Όλοι προσπαθούν να κατανοήσουν την σημερινή στιγμή του σχεδόν απόλυτου χάους. Κάποιοι την αποκαλούν αναρχία, αλλά αυτό δεν είναι σωστό, καθώς έχουμε ακόμη διακυβέρνηση σε πολλά επίπεδα. Αυτή η κατάσταση χάους μπορεί να φανεί σε πολλές καταστάσεις και ανθρώπινες δραστηριότητες: με την κλιματική κρίση, με τις πυρκαγιές, τις καταιγίδες, τις πλημμύρες, την ατμοσφαιρική ρύπανση και τις θερμοκρασίες ρεκόρ. Στην πολιτική, όπου μια κλίκα προσπαθεί να αναιρέσει οτιδήποτε έκανε ή πρότεινε η άλλη, ενώ και οι δύο κλίκες δεν έχουν κανένα σχέδιο για το μέλλον. Κοινωνικά, όπου τα αστικά κέντρα της πόλης γίνονται κέντρα αναταραχής, διαμαρτυριών και πυροβολισμών, με πολλά καταστήματα κλειστά και ταμπουρωμένα. Στην υγεία, όπου μια πανδημία αποκαλύπτει μια δυσλειτουργική κοινωνία, ανίκανη να ανταποκριθεί στις πιο βασικές ανάγκες του πληθυσμού της. Και, τέλος, στην οικονομία, όπου οι πλούσιοι εκμεταλλεύονται αυτή την ανθρώπινη τραγωδία για να γίνουν ακόμη πλουσιότεροι, και εκείνοι με χαμηλότερο εισόδημα γίνονται φτωχότερα και φτάνουν στην αστεγία. Το κόστος είναι άνευ προηγουμένου. Η συχνότητα των συμπτωμάτων κατάθλιψης στις ΗΠΑ αυξήθηκε περισσότερο από 3 φορές κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, από 8,5% σε 27,8%.

Πριν από λίγες εβδομάδες, το Πάρκο Μελέτης και Περισυλλογής Hudson Valley διοργάνωσε μια διαδικτυακή συζήτηση με τίτλο «Συνοδεύοντας τους ανθρώπους καθώς πλησιάζουν το θάνατο», στην οποία ο Victor Piccininni, συγγραφέας του βιβλίου THE ART OF ACCOMPANIMENT: Tools and Practices for Personal and Spiritual Accompaniment in Palliative Care and end-of-life (Η Τέχνη της Συνοδείας: Εργαλεία και Πρακτικές για Προσωπική και Πνευματική Συνοδεία στην Παρηγορητική Φροντίδα και Το Τέλος της Ζωής), μίλησε για τρία στάδια στη διαδικασία του θανάτου. «Το πρώτο στάδιο ονομάζεται Χάος, και οι πιο σημαντικοί δείκτες του είναι η άρνηση, ο εσωτερικός και εξωτερικός αγώνας, ο φόβος, ο θυμός, η απομόνωση, η κατάθλιψη, η εσωτερική και εξωτερική βία», είπε. «Είναι ο παράλογος φόβος να χάσουμε επιφανειακά τον εαυτό και το σώμα». «Το δεύτερο στάδιο», συνέχισε ο Piccinini, «ονομάζεται άφιξη της ‘αναχώρησης’. Είναι μια ‘παράδοση’, μια εγκατάλειψη του ελέγχου, και αρχίζουν να εμφανίζονται οι εγγραφές της ειρήνης, της ηρεμίας, της ευεξίας. Το τρίτο στάδιο είναι η Συμφιλίωση και η Υπερβατικότητα, όπου βλέπουμε εγγραφές βαθιάς εσωτερικής ειρήνης και συμφιλίωσης με τη ζωή».

Η περιγραφή του Piccininni για το στάδιο του «χάους» ταιριάζει απόλυτα με τη σημερινή στιγμή. Φαίνεται ότι η κοινωνία μας, όπως τη γνωρίζουμε, πεθαίνει. Βιώνουμε τη διάλυση της Λευκής Δύσης, καθώς γινόμαστε μάρτυρες καθημερινών εκφράσεων του φόβου της απώλειας του ελέγχου. Σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν βρίσκεται κάθε πολιτισμός σε αυτή τη στιγμή της διαδικασίας, αλλά μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα ότι η Δύση βρίσκεται μπροστά σε αυτό. Αν ενδιαφερόμαστε να συνοδεύσουμε αυτήν τη διαδικασία, πρέπει να βοηθήσουμε τον πολιτισμό μας να φτάσει στο δεύτερο στάδιο: την Αποδοχή. Πρέπει να αποδεχτούμε ότι η Λευκή Δύση χάνει την κυριαρχία της, την υπεροχή της. Ο πολιτισμός της Λευκής Δύσης δεν θα είναι πλέον το μοναδικό σημείο αναφοράς και το κέντρο του κύρους. Ανάλογα με το πώς θα εξελιχθεί το πρώτο στάδιο, το χάος μπορεί να γίνει πολύ χειρότερο, οδηγώντας σε βία και πόλεμο, ή θα μπορούσε αργά να μετακινηθεί στο δεύτερο στάδιο.

Είναι δύσκολο για εμάς να αποδεχθούμε ότι κάποιος κοντά μας πεθαίνει και ότι πρέπει να τον αφήσουμε να φύγει. Μερικές φορές, λαμβάνουμε έκτακτα μέτρα για να προσπαθήσουμε να κρατήσουμε κάποιον ζωντανό, ακόμα κι αν αυτό το άτομο ήταν κάποιος εντελώς βλάκας. Ο θάνατος δεν συζητιέται στη δυτική κουλτούρα, προσπαθούμε να τον αποφύγουμε με οποιοδήποτε κόστος.

Όλοι γνωρίζουν ότι η κουλτούρα της Λευκής Δύσης πεθαίνει, από τους λευκούς ρατσιστές στα δεξιά έως εκείνους στην ακροαριστερά. Βρισκόμαστε στο τέλος του ταξιδιού: δεν υπάρχουν εικόνες για το μέλλον, ούτε ενέργεια για μεταμόρφωση. Το μόνο ερώτημα είναι, είμαστε στη σωστή θέση για να συνοδεύσουμε τη διαδικασία προς το Τρίτο Στάδιο, τη Συμφιλίωση και την Υπερβατικότητα; Αυτό το στάδιο θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την οικοδόμηση ενός νέου πολιτισμού που ονομάζουμε Παγκόσμιο Ανθρώπινο Έθνος, όπου τα ανθρώπινα έθνη με διαφορετικές κοινωνικές δομές θα ενωθούν για να μοιραστούν, να υποστηρίξουν, να ανταλλάξουν και να μάθουν το ένα από το άλλο. Όπως λέει ο Piccininni, η συνοδεία είναι μια τέχνη, και ίσως θα χρειαστεί να μάθουμε πολύ γρήγορα.

Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens