Ο Franck Gaudichaud, διδάκτωρ πολιτικών επιστημών και καθηγητής στο πανεπιστήμιο Jean Jaurès της Τουλούζης όπου διδάσκει ιστορία της Λατινικής Αμερικής, ολοκλήρωσε πρόσφατα ένα ταξίδι στη Χιλή. Ο συγγραφέας του «Χιλή 1970-1973: χίλιες μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» δέχτηκε να μας παραχωρήσει μία συνέντευξη για να αναπολήσει μαζί μας τους πέντε μήνες κοινωνικής αναταραχής που ταρακούνησαν τη χώρα.
Η Χιλιανή εξέγερση ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2019 και εξαπλώθηκε σαν πυρκαγιά μέσα στο φοιτητικό κίνημα έπειτα από την απόφαση της κυβέρνησης Πινιέρα να αυξήσει την τιμή των εισιτηρίων στο μετρό. Η καταστολή ενάντια στη νεολαία κατάφερε να συγκεντρώσει το σύνολο της κοινωνίας, όχι μόνο ενάντια στην αύξηση των τιμών στις συγκοινωνίες, μέτρο που απέσυρε έκτοτε, αλλά ενάντια στο νεοφιλελεύθερο σύστημα που κληρονομήθηκε από τη δικτατορία του Πινοσέτ στο σύνολό της.
Στις 22 Οκτωβρίου κι ενώ απαριθμούσαμε ήδη, μια δεκαριά νεκρούς, πάνω από 80 τραυματίες εκ των οποίων ορισμένοι από σφαίρες, πράξεις βασανιστηρίων και σεξουαλικές επιθέσεις που διαπράχθηκαν από τους στρατιώτες, αυτούς δηλαδή που περιπολούν το Σαντιάγο για να διασφαλίσουν την απαγόρευση κυκλοφορίας, ο Πρόεδρος της χώρας Πινιέρα άρχισε να υποχωρεί. Εξέφρασε δημόσια συγγνώμη στο Χιλιανό λαό και ανακοίνωσε υποτιθέμενα κοινωνικά μέτρα για να κατευνάσει την ορμητικότητα των εξεγερθέντων: αύξηση της τάξης του 22% για τις χαμηλότερες συντάξεις, ακύρωση της πρόσφατης αύξησης 9,2% στο πάγιο του ηλεκτρικού ρεύματος, δημιουργία μίας νέας φορολογικής κλίμακας για τις υψηλότερες αποδοχές από τα 8 εκατομμύρια πέσος μηνιαίως, μείωση των βουλευτικών αποδοχών…
Επιπλέον, το κοινοβούλιο ψήφισε στις 24 Οκτωβρίου (88 ψήφοι υπέρ, 24 κατά και 27 απόντες), ένα σχέδιο νόμου για να μικρύνει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας περνώντας από ένα μέγιστο 45 ωρών στις 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα. Η πρόταση θα έπρεπε να περάσει από την επιτροπή και έπειτα από τη Γερουσία.
Υπήρξε μία οπισθοχώρηση της κυβέρνησης που φαίνεται, με μια πρώτη ματιά, αξιόλογη. Γιατί όμως οι ανακοινώσεις αυτές δεν ηρέμησαν το επαναστατικό κίνημα;
Αυτό που αποκαλούμε «κοινωνική ατζέντα» έχει εντελώς ξεχαστεί από την κυβέρνηση. Οι ανακοινώσεις έχουν γίνει. Υπήρξε και το άνοιγμα μίας κυβερνητικής ιστοσελίδας που διατεινόταν να προβάλλει την πρόοδο που είχε επιτευχθεί, ότι δήθεν, έχουμε ήδη αγγίξει το 77% της πραγματοποίησης της κοινωνικής ατζέντας.
Βασικά, εάν σταθούμε αυτή τη στιγμή στις λεπτομέρειες, η πλειονότητα των μέτρων δεν έχουν ακόμα τεθεί σε εφαρμογή. Ακόμα και αυτά που έχουν εφαρμοστεί, όπως η μικρή αύξηση της κατώτατης σύνταξης, τα πριμ για τους χαμηλότερους μισθούς και οι μικρές βελτιώσεις στην κάλυψη υγείας, η λογική παραμένει ριζικά νεοφιλελεύθερη. Που θα πει ότι, με το χρήμα του δημοσίου, το Κράτος απλώς παρεβρίσκεται και υποστηρίζει τις αγορές της εκπαίδευσης, της υγείας ή τα συνταξιοδοτικά κεφάλαια, που ανθούν στη Χιλή.
Επιπλέον, αυτό που ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση είναι πραγματικά ελάχιστο και μεγαλειωδώς εξευτελιστικό, να το πούμε διαφορετικά, απολύτως υπέρμετρο. Θα μπορούσε να υπάρξει πρόοδος με την ανακοίνωση της φορολογίας για τους πλούσιους, αλλά ο Πινιέρα, που είναι και αυτός μέρος της χρηματοοικονομικής ολιγαρχίας, είναι εντελώς εξαρτώμενος από τις εταιρείες και δεν έχει καν στο νου του να φορολογήσει τους κυρίαρχους. Σε ότι αφορά ένα πρόγραμμα κοινωνικών μεταρρυθμίσεων ευρύτητας, η πιο ανεπτυγμένη μέχρι σήμερα πρόταση είναι εκείνη της «Τραπέζης της κοινωνικής συνοχής» (Mesa de Unidad Social) που βρίσκεται στο CUT (Central Unitaria de Trabajadores), από πλήθος συνδικάτων και πολλών άλλων οργανώσεων (φεμινιστικών και περιβαλλοντικών κυρίως). Μία πρόταση 10 σημείων στα οποία η κυβέρνηση δεν έχει ακόμα απαντήσει.
Διακρίνουμε τη βίαιη καταστολή των Χιλιανών αστυνομικών, ενώ παράλληλα το νομικό σύστημα ψηφίζει ελευθεριοκτόνους νόμους για να φρενάρει τις κινητοποιήσεις. Ο τελευταίος νόμος που πέρασε και αφορούσε στην απαγόρευση της χρήσης μάσκας στις διαδηλώσεις, είναι μία εικόνα.
Πράγματι, από την αρχή της κινητοποίησης, η απάντηση της κυβέρνησης ήταν η καταστολή, μία κρατική καταστολή απίστευτα στυγνή και ανελέητη, μαζί μάλιστα με μία περίοδο στρατιωτικής ανάπτυξης στους δρόμους και την κήρυξη ενός Κράτους σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, κάτι που είχε να συμβεί από το τέλος της δικτατορίας του Πινοσέτ το 1990. Γίνεται συστηματική χρήση των χιλιάδων αστυνομικών για την καταστολή των κινητοποιήσεων, με χρήση πραγματικών πυρών ενώ προσπαθούν να τρομοκρατήσουν εκείνες και εκείνους που δεν διστάζουν να διαδηλώσουν. Παρόλα αυτά, οι διαδηλώσεις παραμένουν μαζικές.
Σήμερα η Χιλή έχει καταγγελθεί σε διεθνές επίπεδο, όπως επίσης και στο εσωτερικό της χώρας από το εθνικό ινστιτούτο των δικαιωμάτων του ανθρώπου, που παραδόξως είναι κρατικό. Το παραπάνω, απαριθμεί μία τριανταριά θανάτους, 400 σχεδόν οφθαλμικούς ακρωτηριασμούς και πολλές χιλιάδες τραυματίες. Σημειώνει επίσης, περιπτώσεις βασανιστηρίων, βιασμούς και σεξουαλικές παρενοχλήσεις μέσα στα αστυνομικά τμήματα ενώ κάνει αναφορά για χιλιάδες άτομα που βρίσκονται εδώ και μήνες στις φυλακές που σύμφωνα με τους διαδηλωτές είναι πολιτικοί κρατούμενοι. Και η απάντηση του Κοινοβουλίου, είναι η ενδυνάμωση αυτής της καταστολής με έναν κυνικό νόμο που ποινικοποιεί την κοινωνική πάλη και ψηφισμένο προσφάτως, με τις πλάτες μίας μερίδας της Αριστεράς και της αντιπολίτευσης.
Είναι πολύ πιθανό στις μέρες μας να βρεθεί κανείς στη φυλακή επειδή έφτιαξε ένα οδόφραγμα και εμπόδισε την κυκλοφορία, ή διότι φορά κουκούλα κατά τη διάρκεια μίας διαδήλωσης. Βλέπουμε εδώ, για πολλοστή φορά, σε ποιο σημείο το αυταρχικό Κράτος δεν εξαφανίστηκε με τη μετα-δικτατορία ή με μία «δημοκρατική» μετάβαση που εξασφάλισε τη συνέχιση του νεοφιλελεύθερου Χιλιανού μοντέλου, σφυρηλατημένου από τα «Chicago boys» υπό τον Πινοσέτ.
Υπάρχει ένα δυνατό κίνημα αμφισβήτησης του συνταξιοδοτικού μοντέλου, ενάντια στα κεφαλαιοποιητικά συνταξιοδοτικά ταμεία. Τι επίδραση έχει; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι απηχείται στην κινητοποίηση της Γαλλίας ενάντια στο σχέδιο νόμου για τους συνταξιούχους;
Από την συσσωρευμένη εμπειρία των τελευταίων χρόνων της κοινωνικής κινητοποίησης, υπάρχει το μαζικό κίνημα «No + AFP», που στην ουσία σημαίνει «Όχι στα συνταξιοδοτικά κεφάλαια». Αυτή η πάλη κατάφερε να καταγγείλει μαζικά την απόρριψη αυτού του συστήματος κεφαλαιοποίησης από το λαό, απλά και μόνο λόγω του ότι το ποσοστό ανάκτησης των συντάξεων στη Χιλή παραμένει από τα χαμηλότερα στον κόσμο. Οι μισθωτοί που εργάστηκαν σε όλη τους τη ζωή, φτάνουν στη σύνταξη με το 20% περίπου της τελευταίας τους μισθοδοσίας. Έτσι βλέπουμε ότι, το μισό περίπου των μισθωτών κερδίζει λιγότερα από 400 δολάρια καθαρά το μήνα, τη στιγμή που το κόστος ζωής στη Χιλή είναι από τα υψηλότερα στη Λατινική Αμερική…
Κάπως έτσι επιδεικνύεται η συνολική αποτυχία που είναι αποτέλεσμα του συστήματος κεφαλαιοποίησης. Τα συνταξιοδοτικά κεφάλαια επέτρεψαν τον πλουτισμό κυρίως μίας χρηματοοικονομικής κάστας που κατέχει όλες τις εξουσίες και ελέγχει την εξαγωγική οικονομία. Η Χιλή είναι η χώρα που κρατά την πιο μακρά και την πιο ριζική νεοφιλελεύθερη εμπειρία στον κόσμο, από το 1975. Οι συντάξεις από κεφαλαιοποίηση τέθηκαν σε εφαρμογή με αιφνίδιο τρόπο στη δικτατορία, από τον αδερφό του Σεμπάστιαν Πινιέρα, τον Χοσέ Πινιέρα, που υπήρξε υπουργός του Πινοσέτ. Στα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας, πέρασε όλος ο κόσμος που μπορούσε να περάσει… εκτός από τους στρατιωτικούς που διατήρησαν το σύστημά τους με τον καταμερισμό!
Η διεκδίκηση του τέλους του συστήματος κεφαλαιοποίησης είναι στην πρώτη θέση όλων των σφυγμομετρήσεων, μετά από εκείνη για ένα νέο Σύνταγμα. Εάν θέλουμε να κατανοήσουμε γιατί το σύστημα κεφαλαιοποίησης θα είναι ολέθριο εδώ όπως και αλλού, θα πρέπει να ρίξουμε μια ματιά στον καταστροφικό απολογισμό της Χιλιανής εμπειρίας. Συμπεραίνοντας ότι, αυτό συνδέεται με τις κινητοποιήσεις στη Γαλλία όταν βλέπουμε τα συνδικάτα και τους Γάλλους μισθωτούς, να αντιστέκονται απέναντι σε ένα σύστημα με απόψεις που διευκολύνουν, εν τέλει, τον πολλαπλασιασμό των υπολοίπων από κεφαλαιοποίηση και την είσοδο στην αγορά γιγάντιων ταμείων όπως το «BlackRock».
Το λαϊκό κίνημα απαιτεί επίσης την αλλαγή του κληρονομημένου από τη δικτατορία Συντάγματος. Στις 15 Νοεμβρίου, τα κόμματα που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο υπέγραψαν μία «Συμφωνία για την κοινωνική ειρήνη και ένα νέο Σύνταγμα». Αυτό προβλέπει ένα δημοψήφισμα στις 26 Απριλίου (σ.τ. Pressenza Athens: το δημοψήφισμα αναβλήθηκε λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού). Οι ψηφοφόροι θα κληθούν να απαντήσουν στην ερώτηση «θέλετε ένα νέο Σύνταγμα;», ακολουθούμενη από μία δεύτερη ερώτηση που θα ζητά να επιλέξουν ανάμεσα σε, μία Βουλή που θα απαρτίζεται αποκλειστικά από μέλη της κοινωνίας των πολιτών ή μία μικτή Βουλή που θα περιλαμβάνει πολίτες και βουλευτές. Προς ποια επιλογή Βουλής κατευθυνόμαστε; Αυτή η διαδικασία που προωθεί η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή και να βρει ένα τρόπο να κατευνάσει το πάθος στους δρόμους;
Η Συμφωνία για την κοινωνική ειρήνη και ένα νέο Σύνταγμα, τέθηκε σε διαπραγμάτευση στο Κοινοβούλιο στις 26 Νοεμβρίου 2019, αμέσως μετά τη δεύτερη μεγάλη εθνική απεργία που σημάδεψε αυτόν τον κύκλο κινητοποιήσεων. Αυτή η συμφωνία ψάχνει όπως υποδεικνύει ο τίτλος, την «κοινωνική ειρήνη», άρα να καλμάρει και κατευθύνει το δρόμο απέναντι σε ένα μεγάλο εργοδότη που τρέμει ένα μπλόκο στην οικονομία. Η συμφωνία έγινε αποδεκτή κάτω από πιέσεις περιλαμβανομένων και αυτών της στρατιωτικής ηγεσίας, όταν εξαπλώθηκε η φήμη ότι, δίχως συμφωνία σε κυβερνητικό επίπεδο θα μπορούσε να συμβεί στρατιωτικό πραξικόπημα. Μεταξύ των υπογραφόντων αυτής της συμφωνίας, βρίσκουμε προφανώς τη Δεξιά, το Κέντρο, μέχρι και ορισμένους εκπροσώπους του Frente Amplio (Ευρύ Μέτωπο, «νέα» Αριστερά, απόρροια κατά ένα μέρος της μεγάλης φοιτητικής κινητοποίησης του 2011).
Πρόκειται έτσι να επιχειρήσει να βάλει αναπόσπαστα τέλος στη λαϊκή έκρηξη και την πρώτη διεκδίκηση των διαδηλωτών: το νέο Σύνταγμα. Είναι κατά κάποιο τρόπο, μία νίκη των συλλογικών μαχών, αφού για πρώτη φορά, η Χιλιανή πολιτική κάστα παραδέχεται ότι πρέπει να αλλάξει το Σύνταγμα του Πινοσέτ που τέθηκε σε εφαρμογή το 1980. Όμως δέχεται να το κάνει μόνο στο μέτρο που πιστεύει ότι θα μπορεί να ελέγξει τη διαδικασία. Τον Απρίλιο, το δημοψήφισμα θα πρέπει να ξεμπλοκάρει με ένα «ναι» σε ένα νέο Σύνταγμα και μία «συνταγματική σύμβαση». Άρα η πιο προοδευτική από τις επιλογές προτάθηκε από την κοινοβουλευτική συμφωνία. Αλλά είναι μία συνταγματική σύμβαση μέσα στην οποία τα παλαιά κόμματα θα έχουν το πάνω χέρι. Μέχρι πρότινος, δεν είχαμε ακόμα καμία εγγύηση στο γεγονός ότι οι ανεξάρτητες λίστες των πολιτών θα είχαν τη δυνατότητα να παρουσιαστούν. Γίνονται ακόμα διαπραγματεύσεις πάνω σε θέματα ισότητας αλλά και για την αντιπροσώπιση των αυτόχθονων λαών την οποία δεν επιθυμεί η Δεξιά καθώς αυτό, δεν υπήρχε στην αρχική συμφωνία. Η Δεξιά κυρίως προσπαθεί να κλειδώσει τη συζήτηση συνταγματικά και επίβαλλε μία πλειοψηφία των 2/3 για να εγκρίνει κάθε άρθρο της μελλούσης «Carta Magna», τη στιγμή που ένας άλλος τομέας των βουλευτών απορρίπτει μονομιάς κάθε προοπτική συνταγματικής αλλαγής.
Η τηλεόραση λέει ψέματα. Ξυπνήστε και οργανωθείτε.
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να αποφευχθεί μία παρέμβαση στο δημοψήφισμα της 26 Απριλίου: αχανείς τομείς της κοινωνικής και πολιτικής Αριστεράς (συμπεριλαμβανομένης και της ελευθεριακής) ακούγεται να μαλώνουν με τους κυρίαρχους σε ένα χώρο που ανοίγει και αποσταθεροποιεί τη στρατηγική ελέγχου από τα ανώτερα κυβερνητικά τζάκια για να αποσπάσει μία πραγματική και συνταγματικά δημοκρατική διαδικασία , βάζοντας στο τραπέζι το τέλος της ιδιωτικοποίησης του νερού, της εκπαίδευσης, της υγείας και τα νέα δικαιώματα των πολιτών (για παράδειγμα, την αναγνώριση των δικαιωμάτων στον αυτοπροσδιορισμό της φυλής Μαπούτσε ή την επανεθνικοποίηση του χαλκού). Άλλοι τομείς, καλούν σε μποϋκοτάζ για να καταγγείλουν αυτό που αυτοί θεωρούν «εκλογική παρωδία».
Η συνταγματική διαδικασία είναι ένα κεντρικό θέμα των συνελεύσεων πολιτών, συχνά με το όνομα «cabildos», που ανθίζουν σχεδόν παντού στη χώρα. Πως λειτουργούν αυτές οι συνελεύσεις και υπάρχουν συντονισμοί;
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες όψεις, αυτοδιαχείρισης και δημοκρατίας του κινήματος, είναι προφανώς αυτές οι τοπικές συνελεύσεις στις γειτονιές. Υπήρξε μια μικρή συζήτηση μεταξύ «cabildos» και «asambleas». Οι πρώτοι συγκλείνονται συχνά από τα κόμματα των συνταγματικών δυνάμεων και οι δεύτεροι από τους εξωκοινοβουλευτικούς. Ωστόσο σήμερα, αυτή η συζήτηση είναι ξεπερασμένη. Υπάρχουν δεκάδες συνελεύσεις στο Σαντιάγο και σε πολλές άλλες πόλεις της χώρας. Είναι χώροι συλλογικής διαμόρφωσης όπου γίνονται διάλογοι πάνω στο θέμα της κοινωνίας που θέλουμε να δημιουργήσουμε, ποιο Σύνταγμα, ποιο οικονομικό μοντέλο, αλλά επίσης και πως να προστατευτούμε απέναντι στην κρατική καταστολή, τις λεηλασίες των καταστημάτων κλπ.
Η δύναμη αυτού του κινήματος είναι ριζωμένη στο έδαφος. Όπως και η πλειονότητα των συνδικάτων, παραμένει αποδυναμωμένη και τα βασικά πολιτικά κόμματα έχουν δυσφημιστεί απολύτως, δρα μία δυνατή πολιτικοποίηση «από τη βάση», ιδιαίτερα εκεί που οι συνελεύσεις είναι καλά θεμελιωμένες. Εδώ και μερικές βδομάδες, γίνονται επιχειρήσεις συντονισμού σε περίπου 25 συνελεύσεις ή οργανώσεις στο Σαντιάγο που προσπαθούν να δώσουν σε αυτή την πάλη μία προοπτική καθαρά αντι-νεοφιλελεύθερη, φεμινιστική, οικολογική και δημοκρατική. Φαίνεται καθαρά στις ομιλίες και τους απελευθερωτικούς τους κανόνες.
Τελευταία, είχαμε νέες δολοφονίες φιλάθλων, όταν παρέσυρε τον Jorge Mora μία κλούβα της αστυνομίας και τον Ariel Moreno Molina που σκοτώθηκε από σφαίρα. Σε μία Χιλή εν μέσω καλοκαιρινών διακοπών, το κοινωνικό κίνημα, που φαίνεται να ξεπερνά τον κάβο των 100 ημερών επαναδραστηριοποιείται. Μπορούμε να αναμένουμε παρόλα αυτά ότι θα συμβεί η ανατροπή;
Στη διάρκεια των διακοπών των Χριστουγέννων, τις καλοκαιρινές διακοπές στη Χιλή, υπήρξε μία χαλάρωση της διαμαρτυρίας, ακόμα και αν όλες τις Παρασκευές στην «Πλατεία της Αξιοπρέπειας» όπως αυτή ξαναβαπτίστηκε, γίνονταν διαδηλώσεις αλλά και συγκρούσεις με την αστυνομία. Είναι κατά κάποιο τρόπο ένα κίνημα «Κίτρινων Γιλέκων» στη Χιλιανή της μορφή! Άλλες διαδηλώσεις στη συνέχεια, όπως αυτές των μαθητών, γυμνασίων και λυκείων που ήταν πολύ δραστήριοι τις τελευταίες εβδομάδες και εμπόδισαν τη διεξαγωγή των εξετάσεων της «PSU» ένα είδος επιλεκτικών και αρκετά άνισων εξετάσεων που επιτρέπουν την είσοδο στα Πανεπιστήμια.
Ωστόσο, η καταστολή συνεχίζεται και οι πρόσφατα δολοφονημένοι νέοι αναζωπυρώνουν κάπως περισσότερο τη μαζική απόρριψη στο σύνολο του λαού. Ο Πινιέρα έπεσε στο ιστορικό 6% της δημοτικότητάς του, πιο κάτω και από το ποσοστό επιδοκιμασίας του Πινοσέτ. Το είδαμε αρκετά καλά κατά τη διάρκεια του πρόσφατου φεστιβάλ στη Vina del Mar, όπου το κοινό και πολλοί καλλιτέχνες εξέφρασαν την απόρριψή τους για την πολιτική του Πινιέρα και της συνοδείας του, ξαναπαίρνοντας τις εντολές του κοινωνικού κινήματος καταγγέλλοντας την καταστολή, κάτι που είχαν την ευκαιρία να δουν ζωντανά, εκατομμύρια τηλεθεατές στη Χιλή και τη Λατινική Αμερική!
Θα προηγηθεί – μεταξύ άλλων – μία πολύ δυνατή επανάληψη των λαϊκών κινητοποιήσεων μέσα στο Μάρτιο, με την έναρξη σχολείων και πανεπιστημίων, με τον κίνδυνο να παίξει η κυβέρνηση για άλλη μια φορά το παιχνίδι της καταστολής για να προσπαθήσει να οργανώσει το δημοψήφισμά της στα τέλη Απρίλη. Σε αυτή την περίπτωση, τα παλαιά κόμματα της αντιπολίτευσης της Κεντροαριστεράς έχουν ήδη ανακοινώσει ότι, θα είναι έτοιμα για ένα νέο σύμφωνο με τη Δεξιά και ο Πινιέρα στο όνομα της διατήρησης της «εθνικής ενότητας» και της «κοινωνικής ειρήνης», διαβεβαιώνει για μία ακόμα φορά το ρόλο του στην υπηρεσία της «τάξης» και του νεοφιλελευθερισμού.
Μία λέξη για τον επίλογο;
Θα πρέπει πραγματικά να κοιτάξουμε αυτό που συμβαίνει στη Χιλή: «Η Χιλή είναι κοντά» όπως λέγαμε τη δεκαετία του ’70, τη στιγμή της εμπειρίας Αλιέντε και έπειτα με τη δικτατορία του 1973. Είναι ακόμα η περίπτωση για να μελετήσουμε το νεοφιλελεύθερο κόσμο που είναι ο κόσμος στον οποίο ζούμε σήμερα. Πρέπει επειγόντως να καταγγείλουμε τη συνεχιζόμενη καταστολή με όλα τα μέσα και να οργανώσουμε τη διεθνή μας αλληλεγγύη με εκείνους που αντιστέκονται. Είναι όμως σημαντικό να καταλάβουμε αυτό που συμβαίνει στο Νότο για να γνωρίζουμε σε ποιο κόσμο τελικά θέλουμε να ζήσουμε.
Η παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου είναι ξεκάθαρη από αυτή την άποψη: Η Χιλή είναι το πειραματόζωο του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού και είναι επίσης ο παραμορφωμένος τοίχος των παγκόσμιων τάσεων, συμπεριλαμβανομένων των πλούσιων χωρών του Βορρά, τάσεις στων οποίων το έργο είμαστε μάρτυρες καθημερινά υπό την κυβέρνηση του Μακρόν, κυρίως την περίοδο της συνταξιοδοτικής αντι-μεταρρύθμισης ή με την αυξανόμενη δυναμική καταστολή εναντίον του κοινωνικού γαλλικού κινήματος. Ο καλύτερος τρόπος να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας με τους Χιλιανούς αντιστασιακούς είναι επίσης να αντισταθούμε συλλογικά, εδώ και τώρα, στον οδοστρωτήρα του Μακρονισμού.
Πηγή: Rapports de Force, 11.03.2020
Μετάφραση από τα γαλλικά για την ελληνική Pressenza: Ανδρέας Παπαγγελόπουλος
