Το άρθρο αυτό είναι μέρος μιας σειράς άρθρων που θα επιχειρήσουν να εξηγήσουν εν συντομία τις διαφορετικές πτυχές της πρότασης για Καθολικό Βασικό Εισόδημα (ΚΒΕ). Για να δείτε την πλήρη σειρά άρθρων που έχουν δημοσιευτεί για το ίδιο θέμα, κάντε κλικ εδώ.
Όπως υποδηλώνει το όνομα, η πρόταση για το Καθολικό Βασικό Εισόδημα αφορά όλους. Μερικοί, για να είμαστε ακόμη πιο σαφείς, προσθέτουν «άνευ όρων», δηλαδή δεν απαιτούνται ειδικές προϋποθέσεις. Μπροστά σε αυτό, κάποιοι αναρωτιούνται γιατί για όλους αν κάποιοι δεν το χρειάζονται; Η απάντηση έχει τουλάχιστον δύο πτυχές: μία εννοιολογική και μια άλλη πρακτική.
Το Καθολικό Βασικό Εισόδημα είναι για όλους, διότι είναι ένα νέο δικαίωμα το οποίο, ως τέτοιο, θα πρέπει να ισχύει για όλους με τον ίδιο τρόπο. Δεν είναι ούτε δώρο ούτε «μικρή αμοιβή» όπως λένε ορισμένοι, που προσπαθούν να το υποβαθμίσουν, αλλά είναι κάτι συγκρίσιμο με ένα Ανθρώπινο Δικαίωμα. Επομένως, κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα σε αυτό. Είναι σαφές ότι μέχρι να φτάσει σε όλους τους ανθρώπους θα χρειαστεί χρόνος και ότι θα πρέπει να ξεκινήσει με μικρότερες ομάδες (π.χ. χώρες ή περιφέρειες), αλλά ο στόχος είναι σίγουρα παγκόσμιος.
Είναι επίσης προφανές ότι το Καθολικό Βασικό Εισόδημα είναι ένας εξαιρετικός μηχανισμός «αναδιανομής», δηλαδή, ανακατανέμει τον πλούτο πιο δίκαια μεταξύ όλων, για να αντισταθμίσει τις αδικίες που ενυπάρχουν σε ένα σύστημα όπως ο καπιταλισμός. Ως εκ τούτου, παίρνει πόρους από εκείνους που τους κατέχουν, για να τους διανέμει σε εκείνους που τους χρειάζονται περισσότερο, όπως κάνει γενικά η προοδευτική φορολόγηση. Αλλά δεν κάνει διακρίσεις, θέτοντας προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται, αλλά με πολύ μεγαλύτερη διαφάνεια (και εδώ βλέπουμε τη δεύτερη πτυχή της απάντησης, την πρακτική πλευρά) και απλό τρόπο: σε κάθε άτομο αποδίδονται ελάχιστοι οικονομικοί πόροι· από εκεί, όσοι έχουν περισσότερους πόρους από όσους χρειάζονται θα πρέπει να επιστρέψουν αυτούς τους πόρους με τη μορφή ενός φόρου, ενώ όσοι έχουν λιγότερους (και χρειάζονται περισσότερους) θα μπορούν να τους χρησιμοποιούν για τις ανάγκες τους, χωρίς να χρειάζεται να επιστρέψουν τίποτα.
Φανταστείτε ότι είμαστε σε μια ομάδα 10 ανθρώπων που πρέπει να διασχίσουν μια έρημο και ότι για να το κάνουμε αυτό, ο καθένας θα χρειαστεί ένα λίτρο νερό. Ξεκινάμε από μια κατάσταση στην οποία ορισμένοι έχουν αρκετά λίτρα και άλλοι δεν έχουν τίποτα. Αυτό που κάνουμε είναι ένα κοινό απόθεμα 10 λίτρων, από το οποίο παρέχουμε σε όλους το λίτρο που χρειάζονται. Για να συνεισφέρουν σε αυτό το κοινό ταμείο, εκείνοι που είχαν το περισσότερο νερό συνέβαλαν περισσότερο. Είναι ένας απλός, ενιαίος, δίκαιος και καθησυχαστικός μηχανισμός, καθώς θα μπορέσουμε να διασχίσουμε την έρημο χωρίς φόβο, γνωρίζοντας ότι όλοι έχουν το ελάχιστο απαραίτητο. Έχει έρθει η ώρα για το ΚΒΕ.
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens
