην Παλαιοχούνη και η άλλη εδώ στη Σκάλα Λακωνίας. Για την τρίτη μονάδα που ήταν σχεδιασμένο να κατασκευαστεί στη Μεσσηνία, βλέπουμε ότι έχουν ανασταλεί οι διαδικασίες, οπότε αυτό που λέγαμε (και μας κατηγορούσαν ότι κατατρομοκρατούμε τον κόσμο) ότι θα φορτωθούμε όλα τα απορρίμματα της Πελοποννήσου δυστυχώς επιβεβαιώνεται από την πραγματικότητα. Αυτός είναι ο λόγος που ζητάμε από κάθε κάτοικο εδώ που μας ακούει, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, να συμπαραταχθεί μαζί μας σε αυτόν τον αγώνα, γιατί είναι ένας αγώνας δίκαιος και ένας αγώνας επιβίωσης και μπορούμε να τους σταματήσουμε. Αυτό δεν το λέμε εμείς επειδή είμαστε τρελοί και ονειροπόλοι, το έχει δείξει η ίδια η ζωή και από άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπου οι κάτοικοι έχουν μπει μπροστά κι έχουν σταματήσει τέτοια έργα. Να αναφέρουμε τη Λευκίμμη στην Κέρκυρα. Κι εκεί είχαν υπογραφεί όλα. Ακούμε ως επιχείρημα ότι, αφού έχει υπογραφεί το έργο, θα γίνει. Το ‘’υπογεγραμμένα’’ δεν σημαίνει ότι το έργο θα γίνει οπωσδήποτε. Αυτό είναι στα δικά μας χέρια. Εμείς ζούμε εδώ, εμείς έχουμε και την υποχρέωση και το δικαίωμα να βγούμε μπροστά και να το σταματήσουμε. Έχει γίνει και άλλη φορά. Και άλλες φορές έχουν ανασταλεί τέτοια έργα υπογεγραμμένα, στην Κερατέα, στη Λευκίμμη, στην Τήνο. Μπορούμε να τα καταφέρουμε για αυτό ζητάμε από κάθε κάτοικο να συμπαραταχθεί μαζί μας ανεξαρτήτως κομματικής τοποθέτησης.
Γ.Μ: Σύμφωνα με τους χάρτες της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών & Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), το έδαφος είναι ασβεστολιθικός δολομίτης, τουτέστιν είναι κιμωλία, είναι σφουγγάρι. Η μόλυνση και η τοξικότητα από τους πρώτους μήνες θα περάσει γιατί τα γαιο-υφάσματα σκίζονται. Και στη Λευκίμμη έβαλαν γαιο-υφάσματα και σκίστηκαν αμέσως. Νομίζω, ότι επίτηδες διάλεξαν αυτό το υπέδαφος και να είναι τετρακόσια μέτρα δίπλα από το ποτάμι, ούτως ώστε η ρύπανση να διοχετεύεται μέσω του ποταμού στο Λακωνικό κόλπο.
Θέλετε να μας πείτε για το παράδειγμα της Λευκίμμης;
Γ.Μ: Στη Λευκίμμη ξεκίνησε από το 2008 ο ΧΥΤΥ. Επέλεξαν κι εκεί το νότο και όχι τυχαία, αφού ο νότος είναι υποβαθμισμένος σε σχέση με όλο το νησί της Κέρκυρας, όπως κι εδώ επέλεξαν τη Λακωνία που είναι νότος και ο πιο υποβαθμισμένος νομός της Πελοποννήσου. Στη Λευκίμμη όμως ο κόσμος αγωνίστηκε. Βγήκε στους δρόμους και μετά από 12 χρόνια αγώνων σταμάτησε το έργο και πετύχανε και γιορτάζανε οι άνθρωποι φέτος το καλοκαίρι και ασβεστώσανε και το ποτάμι τους. Στη Λευκίμμη αν σκάψεις, στα 2-3 μέτρα βρίσκεις νερό, ο υδροφόρος ορίζοντας είναι πολύ ψηλά. Σκάψανε στα 2-3 μέτρα, βάλανε ένα γαιο-ύφασμα και μετά παίρνανε παλέτες με όλα τα σκουπίδια της Κέρκυρας, τα τοποθετούσανε, σκιζόταν το γαιο-ύφασμα κοκ. Ο αγώνας των κατοίκων της Λευκίμμης και των γύρω χωριών ήταν δίκαιος πέρα για πέρα.
Το ίδιο κι εμείς τώρα. Στην πορεία υποψιαζόμαστε πως μπορεί να γίνει και καύση σκουπιδιών. Το φοβόμαστε αυτό συν το ότι θα έρχονται τα απορρίμματα από όλη την περιφέρεια της Πελοποννήσου.
Το έγκλημα αυτό πάει να γίνει σε έναν ενεργό υδροβιότοπο και σε έναν υδροφόρο ορίζοντα που είναι ο πιο πλούσιος σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Αν περάσουν βαρέα μέταλλα ή οτιδήποτε άλλο, γιατί θα έρχονται απορρίμματα από νοσοκομεία από εργοστάσια από όλη την Πελοπόννησο, μετά δεν θα μπορούμε να ρίξουμε ένα του-μπο-φλο και να ξεβουλώσουμε τα φλεβίδια του Ευρώτα. Η ζημιά θα είναι ανεπανόρθωτη για τις καλλιέργειές μας, για τη ζωή. Είναι θέμα ζωής και θανάτου για τους κατοίκους του Δήμου Ευρώτα.
Δ.Ντ.: Βλέπουμε το όλο θέμα με τη λογική της αντίθεσης σε κάθε επίθεση στο περιβάλλον της περιοχής. Δεν είναι τυχαίο ότι επιλέχθηκε αυτή η περιοχή, όπως δεν είναι τυχαίο το που γίνονται ανεμογεννήτριες και τα σχέδια για όλη την περιοχή και γενικά παρατηρούμε μια επίθεση των μεγάλων συμφερόντων για κατάληψη και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων όπως είναι ο αέρας, το νερό και φυσικά τα σκουπίδια που είναι οι μεγάλες business. Όλοι ξέρουμε πώς συνδέονται άτομα από αυτές τις εταιρίες με άλλα της κυβέρνησης. Συγγενικά πρόσωπα της ΤΕΡΝΑ συμμετέχουν στην τωρινή κυβέρνηση. Ο Περιφερειάρχης κ. Νίκας, φέρει τεράστιες πολιτικές ευθύνες, επιμένει και καταπατά μια σειρά διατάξεις της ευρωπαϊκής και της ελληνικής νομοθεσίας όσον αφορά τη χωροθέτηση του έργου και τις περιβαλλοντικές του προδιαγραφές. Επιμένει στην υλοποίηση του έργου αυτού και κουνάει το δάχτυλο στην τοπική κοινωνία με αντιδημοκρατική ένταση και κανένα σεβασμό.
Η περιοχή είναι παραγωγικότατη με φυσικούς πόρους και το μεγαλύτερο υδατικό σύστημα είναι αυτό στο οποίο τοποθετείται το εν λόγω έγκλημα. Στόχος είναι να φύγουμε από την πρωτογενή παραγωγή και τα ποιοτικά προϊόντα που παράγουμε, όπως τα πορτοκάλια, τα οπωροκηπευτικά, το ελαιόλαδο και να πάμε σε καύση σκουπιδιών, σε ανεμογεννήτριες, σε φωτοβολταϊκά. Αν κοιτάξετε απέναντι από τα Ξηροκάμπια είναι περίπου τρεις χιλιάδες στρέμματα με φωτοβολταϊκά, σε δημόσια γη χωρίς να πληρώνουν μία, με δικά μας χρήματα και με φουλ επιδοτήσεις.
Αυτό είναι πρόκληση και δεν μπορούμε να το δεχτούμε. Σηκώνουμε λοιπόν τη σημαία του αγώνα και καλούμε όλους τους πολίτες ανεξάρτητα από πολιτικές, ιδεολογικές, πάσης φύσεως διαφορές να ενωθούμε ενάντια σε αυτή την υποβάθμιση της περιοχής, για την προστασία της υγείας και της ζωής μας.
Φωτογραφίες από τη συμβολική αυτοκινητοπορεία με μαύρες σημαίες που οργάνωσε η Επιτροπή Αγώνα Κατοίκων Δήμου Ευρώτα την Κυριακή 11/10/2020: Ρένα Ξηροφώτου / Ειρήνη Κοκκορού
[1] ΧΥΤΥ είναι οι Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων. Ο όρος υπολείμματα αφορά στα σκουπίδια που έχουν υποστεί μία συγκεκριμένη διαδικασία πριν καταλήξουν εκεί. Γίνεται μια πρώτη διαλογή για είδη που πιθανόν ανακυκλώνονται και στη συνέχεια ότι περισσέψει συμπιέζεται για να πιάνει λιγότερο χώρο και υποβάλλεται σε περαιτέρω επεξεργασία (καύση ή πυρόλυση). Ότι μείνει από αυτή τη διαδικασία ονομάζεται υπόλειμμα.
[2] Πηγή: https://sfpevrotas.com/blog/
[3] Η αυτοκινητοπορεία με μαύρες σημαίες οργανώθηκε την Κυριακή 11/10/2020 εν όψει της εκδίκασης της προσφυγής κατά του έργου στο ΣτΕ (14/10), η οποία τελικά πάλι αναβλήθηκε.
[4] Ως προς την αίτηση αναστολής εργασιών του έργου που ζητά η Επιτροπή Κατοίκων Δήμου Ευρώτα υπήρξε εξέλιξη. Θα συζητηθεί στη συνεδρίαση της οικονομικής επιτροπής του Δήμου Ευρώτα, την Παρασκευή 16/10/20.
[5]Οδηγία 2001/42/ΕΚ που αφορά στην εκτίμηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον από σχέδια και προγράμματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου .
Άρθρα με σχετικό περιεχόμενο
“Η μισή Λακωνία υπάρχει, επειδή της δίνει ζωή ο Ευρώτας”