Πήραμε συνέντευξη από την Gabriela Meléndez, μία γιατρό ανθρωπίστρια, η οποία εργάζεται στον τομέα της ψυχικής υγείας, διότι μας εντυπωσίασε η κοινωνική της δέσμευση που καταδείχθηκε ευρέως κατά τη διάρκεια του lockdown στο οποίο βρισκόμαστε στη Χιλή εδώ και αρκετούς μήνες.
Για αρχή, θα θέλαμε να μας εξηγήσει τι κάνει αυτή την περίοδο, αφού ο κορωνοϊός μας έχει κλειδώσει στα σπίτια μας…
Gabriela Meléndez: Στην αρχή δούλευα σε επείγοντα ψυχιατρικά περιστατικά με δια ζώσης φροντίδα και στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας με παρακολούθηση μέσω τηλεφωνικής κλήσης ή βιντεοκλήσης, βοηθώντας να παραδοθούν τα φάρμακα στα σπίτια των ασθενών. Με κάποιες επίσης επισκέψεις από κοντά. Εδώ και μερικές εβδομάδες είμαι σε αναρρωτική άδεια.
Επιπλέον, συμμετείχα σε ένα τοπικό συμβούλιο, στο οποίο δημιουργήσαμε μια εκστρατεία υποστήριξης αλληλεγγύης της γειτονίας στην κοινότητα Peñalolen. Μαζί με αυτό, έχω συμμετάσχει σε αρκετές πρωτοβουλίες της αστικής οικοδόμησης: στην Ιατρική Σχολή (Τμήμα Ψυχική Υγείας και Τμήμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), στο Κέντρο Ανθρωπιστικών Σπουδών Αλήθεια, επίσης στο Ανθρωπιστικό Κόμμα (Ανώτατο Δικαστήριο, συντονίστρια υγείας), στην Ομάδα Μελέτης για την υποστήριξη της Συνταγματικής Διαδικασίας (που δεν της έχει ακόμη δοθεί όνομα) και στο Συμβούλιο Πολιτών για την Υγεία.
Pressenza: Πώς είναι η κατάσταση σύμφωνα με την Επιτροπή Ψυχικής Υγείας της Ιατρικής Σχολής στην οποία συμμετέχεις;
Gabriela Meléndez: Η αλήθεια είναι ότι η πρωτοβουλία αυτή δημιουργήθηκε πρόσφατα. Υπάρχουν προσωπικές απόψεις των μελών της τις οποίες μπορώ να σας διαβιβάσω. Υπάρχει μεγάλη ανησυχία, τόσο για τον αντίκτυπο της πανδημίας όσο και για τη διαδικασία απομόνωσης και κοινωνικής αποστασιοποίησης στην ψυχική υγεία του πληθυσμού. Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολίες με την οικονομική κρίση, τη φτώχεια, την ανεργία, την ασθένεια, την υποχρεωτική ή εθελοντική απομόνωση, κλπ.
Pressenza: Ποιο θα έλεγες ότι είναι το θεμελιώδες πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι άνθρωποι στη Χιλή;
Gabriela Meléndez: Θα έλεγα ότι είμαστε θύματα του ανεξέλεγκτου νεοφιλελευθερισμού, όπου οι αξίες που έχουν επιβληθεί από το σύστημα καταρρέουν και, ως εκ τούτου, οι λαοί μας ξεμένουν από αναφορές και νόημα. Αυτό που πίστευαν παλιότερα, δεν φαίνεται να είναι έγκυρο πια. Και είναι απογοητευμένοι από τη μελλοντική αβεβαιότητα, όσον αφορά το νόημα και επίσης πιο συγκεκριμένα αναρωτιούνται πώς να συνεχίσουν.
Pressenza: Πώς είναι η εμπλοκή σου στην γειτονιά, στην κοινότητα;
Gabriela Meléndez: Όπως είπα, συμμετέχω με τον κόσμο του Peñalolén σε ένα τοπικό συμβούλιο, το οποίο μας επέτρεψε να οργανώσουμε μια εκστρατεία αλληλεγγύης μεταξύ των γειτόνων στην τοπική συνοχή, φροντίζοντας ο ένας τον άλλο και εξυπηρετώντας βασικές ανάγκες διατροφής και υγείας.
Pressenza: Τι αισθάνεσαι για την επιτακτική ανάγκη των ανθρώπων, για την πείνα, τη φτώχεια, τι αναδύεται έντονα σε αυτήν την κρίση;
Gabriela Meléndez: Αισθάνομαι ανικανότητα και θυμό, με την αμοιβαία εγκατάλειψη στην οποία βρισκόμαστε, προϊόν του ατομικισμού. Αλλά από την άλλη πλευρά, αισθάνομαι ελπίδα, διότι η ίδια κατάσταση θέτει τους ανθρώπους μπροστά στην ανάγκη να συνδεθούν και να συνεργαστούν με άλλους. Αυτό παρατηρείται και σε συγκεκριμένα μέρη αλλά και με εικονικό τρόπο.
Pressenza: Από τι κρατιέσαι για να συνεχίζεις να δίνεις, να βοηθάς τόσους άλλους;
Gabriela Meléndez: Ο φόβος και ο θυμός είναι φαινόμενα του «εγώ». Είναι η προσωπική μου οδύνη, στην οποίο προσκολλούμαι ως μέρος ενός συγκεκριμένου επιπέδου συνείδησης, ας το ονομάσουμε «καθημερινό». Όταν συνειδητοποιώ, πρώτα απ’ όλα, ότι μπορώ να επιλέξω πώς αισθάνομαι, δεύτερον ότι δεν ελέγχω τίποτα και τρίτον, ότι υπάρχει ένα άλλο επίπεδο συνείδησης, όπου θέτω τον εαυτό μπροστά στο εγγενές, το άπειρο, το τι είναι, τότε, παίρνω μια βαθιά ανάσα και καταστώ τον εαυτό μου διαθέσιμο σε «αυτό» και έχω την εγγραφή της βεβαιότητας, ότι όλα όσα συμβαίνουν έχουν νόημα στο γίγνεσθαι του χρόνου και του σύμπαντος. Εκείνη τη στιγμή δεν φοβάμαι πια.
Pressenza: Υπάρχει κάτι άλλο που θα ήθελες να πεις στους αναγνώστες μας;
Gabriela Meléndez: Κάθε μέρα να κάνουν κάτι που να τους δίνει νόημα, κάθε μέρα να τη ζουν σαν να ήταν η τελευταία μέρα της ζωής τους.
Μετάφραση από τα ισπανικά: Pressenza Athens
