Εδώ και χρόνια μαθήτριες και μαθητές αλλά και οι παλαιότερες γενιές υποστηρίζουν την επανεξέταση του ρόλου του σχολείου. Τώρα γίνεται επιτακτική. Εάν πριν από την πανδημία COVID-19 υπήρχε χάσμα γνώσεων μεταξύ των μαθητών, η αναστολή των μαθημάτων πρόσωπο με πρόσωπο τα διεύρυνε. Το ίδιο συμβαίνει με τα κενά ευκαιριών δικαιοσύνης, ένταξης, συνάφειας, ταυτότητας και ιθαγένειας που είναι η ξεχασμένη πλευρά της εκπαίδευσης, καθώς και την κοινωνικο-συναισθηματική εκπαίδευση.
Τα άτομα που έχουν περισσότερο επηρεαστεί είναι, όπως πάντα, τα πιο αδύναμα και πιο περιθωριοποιημένα: εκείνα που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, άτομα με αναπηρίες, αυτόχθονες πληθυσμοί, μετανάστες, πρόσφυγες, ΛΟΑΤΚΙ και σε καθεμία από αυτές τις ομάδες, οι γυναίκες εξακολουθούν να βρίσκονται σε πιο μειονεκτική θέση.
Εκείνοι που έχουν τη δυνατότητα «να είναι στο σχολείο» αλλά όχι αυτοπροσώπως, όχι μόνο συνεχίζουν να μαθαίνουν αλλά είναι επίσης μέρος της διαδικασίας κοινωνικοποίησης που είναι καθοριστική για την πρόσβαση σε ευκαιρίες. Όσοι/ες δεν έχουν πρόσβαση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, αποκλείονται από τη συναισθηματική, κοινωνική και πνευματική ανάπτυξη.
Σε όλο τον κόσμο η ανισότητα αυξάνεται. Σύμφωνα με στοιχεία της UNESCO, στα μέσα Μαΐου 2020 περισσότεροι από 1,2 δισεκατομμύρια μαθητές και μαθήτριες σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, παγκοσμίως, είχαν σταματήσει να έχουν μαθήματα με φυσική παρουσία στο σχολείο. Και από αυτά, σύμφωνα με εκτιμήσεις από το Ίδρυμα Semilla, περισσότεροι από τους μισούς δεν διαθέτουν συνδεσιμότητα και επαρκή εξοπλισμό για συμμετοχή σε διαδικτυακά μαθήματα από το σπίτι.
Βλέποντας αυτή τη δραματική πραγματικότητα, πιστεύω ότι είναι σημαντικό να ξανασκεφτούμε το σχολείο. Είναι μια ευκαιρία να τεθούν τυποποιημένες πρακτικές στη σωστή τους θέση. Δεν μετράται η ποιότητα της εκπαίδευσης και η αποφοίτηση δεν αποτελεί πρόβλεψη επιτυχίας στη ζωή. Κάθε φορά που κάνω αυτήν τη δήλωση, έρχεται στο μυαλό ένα σχόλιο που άκουσα από έναν συντονιστή ανθρώπινου δυναμικού: «Προσλαμβάνουμε ανθρώπους για τις γνώσεις τους και τους αποδεσμεύουμε λόγω της έλλειψης κοινωνικών-συναισθηματικών και εργασιακών δεξιοτήτων».
Η εκπαίδευση δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι μια γραμμή παραγωγής για να διαμορφώσει, ως τελικό προϊόν, ανθρώπους που κατέχουν το περιεχόμενο του επίσημου προγράμματος σπουδών του Υπουργείου Παιδείας, αλλά πρέπει να διαμορφώνει ολοκληρωμένους, κοινωνικούς ανθρώπους, ικανούς να κατανοήσουν την πραγματικότητα του περιβάλλοντός τους, να έχουν κριτική αίσθηση της ζωής, να εκτιμούν την πολυμορφία και τη ζωντανή ένταξη, να χτίζουν την κοινότητα, να προωθούν τη μη βία και να υιοθετούν ένα βιώσιμο τρόπο ζωής.
Τώρα είναι η ώρα να ξανασκεφτούμε το σχολείο και να αναγνωρίσουμε τον ενάρετο κύκλο της συναισθηματικής, κοινωνικής και πνευματικής ανάπτυξης. Βάλτε αυτές τις παραμέτρους στο ίδιο επίπεδο και δώστε τους εξίσου σημασία και εκπαιδευτικό χρόνο. Αυτοί είναι οι πυλώνες στους οποίους δεσμεύεται το Ίδρυμα Semilla για ένα σχολείο μετά την COVID-19.
Μετάφραση από ισπανικά: Pressenza Athens.
