Η υποστήριξη της Καραϊβικής για τη Συνθήκη Απαγόρευσης των Πυρηνικών Όπλων (ΣΑΠΟ) συνεχίζει να αυξάνεται, με το Μπελίζ να επικυρώνει τη συμφωνία ορόσημο στις 19 Μαΐου. Το Μπελίζ είναι το έβδομο μέλος της Καραϊβικής Κοινότητας, ή CARICOM, που συνυπογράφει, μετά τη Γουιάνα, την Αγία Λουκία, τον Άγιο Βικέντιο και Γρεναδίνες, το Τρινιντάντ και Τομπάγκο, τη Ντομίνικα και την Αντίγκουα και Μπαρμπούντα. Τα κράτη της Καραϊβικής αποτελούν θερμούς υποστηρικτές της ΣΑΠΟ, εκφράζοντας τη μακροχρόνια στήριξή τους στις διπλωματικές προσπάθειες για την επίτευξη ενός πιο ειρηνικού κόσμου χωρίς την απειλή των πυρηνικών όπλων.
Η ΣΑΠΟ αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης και υιοθετήθηκε το 2017 με την υποστήριξη 122 κρατών, ως απάντηση στην ολοένα και βαθύτερη ανησυχία της διεθνούς κοινότητας για την καταστροφή που θα προέκυπτε από οποιαδήποτε χρήση πυρηνικών όπλων. Κανένα κράτος δεν είναι απρόσβλητο από αυτές τις συνέπειες: οι άνθρωποι σε γειτονικά και μακρινά κράτη που δεν έχουν καμία σχέση με τη σύγκρουση θα υπέφεραν από τις επιπτώσεις των ραδιενεργών καταλοίπων, της κλιματικής διαταραχής και της αστάθειας των πόρων. Ακόμη και ένας αποκαλούμενος «περιορισμένος» περιφερειακός πυρηνικός πόλεμος, στον οποίο θα εμπλέκεται ένα μικρό μέρος των παγκόσμιων πυρηνικών όπλων, θα μπορούσε να διαταράξει σοβαρά το κλίμα και τη γεωργική παραγωγή, οδηγώντας σε εκτεταμένο λιμό.
Τα κράτη της Καραϊβικής διαδραμάτισαν ενεργό και σημαντικό ρόλο στην δημιουργία της ΣΑΠΟ. Στην εναρκτήρια δήλωσή τους στη διάσκεψη διαπραγμάτευσης το 2017, τα κράτη μέλη της CARICOM υποστήριξαν ότι τα πυρηνικά όπλα δεν έχουν χρησιμότητα στον σημερινό κόσμο: «Δεν είναι χρήσιμα αποτρεπτικά μέσα, αλλά μάλλον καλλιεργούν μια κατάσταση ανασφάλειας και ψευδούς αμυντικής ικανότητας η οποία αυξάνει τις πιθανότητες διάδοσης με καταστροφικές επιπτώσεις για όλους μας, όχι μόνο για τα μέρη που εμπλέκονται άμεσα στη σύγκρουση». Επεσήμαναν την ιδιαίτερη τρωτότητά τους ως μικρά νησιωτικά αναπτυσσόμενα κράτη και προειδοποίησαν για την «απαράμιλλη καταστροφή» που τα πυρηνικά όπλα θα μπορούσαν να επιφέρουν στην ανθρωπότητα.
Τα κράτη μέλη της CARICOM έχουν δεσμευθεί να βοηθήσουν στον στιγματισμό των πυρηνικών όπλων αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση του κόσμου για τις καταστροφικές ανθρωπιστικές επιπτώσεις της χρήσης τους. Όπως ανέφεραν στη δήλωσή τους το 2017: «Μπορούμε να εργαστούμε για να αλλάξουμε τη διεθνή και δημόσια στάση σχετικά με τις πολιτικές και τις πρακτικές που αποτελούν τη βάση για την αποδοχή των πυρηνικών όπλων». Εκτιμάται ότι εννέα κράτη κατέχουν σήμερα συνολικά περισσότερα από 13.000 πυρηνικά όπλα, αποτελώντας μοναδική υπαρξιακή απειλή για την ανθρωπότητα και τον πλανήτη. Η ΣΑΠΟ θεσπίζει το πρώτο πολυμερές νομικό πλαίσιο για την επαληθεύσιμη και μη αναστρέψιμη εξάλειψη όλων των πυρηνικών οπλοστασίων.
Εκτός από τα επτά κράτη μέλη της CARICOM που έχουν επικυρώσει τη ΣΑΠΟ, τρία την έχουν υπογράψει και τώρα ολοκληρώνουν τις διαδικασίες επικύρωσης: η Τζαμάικα, η Γρενάδα, και ο Άγιος Χριστόφορος και Νέβις. Απαιτούνται μόνο 13 ακόμη επικυρώσεις παγκοσμίως για να τεθεί σε ισχύ η ΣΑΠΟ. Μόλις επιτευχθεί αυτός ο αριθμός, τα πυρηνικά όπλα θα βρίσκονται στην ίδια νομική βάση με τις δύο άλλες κατηγορίες όπλων μαζικής καταστροφής, δηλαδή τα χημικά και τα βιολογικά όπλα, τα οποία εδώ και καιρό υπόκεινται σε ολοκληρωμένες παγκόσμιες απαγορεύσεις.
Σε δήλωσή τους στα Ηνωμένα Έθνη τον Οκτώβριο του 2019, τα κράτη μέλη της CARICOM εξέφρασαν ανησυχία για τη «συνεχή εξάρτηση και επικράτηση των πυρηνικών όπλων ως χαρακτηριστικό της ασφάλειας και των στρατιωτικών δογμάτων» και επεσήμαναν «την προφανή τάση εγκατάλειψης μακροχρόνιων αρχών που έχουν οδηγήσει την προσέγγιση της διεθνούς κοινότητας προς τον πυρηνικό αφοπλισμό και τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων». Ανέφεραν ότι αυτή η «συντριπτική ανησυχία» είχε κινητοποιήσει την ενεργό συμμετοχή τους στις διαπραγματεύσεις που κορυφώθηκαν με την υιοθέτηση της ΣΑΠΟ.
Τον Ιούνιο του 2019, 10 χώρες της Καραϊβικής – η Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, το Μπελίζ, η Γρενάδα, η Γουιάνα, η Αϊτή, η Τζαμάικα, η Αγία Λουκία, ο Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, ο Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, και το Τρινιντάντ και Τομπάγκο – συμμετείχαν σε ένα φόρουμ στην πρωτεύουσα της Γουιάνα, την Τζόρτζταουν, για να συζητήσουν την ανάγκη για συντονισμένες περιφερειακές προσπάθειες για την προώθηση της ταχείας έναρξης ισχύος της ΣΑΠΟ. Το χαρακτήρισαν ως «ένα ζωτικής σημασίας βήμα προς την επίτευξη ενός κόσμου χωρίς πυρηνικά όπλα».
Μετάφραση από τα αγγλικά: Pressenza Athens
