Με την έλευση νέων αγοραστών ξύλου προερχόμενων από την Κίνα (συμπεριλαμβανομένου του Χονγκ Κόνγκ), την Ταϊβάν, το Βιετνάμ και την Ιταλία, η εξαγωγή κορμών δέντρων γνωρίζει ένα μεγάλο άλμα τα τελευταία χρόνια.
Σε ένα πλαίσιο που έχει σημαδευτεί από τη μάχη ενάντια στον Covid 19, οι υπουργοί των δασών, της βιομηχανίας και του περιβάλλοντος της υποπεριοχής της Κεντρικής Αφρικής συναντήθηκαν μέσω τηλεδιάσκεψης στις 18 Σεπτεμβρίου 2020 για να μιλήσουν για το μέλλον των δασών στην Κεντρική Αφρική και να βάλουν ένα τέλος στην εξαγωγή κορμών δέντρων μέχρι το 2022. Το Καμερούν με σχεδόν 24,3 εκατομμύρια δασικών εκτάσεων διαθέτει έναν τεράστιο πλούτο, τον τέταρτο ουσιαστικά δασικό ορεινό όγκο στην Κεντρική Αφρική. Η πηγή αυτή οδηγεί στην παράνομη εκμετάλλευση ξυλείας που αποτελεί ένα ευρέως διαδεδομένο φαινόμενο μεταξύ των χωρών της Αφρικής, που είναι αρχικά αποτέλεσμα της κακής διαχείρισης των δασών και του παράνομου εμπορίου ξύλου. Από το 1993 ο νομοθέτης του Καμερούν υιοθέτησε έναν νόμο που υποχρέωνε τους δασοκαλλιεργητές να μεταποιούν τους κορμούς δέντρων επι τόπου.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροπικών Δασών, το 1993 το 60% της παραγόμενης ξυλείας από το Καμερούν δηλαδή 2,5 εκατομμύρια σε τετραγωνικά δάσους μεταποιήθηκαν επί τόπου. Το 1997 με την άφιξη αγοραστών προερχόμενων από ασιατικές χώρες πέραν των ευρωπαίων αγοραστών, αυτή η τάση αντιστράφηκε με την εξαγωγή 2 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων δηλαδή 3,4 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων προϊόντος. Αριθμοί που αντιστοιχούν στο 60% περίπου της εξαγώμενης ξυλείας. Αυτή η κατάσταση οδήγησε σε μία καταχρηστική εκμετάλλευση ορισμένων βασικών πόρων των δασών του Καμερούν. Έτσι προέκυψε από τον Πρωθυπουργό του Καμερούν η υπογραφή του διατάγματος Νο 99/781/PM της 31ης Οκτωβρίου 1999 στον τρόπο εφαρμογής του άρθρου 71 (1) (νέου) του νόμου Νο 94/01 της 20ης Ιανουαρίου 1994 που έφερε νέους κανονισμούς στα δάση, τη χλωρίδα και το ψάρεμα. Το διάταγμα αυτό όριζε τη λίστα των απαγορευμένων πρός εξαγωγή ειδών υπό τη μορφή κομμένων κορμών δέντρων στο εθνικό έδαφος. Η απόφαση αυτή θα σταματούσε επίσης την ανησυχητική τομή των Ayous και των Sapelli, πηγών που αποτελούν το 50% των εξαγωγών κορμών δέντρων της χώρας και των οποίων η σπανιότητα είχε αρχίσει να γίνεται αισθητή. Σύμφωνα με μία έκθεση της ΜΚΟ TRAFFIC, μεταξύ των ετών 2004 και 2012, οι εξαγωγές κορμών δέντρων αυξήθηκαν στο 173% κυρίως σε Tali, Okan, Ayous, Azobe και Ekop.
Οι κυβερνήσεις των χωρών παραγωγής ξυλείας της υποπεριοχής της Κεντρικής Αφρικής λαμβάνοντας τη δέσμευση να απαγορεύσουν την εξαγωγή κορμών δέντρων εως το 2022 κατανόησαν πλήρως ότι, η πώληση του καθαρού ξύλου στερεί τις χώρες αυτές από την προστιθέμενη αξία που θα μπορούσε να αποφέρει στην εγχώρια βιομηχανία σε περίπτωση μεταποίησης της ξυλείας επί τόπου. Είναι βέβαιο ότι η απαγόρευση της εξαγωγής κορμών δέντρων επιφέρει την ανάπτυξη στην εθνική βιομηχανία της μεταποίησης ξύλου. Από την άποψη της αειφόρου ανάπτυξης , μία τέτοια απόφαση θα εκτιμηθεί ιδιαίτερα από τους οργανισμούς προστασίας τη φύσης, που θα βρούν σε αυτήν ένα επιπλέον μέσο για να ελαττώσουν την πίεση και την παρέμβαση σε ανθρώπινο και σε εμπορικό επίπεδο στα δάση της Αφρικής.
Πάντως, οι ομάδες μεταποίησης και εξαγωγής ξύλου στο Καμερούν αντιμετωπίζουν ακόμα ένα σχετικό αριθμό εμποδίων όπως και διαδικασίες που είναι συχνά βαρειές και παρατεταμένες σε ότι αφορά τη διαδικασία εγγραφής τους στις ομάδες μεταποίησης ξύλου. Άλλες αδυναμίες και κενά βασιλεύουν στο νομικό και το νομοθετικό πλαίσιο δίχως να λησμονούμε τη δυσκολία ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κυβερνητικών προσώπων που εμπλέκονται στο συγκεκριμένο χώρο. Το δίκτυο επιτήρησης εμπορίας ζώων και άγριων φυτών TRAFFIC, βασική ΜΚΟ που ασχολείται σε παγκόσμιο πλάνο με το ζωικό και το φυτικό βασίλειο σε ένα πλαίσιο επηρεαζόμενο άλλοτε από τις ανάγκες διατήρησης της βιοποικιλότητας και της αειφόρου ανάπτυξης, αποκαλύπτει ότι, << η έλλειψη επικοινωνίας μεταφράζεται συχνά από την αδυναμία εγγραφής των εξαγωγικών επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ξύλου στο σύστημα ελέγχου και επιτήρησης του Υπουργείου των Δασών και της Πανίδας >>. Σε ότι αφορά τη δασική νομοθεσία, το παρόν σύστημα φορολόγησης δεν είναι απόλυτα εφαρμόσιμο στους μικρούς δασοκαλλιεργητές ή τεχνίτες που εργάζονται ανεπίσημα στον τομέα, κάτι που επιφέρει σημαντικές απώλειες εισοδημάτων στο Κράτος.
Μετάφραση από τα γαλλικά για την ελληνική Pressenza: Ανδρέας Παπαγγελόπουλος
